Sau khi phiêntòa phúc thẩm tuyên phạt Nguyễn Đức Nghĩa án tử hình, cả hội trường một loạttiếng vỗ tay vang lên. Nghĩa ngoái đầu nhìn lại. Mẹ Nghĩa khóc nấc rồi gần nhưngất xỉu. Ông Ba và nhiều người hài lòng nhưng cũng chẳng lấy làm vui vẻ gì.Nhưng những tràng vỗ tay vô tình kia lại “bóc” ra một “bộ mặt” khác về giá trịgiữa con người với con người, giá trị yêu thương, giá trị hòa bình, giá trị chiasẻ…


Tội ác và trừng phạt

Khi xem xong đoạn video clip ghi lại cảnh Tòa phúc thẩm tuyênán Nguyễn Đức Nghĩa, nhiều độc giả đã thể hiện những tâm trạng không hài lòngkhi những tiếng vỗ tay vang lên được dành cho một con người sắp bị đem ra xử bắnvà như “xát thêm muối” vào lòng những người đang sống. Chúng tôi đã cuộc phỏngvấn với Thạc sĩ tâm lý Phạm Mạnh Hà, Phó GĐ Trung tâm hỗ trợ tư vấn tâm lý,Giảng viên ĐH KHXH&NV Hà Nội về vấn đề trên.

Bàn về tiếng vỗ tay trong phiên xử Nguyễn Đức Nghĩa
Thạc sỹ Phạm Mạnh Hà trả lời phỏng vấn PV VTC News (Ảnh NP)

Lý giải về “hiện tượng” này ông Hà cho rằng, việc có tiếng vỗtay sau khi tuyên án tử hình đối với Nguyễn Đức Nghĩa có rất nhiều những lý dokhác nhau. Trong đó có những lý do rất là bình thường về cảm xúc của những ngườiđến dự phiên tòa. Ở đây được thể hiện là sự hài lòng cũng như đồng tình với bảnán của tòa. Những người dự họ cảm thấy vui vì công lý đã được thực thi và cáimong muốn của họ đã được thỏa mãn.

Nếu đó là những tiếng vỗ tay từ phía gia đình nhà ông Ba thì tôi nghĩ mình cũngkhông thể trách họ được. Rõ ràng về tâm lý, họ đang rất lo sợ một điều rằng tộiác có thể sẽ không phải trả giá so với những mất mát mà gia đình họ đã phải gánhchịu. Vì trong thời gian gần đây có rất nhiều điều có lợi cho Nghĩa như thôngtin bố Nghĩa mất và báo chí cũng có sự mềm mại hơn khi đánh giá cũng như nhậnxét về cá nhân Nghĩa. Do vậy, về phía cá nhân và gia đình thì đó là điều mà họkhông mong muốn. Tội ác thì phải bị trừng trị, nên cảm xúc này cũng hết sức bìnhthường.

Ai cũng khát khao sống

Khi những tiếng vỗ tay vang lên,Nghĩa đã ngoái lại nhìn. Hành động này của Nghĩa cũng là một phản ứng hết sứcbình thường. Ai cũng khát khao sự sống, thế nhưng sự sống của mình bị một nhómngười khác, bị một con người khác đẩy đến tột cùng thì rõ ràng trong đầu củaNghĩa đó không còn là một sự tạ tội nữa mà trở thành sự căm hờn những người đãđẩy Nghĩa vào chỗ chết cho dù hành động mà Nghĩa gây ra là đáng bị trả giá.

Kết luận của phiên tòa có thể là chính xác, nhưng cả hai bên bị và bên nguyênđều mất mát cả. Nhiều độc giả cho rằng những tiếng vỗ tay đó không chỉ là một sựtrừng phạt về thể chất đối với Nghĩa nữa mà còn là một sự trừng phạt quá lớn vềtinh thần của những người còn sống, đó là mẹ Nghĩa.

Nhưng ở đây những người dự phiên tòa họ cũng không nghĩ sẽ đến mức đó. Họ cũngchỉ mong có một điều rằng Nghĩa phải bị trừng phạt thôi. Còn mẹ của Nghĩa là mộtngười phụ nữ vô tội và đáng thương, bởi nỗi đau của bà khi mất chồng và giờ mấtcon nữa cũng rất lớn rồi. Nhưng mà vô tình thôi, điều này làm cho nỗi đau của cảhai gia đình càng ngày càng đau hơn. 

Bàn về tiếng vỗ tay trong phiên xử Nguyễn Đức Nghĩa
Nguyễn Đức Nghĩa bị tòa tuyên án tử hình tại phiên phúc thẩm vừa qua.

Tôi tin rằng bên gia đình của ôngBa cũng chẳng vui vẻ hơn được đâu. Rõ ràng làm như vậy cũng không hẳn là sốngmột cách bình yên. Dân tộc ta có một điều rất hay đó là lấy cái ân để mà trảoán, đó mới là điều đáng sống.

Ở đây chính là cách làm sao để ứng xử có văn hóa thôi. Mà vềvăn hóa thì cách ứng xử như vậy của người dân qua những tiếng vỗ tay thể hiện sựích kỷ rất cao khi được vui trên một nỗi đau của những con người khác. Điều nàykhông nên và chúng ta phải tránh. Tất nhiên là chúng ta có nhiều cách để mừngvui và để thể hiện thái độ của mình. Nhưng hãy tránh để làm tổn thương ngườikhác. Trong cuộc sống thì hãy cố gắng làm sao thể hiện cái cảm xúc đúng lúc đúngchỗ.

Riêng với cá nhân tôi, đã là con người với nhau thì mình không nên hành xử nhưvậy. Ví dụ khi đi ngoài đường, thấy hai người đánh nhau, chúng ta ở giữa màchúng ta sung sướng hay vỗ tay thì không bao giờ chúng ta nên làm điều đó vàchúng ta hãy nhìn rằng liệu điều đó sẽ dẫn đến đâu, nó có làm tốt hơn cái cuộcsống này hay không. Và ở đây, khi Nghĩa chết đi thì trong xã hội có tội ác nữahay không? Đây không phải là cái điều đáng để ăn mừng hay vui vẻ gì cả. Tấtnhiên là mọi người đều có quyền đồng tình với bản án, họ có quyền làm điều đó,nhưng hãy làm bằng cách để làm sao mà nó đừng làm tăng thêm nỗi đau của ngườikhác mà họ đã đau lắm rồi.

Nếu để có một cách hành xử chuẩn mực nhất thì chỉ cần một sự yên lặng đã là điềutốt nhất. Vì tất cả những điều họ mong muốn đã được định đoạt rồi. Họ cũng đã cóthể thở phào sau khi tòa tuyên án. Nỗi đau hãy đươc xóa bỏ đi và hãy được chấmdứt.

Đánh giá chung nhất về hiện tượng này chúng ta có thể thấy rõ, lối sống ứng xửcủa chúng ta thiên về tính cá nhân cao quá và quên đi một ý nghĩa nhân văn củacộng đồng, xã hội. Tiếng vỗ tay có thể là rất vô tình, mà đã là vô tình thìkhông được trách, nhưng con người từ đó sẽ trở nên ích kỷ và cá nhân hơn. Mìnhchỉ thấy rằng khi lợi ích của mình bị xâm phạm thì mình phải đòi bằng được chodù nó bằng một cái giá gì và như vậy thì chắc chắn không nên. 

Ở trên thế giới, người ta dạy conngười có 9 cái giá trị: giá trị yêu thương, giá trị hòa bình, giá trị chiasẻ…những giá trị ấy nó quy định hành vi của một con người có văn hóa. Nhưngnhiều người dân dường như đã không được học những điều ấy..


Theo VTC