Nếu bạn đã một lầnđến làng Kế (xã Dĩnh Kế - Bắc Giang), bạn sẽ được thưởng thức một loại đặc sản ởnơi đây, đó là bánh đa. Bánh đa không chỉ là một món ăn mà còn là tấm chân tình,linh hồn của vùng quê này.
Làm bánh đa Kế đòihỏi sự khéo léo và kỹ công của người thợ. Nguyên liệu chính để làm là gạo vàvừng, phải chọn loại gạo ngon, thơm, để lâu ngày, khi ấy nhựa gạo chuyển hoáthành một dạng thức khác, nó cô đọng và hoà tan vào những hạt gạo trắng trong.
 |
Người tavo gạo rất nhẹ nhàng, làm sao cho gạo vừa sạch lại vừa bảo đảm những bụicám vẫn còn dính trên hạt gạo ấy. Sau đó đem gạo ngâm nước sao cho nướcngập gạo. Trước kia người ta thường ngâm vào những chậu bằng sành, gốmcho đến khi hạt gạo có vị chua và căng mọng lên, đem vớt ra để cho ráonước rồi cho vào xay bằng cối xay thủ công nên rất vất vả.
Bây giờ người taxay gạo bằng máy, dễ dàng hơn trước kia rất nhiều và nhanh hơn nữa. Gạo phải xaythành bột thật nhuyễn, mịn và trắng tinh thì khi làm bánh mới ngon và bắt mắt.Còn vừng thì chọn loại già hạt đen để đảm bảo vị thơm béo khi rắc vào bánh đa.
Sau khi xay bộtthì tráng bánh. Bánh đa Kế quê tôi tráng hai lần. Lần đầu khi bánh chín rồinhưng còn ướt, họ vẫn để bánh trên mặt miếng vải ấy, lại tiếp tục đổ thêm mộtlượt bột lên trên đợi đến khi chín mới đưa ra. Bánh được tráng hai lần sẽ đảmbảo chiếc bánh dày dặn và thơm ngon hơn so với khi chỉ tráng một lần.
Khi bánh chín,người thợ lấy bánh ra làm sao để bánh không bị rách hoặc méo mó, phơi trên phiêntre. Trước khi đem phơi, người ta rắc một lượt vừng đen lên bánh đa, nhiều loạicòn rắc thêm dừa nạo nhỏ và lạc dập nát để cho bánh đa có vị ngọt béo hơn. Kỹthuật rắc vừng, lạc cũng đòi hỏi sự chuyên nghiệp, đảm bảo rắc đều, và tập trungdày đặc ở tâm bánh đa nhìn cho bắt mắt.
Bánh được phơi lênnhững tấm phên đan bằng nứa hoặc tre phẳng, kích thước to hơn chiếc bánh đa đểđảm bảo bánh không bị rơi ra ngoài. Sau khi phơi, bánh được nướng trên than hồngrồi đem đi bán. Bánh đa phải được bọc trong túi nilong cẩn thận trước khi ăn vìnếu để ra ngoài thì chiếc bánh sẽ bị ỉu, mất đi vị ngon giòn.
Khi thưởng thức,những chiếc bánh đa có vị bùi, ngọt, giòn và thơm lừng. Ăn kèm với sữa và dừathì ngon tuyệt. Ở quê tôi các bác các chú thường ngồi nhắm rượu với bánh đa, cácbác nói ngồi uống rượu mà có bánh đa lai dai thì ngon phải biết.
Mỗi khi ăn, miếngbánh đa giòn tan trong miệng khiến tôi có cảm giác hương vị quê hương quen thuộcđang dạt dào. Đó là món quà không thể thiếu mà mỗi người con nơi đây khi đi xađều mang theo.
TheoDương Loan
VnExpress
