Trong thời gian vừa qua, hàng loạt vụ bạolực của học sinh được phát hiện là những hồi chuông cảnh báo nghiêm khắc về thựctrạng bạo lực trong nhà trường hiện nay. Đây là vấn đề không mới song chưa cóbiện pháp nào tỏ ra thực sự hiệu quả để chấm dứt hiện thực đáng buồn này.
Những con số gây "sốc"
Bạo lực học đường về bản chất không chỉ dừnglại ở các hành vi vũ lực mà nó còn bao gồm cả các hành vi khủng bố tinh thần,mạt sát, miệt thị những người xung quanh.
Nếu nhìn ở góc độ rộng đó thì bạo lực họcđường ở nước ta thực sự đã ở mức báo động. Đa phần thế hệ trẻ ngày nay khôngbiết kiềm chế và rất thích thể hiện. Đôi khi chỉ vì những va chạm vặt vãnh,những mâu thuẫn không đáng có, các em cũng dùng bạo lực để giải quyết. Các emthiếu những kĩ năng cơ bản để kiềm chế bản thân. Lớp trẻ hiện nay sẵn sàng làmbất cứ việc gì điên khùng nhất để chứng tỏ sự tồn tại của mình trong cuộc đờinày.
 |
| Những vụ học sinh đánh nhau giữa nơi công cộng vẫn thường xuyên diễn ra . Ảnh: T.L |
Những hành động của các em thể hiện sự manhđộng, liều lĩnh đôi khi tàn nhẫn. Điều đáng lo ngại là xu hướng bạo lực bắt đầuchuyển dần sang nữ sinh. Đôi khi, các em nữ sinh vốn dịu dàng, duyên dáng lạitrở thành những tên côn đồ hung hãn. Chỉ vì bị cho là “nhìn đểu” mà em Phạm ThịThuỳ (18 tuổi, ngụ xã Trung Hiệp, Đức Trọng, Lâm Đồng, học sinh lớp C3.2 ngànhdu lịch năm 1 Cao đẳng Kinh tế - kỹ thuật Lâm Đồng) bị đâm liên tiếp năm nhátvào hai chân, sau lưng, mặt và tay….
Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, từ đầu năm học2009 - 2010 đến nay, cả nước đã xảy ra 1.600 vụ học sinh đánh nhau, làm chết 7học sinh, nhiều em phải mang thương tật suốt đời. Các nhà trường đã xử lý kỷluật khiển trách 881 HS, cảnh cáo 1.558 HS, buộc thôi học có thời hạn (3 ngày, 1tuần, 1 năm học) 735 HS. Tính theo tỷ lệ, cứ 5.260 HS thì xảy ra một vụ đánhnhau; 9 trường thì có 1 vụ HS đánh nhau.
Đó là một nỗi nhức nhối của nền giáo dục nóiriêng và của toàn xã hội nói chung. Thực trạng này buộc chúng ta phải đặt câuhỏi về chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường, từ mầm non đếnbậc đại học.
Nguyên nhân từ người thầy?
Một thực tế đáng buồn là có rất nhiều vụ bạolực xảy ra mà nạn nhân chính là các thầy, cô giáo. Thầy Đ. giáo viên một trườngTHPT ở Quảng Ngãi bị hai học sinh đánh phải nhập viện cấp cứu thời gian gần đâyđã gây bức xúc trong dư luận. Tuy nhiên, việc thầy giáo bị học trò tấn công hiệnnay không phải là một hiện tượng hiếm gặp.
Điều đó cho thấy sự thất bại trong việc giáodục đạo đức của bản thân giáo viên đó nói riêng và của nhà trường nói chung.Trong những vụ bạo hành với thầy, có thực sự lỗi hoàn toàn ở phía trò?
Và đôi khi, học trò là nạn nhân của thầy. Embé bốn tuổi chỉ vì biếng ăn mà bị cố giáo nhốt vào thang máy suýt mất mạnghay những lời chửi rủa sặc mùi "chợ búa" của cô giáo dạy môn tiếng Anh của 1trường THPT đã khiến nhiều người giật mình. Những sự việc đau lòng ấy khiến hìnhảnh người thầy không còn đẹp như xưa nữa. Thầy không thực sự là tấm gương để họcsinh học tập, noi theo. Thêm vào đó, những đòi hỏi của cuộc mưu sinh, của miếngcơm manh áo đời thường đã khiến người thầy trở nên "tầm thường hơn" trong mắthọc sinh.
Thực tế nhà trường hiện nay chủ yếu chú trọngcông tác dạy chữ cho học sinh. Các môn Giáo dục công dân, hoạt động ngoài giờlên lớp... vẫn được coi là "Môn phụ" để thầy và trò "xả hơi" trước khi bước vàomôn học khác. Do đó, những bài học đạo đức sâu sắc không thực sự đến được vớihọc sinh. Bên cạnh đó, sự thờ ơ, lãnh cảm trước những xích mích, những mâu thuẫncủa học trinh cũng là nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường ngày càng tăng.
Giáo viên chủ nhiệm lớp ít quan tâm, theo sátđể nắm bắt tâm tư tình cảm của các em học sinh. Do đó, giáo viên hoàn toàn bấtngờ và bị động trước những hành vi bạo lực của các em học sinh.
Điều này được chứng minh qua các vụ việccác clip nữ sinh đánh nhau được tung lên mạng thì nhà trường mới biết. Tuynhiên, việc xử lý của Ban giám hiệu hoàn toàn lệ thuộc vào kết quả điều tra củacơ quan chức năng. Và biện pháp cuối cùng để xử lý bao giờ cũng là đình chỉ hoặcbuộc thôi học.
Những biện pháp trên thực sự không đạt đượchiệu quả răn đe như mong muốn.
Vậy nhà trường cần làm gì để chống bạo lựchọc đường?
Đây là một vấn đề lớn, không thể giải quyếttrong ngày một ngày hai được. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ, chúng ta cũng cóthể giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực mà thực trạng này mang lại. Việc cấpbách hiện nay là tăng cường giáo dục đạo đức cho học sinh. Khơi dậy trong các emtruyền thống tôn sưo trọng đạo của dân tộc. Muốn làm được điều đó, mỗi thầy côgiáo phải thực sự là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Cần xây dựng lạihình ảnh đáng kính, đáng trân trọng của người thầy trong mắt học sinh.
Điều đó đồng nghĩa với việc xử lý một cáchtriệt để, quyết liệt các hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo của một bộ phận giáoviên.Thanh lọc bộ phận giáo viên không đủ phẩm chất đạo đức để đứng trên bụcgiảng. Thiết lập lại kỉ cương trong dạy và học.
Đẩy mạnh giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.Giúp các em có đủ bản lĩnh để đối mặt và giải quyết những khó khăn trước mắtbằng các biện pháp tích cực, có hiệu quả.
Đưa các trò chơi, các hoạt động xã hội đòi hỏicần có sự hợp tác, phối hợp giữa các thành viên trong lớp, trong trường với nhaumới có thể hoàn thành. Như vậy, vô hình chung chúng ta đã tạo ra sự đoàn kết,nhất trí giữa các em học sinh trong lớp, trong trường với nhau.
Tạo cơ hội để các em học sinh có điều kiệntham gia các hoạt động từ thiện, xã hội bổ ích. Đó sẽ là dịp để các em cảm nhậnđược sức mạnh của tình yêu thương và lòng bác ái.
Quốc Khánh
