Kỳ thi tốt nghiệp THPT và Đạihọc đang đến gần, vì nhiều lí do, không ít cha mẹ đã ép con cái căng sức họcthật nhiều, không cần biết khả năng của các em. Bên cạnh đó, do áp lực từ thicử, nhiều em đã gạt bỏ mọi nhu cầu nghỉ ngơi, vui chơi chỉ nhằm mục đích đólà... đỗ tốt nghiệp và Đại học để vừa lòng cha mẹ. Tuy nhiên, chính sự căng sứcnày đã tạo ra tình trạng căng thẳng kéo dài khiến học sinh dễ bị rối loạn tâm lýthậm chí bị tâm thần và chịu những hậu quả đáng tiếc.
Nhận giấy báo đỗ ĐH, rồi vàoviện
Trao đổi với phóng viên, các bácsĩ tại Viện Sức khỏe Tâm thần (VSKTT)-Bệnh viện (BV) Bạch Mai không khỏi ngậmngùi khi kể lại câu chuyện của em BĐN. ở Quỳnh Phụ-Thái Bình. Qua lời kể của cácbác sĩ, bố em N., cho biết: Nhà nghèo, nhưng N. rất ham học, luôn là một họcsinh đứng đầu trong lớp chọn của Trường THPT Quỳnh Côi (Thái Bình). Ba môn họcmà N. giỏi nhất chính là toán, lý, hóa, em cũng đã từng là thành viên đội tuyểntỉnh thi học sinh giỏi môn toán và được giải khuyến khích. Trong kỳ thi tốtnghiệp THPT năm 2009, N. gây ấn tượng với bạn bè và thầy cô với 10 điểm toán, 10điểm vật lý và 9,5 điểm sinh học. 18 tuổi, N. trở thành tân sinh viên ngành Côngnghệ thông tin Trường ĐH Bách khoa Hà Nội với một số điểm rất cao: 28 điểm. Tuynhiên, tương lai phơi phới của chàng tân sinh viên bỗng dưng chớm tắt vì ngaysau ngày làm thủ tục nhập học, N. đã phải làm một thủ tục nhập viện vì bị rốiloạn tâm thần. Người bố dường như không tin nổi chuyện con mình bỗng dưng bị tâmthần, vì 18 năm qua em không hề có một triệu chứng nào về bệnh thần kinh, màtrái lại luôn là một học sinh giỏi, một đứa con ngoan của gia đình. Vừa gom góp,vay mượn bà con chòm xóm được hơn 2 triệu đồng cho N. đóng học phí, nhập học,giờ gia đình lại phải căng mình lo chi phí chữa bệnh cho con. Điều trị tạiVSKTT, N. lúc tỉnh lúc mê. Có khi đang ngủ thì em gào khóc, tay chân cứ vungloạng xạ cả lên, có hôm bỗng dưng em tỉnh hẳn, nằng nặc bảo bố đưa em ra viện đểem đến ở ký túc xá. Chiều con, bố em đưa con đi, nhưng chỉ mới ra ngang cổng thìem khuỵu xuống, lại phải đưa trở về phòng điều trị.
 |
| Áp lực học và thi thường trực cùng với sức ép từ phía gia đình khiến không ít học sinh loạn trí. |
Không nên ép học quá nhiều
Theo các chuyên gia về tâm lí,hiện tượng nhiều học sinh bị áp lực trước kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinhcao đẳng, đại học không phải là hiếm. Các em thường có biểu hiện như: lo lắng,căng thẳng, rối loạn tư duy, cảm xúc, thậm chí có trường hợp rơi vào trạng tháihoảng loạn, trầm cảm, không kiểm soát được hành vi... Ngoài khối lượng kiến thứclớn, chính sức ép gia đình cũng là nguyên nhân không nhỏ khiến các em căngthẳng. Trường hợp các phụ huynh ra điều kiện “nếu thi đỗ tốt nghiệp, cha mẹ sẽcho con thi vào bất kì trường nào con thích”, hoặc “thi tốt nghiệp là chuyệnnhỏ, hãy chú tâm vào kỳ thi đại học...”,... không phải là hiếm. Thậm chí cónhiều gia đình còn có tư tưởng “con mình nhất định phải thi đỗ đại học” hoặc“trong nhà anh chị đều có bằng đại học thì nhất định con cũng phải có”, “cả nhàphải phổ cập đại học”,... cũng là những gánh nặng lên các bạn trẻ.
Trao đổi với phóng viên, BSCKII-Nguyễn Văn Dũng - trưởng phòng điều trị bệnh nhân tâm thần nam (PĐTBNTTN) -Viện Sức khỏe tâm thần - BV Bạch Mai cho biết, số lượng các cháu phải nhập việnđiều trị do bị mắc những bệnh về rối loạn tâm thần ngày một tăng nhất là thờiđiểm trước và sau những kỳ thi. Tính trung bình, trong những người phải vàoPĐTBNTTN, đối tượng là các em học sinh-sinh viên chiếm khoảng 0,4%. Hiện tại,phòng đang điều trị cho một cháu (7 tuổi), quê ở Nghệ An. Do gia đình tạo “ánhhào quang” cho cháu quá sớm, bố mẹ cháu cho rằng trong nhà các anh chị đã phảinghỉ học để lấy tiền tập trung cho cháu ăn học nên cháu phải học thật giỏi đểkhông phụ lòng tin của gia đình. Trong một lần cháu không làm được bài toán, giađình có những lời lẽ không hay. Từ đây cháu sợ không muốn đến lớp học, ghét tấtcả mọi người và khi đến điều trị thì đã bị rối loạn tâm thần. Theo BS. Dũng,nguyên nhân chủ yếu đó là do sức ép từ gia đình cũng như khối lượng học tập quálớn đã khiến các cháu không có thời gian nghỉ, chểnh mảng trong học tập, mấtngủ, không muốn tiếp xúc với mọi người. Đáng lo ngại, một số gia đình cho rằngnhững biểu hiện như vậy chỉ là do tâm lí, không biết được rằng cháu đã bị nhữngtriệu chứng của rối loạn tâm thần trong thời gian dài, điều này dẫn tới việc khicác cháu được đưa đến cơ sở y tế thì đã là muộn, điều trị sẽ khó khăn hơn.
Đặc biệt, một số bậc chamẹ, khi thấy con có những biểu hiện như mất ngủ, mệt mỏi, lại cho rằng con cáicăng thẳng, suy nhược nên đã cho con uống sâm, thuốc bổ, các chất kích thíchthần kinh mà không hiểu được rằng cơ thể các cháu đang có sự chuyển hóa mất cânbằng. Khi không hết bệnh thì lại chuyển qua cúng bái, mê tín, thậm chí cho cáccháu uống thuốc ngủ liều cao. Đây là một việc rất không nên làm, khi các cháu cónhững biểu hiện trên nên tìm ngay đến các cơ sở y tế để được tư vấn và điều trịngay. BS. Dũng cũng khuyến cáo các bậc cha mẹ nên lập cho con cái kế hoạch họctập phù hợp với khả năng và tâm sinh lí. Nên có sự khích lệ, động viên nhẹnhàng, không nên tạo “ánh hào quang” quá sớm cho các cháu.
Thực tế, trước và sau các mùa thiđại học, cao đẳng, đã có nhiều học sinh-sinh viên vì không chịu nổi những sức éptâm lý đã dẫn đến những hành vi bất thường: nhẹ thì bị rối loạn thần kinh, phảinghỉ học, nghỉ thi. Nặng thì có những hành động tuyệt vọng tìm đến cái chết. Cácbậc cha mẹ nên có những hiểu biết cần thiết về tâm sinh lí cũng như có những kếhoạch phù hợp cho con trẻ, tránh những trường hợp quá muộn để rồi phải nhận lấynhững hậu quả đáng tiếc.
Theo Anh Tuấn Sức
Sức khỏe & đời sống
