Quy định tồn tại gần 20 năm chưa thay đổi

Chị Vũ Thu (Hà Nội) chia sẻ, mẹ chị đang hưởng tiền tuất hàng tháng theo quy định là 50% lương cơ sở từ sau thời gian bố chị qua đời. 

Nếu như năm 2023, lương cơ sở ở mức 1,8 triệu đồng/tháng thì mức hỗ trợ tiền tuất là dưới 1 triệu đồng, chị Thu vẫn được kê khai mẹ là người phụ thuộc. Thế nhưng, từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở tăng lên 2,34 triệu đồng/tháng, khoản tuất trên 1,1 triệu đồng khiến mẹ chị không còn đủ điều kiện.

Theo chị Thu, mẹ chị ngày càng già yếu, các chi phí chăm sóc sức khỏe càng gia tăng thì số tiền hơn 1,1 triệu đồng chẳng thấm vào đâu, trong khi chị lại không được giảm trừ gia cảnh, phải nộp thuế nhiều hơn. 

“Nếu quy định về mức thu nhập để xác định người phụ thuộc không được thay đổi thì dù có nâng mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế lên cũng chưa công bằng”, chị Thu nói.

Trên thực tế, nhiều gia đình có bố mẹ lớn tuổi nhưng lại rơi vào trường hợp không được tính là người phụ thuộc khi có thu nhập trên 1 triệu đồng/tháng. Điều này khiến không ít người làm công ăn lương chịu cảnh thiệt thòi khi tính thuế thu nhập cá nhân.

W-quyet toan thue thu nhap ca nhan.jpg
Chuyên gia cho rằng, quy định thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng mới được tính là người phụ thuộc đã quá lạc hậu. 

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được Bộ Tài chính đề xuất nhiều nội dung sửa đổi so với quy định hiện hành như: Mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, biểu thuế lũy tiến, quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân...

Tuy nhiên, quy định về mức thu nhập đối với cá nhân được xác định là người phụ thuộc trong trường hợp kể trên lại chưa có thông tin cụ thể.

Theo dự thảo, người phụ thuộc là người mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, bao gồm: con chưa thành niên, con bị tàn tật, không có khả năng lao động. Các cá nhân không có thu nhập hoặc có thu nhập không vượt quá mức do Bộ Tài chính quy định, bao gồm con thành niên đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề; vợ hoặc chồng không có khả năng lao động; bố, mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động; những người khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng.

Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật Thuế thu nhập cá nhân, quy định giảm trừ gia cảnh là cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp của người nộp thuế đáp ứng điều kiện.

Đối với người ngoài độ tuổi lao động, phải không có thu nhập hoặc thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn  không vượt quá 1 triệu đồng.

Cần nâng mức thu nhập để xác định người phụ thuộc

Chia sẻ với PV VietNamNet, TS Nguyễn Ngọc Tú, Giảng viên Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, cho hay, quy định thu nhập bình quân tháng trong năm từ tất cả các nguồn thu nhập không vượt quá 1 triệu đồng mới được tính là người phụ thuộc đưa ra từ khi Luật Thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực, cho đến nay đã gần 20 năm nên quá lạc hậu, lỗi thời.

Theo ông Tú, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 18 năm nay tăng trên 2 lần, GDP và thu nhập bình quân đầu người cũng đều tăng 2,5-3 lần. Nếu tính cơ học thì thu nhập để xác định người phụ thuộc phải tăng lên 3,5 triệu đồng/tháng. Nhưng, ngay cả mức này cũng chưa thực tế, khó có thể đủ chi phí nuôi dưỡng.

“Mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc hiện nay là 4,4 triệu đồng/tháng, dự kiến có thể nâng lên khoảng 6,2 triệu đồng/tháng. Do đó, chỉ nên loại trừ những người có thu nhập trên 6,2 triệu đồng/tháng, còn dưới mức này vẫn phải được coi là người phụ thuộc”, ông Tú đề xuất.

Vị chuyên gia cho rằng, trên thực tế, người phụ thuộc là con cái học hành, đặc biệt là bố mẹ cao tuổi, có bệnh nền thì chi phí của con cái cho bố mẹ nhiều khi còn cao hơn mức chi tiêu cho bản thân.

Vì thế, khi sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân, quy định về thu nhập với người phụ thuộc cần tính toán, điều chỉnh nâng lên ít nhất bằng mức giảm trừ gia cảnh, còn với quy định không vượt quá 1 triệu đồng như hiện nay là quá thấp.

Đồng quan điểm, bà Lê Thị Thủy, CEO Công ty TNHH Dịch vụ tư vấn Bách Khoa, kiến nghị nên thay đổi mức thu nhập này sao cho phù hợp với chi phí hiện tại của người ngoài độ tuổi lao động.

Theo bà Thủy, cần tính thêm chi phí sinh hoạt, y tế tối thiểu và nên tính theo từng vùng, khu vực thành thị hay nông thôn. “Mức thu nhập để tính người phụ thuộc nên điều chỉnh tối thiểu khoảng 5 triệu đồng ở thành phố và 3 triệu đồng ở khu vực nông thôn”, bà Thủy đề xuất.

Các chuyên gia đều cho rằng, khi sửa đổi chính sách thuế, Nhà nước cần bảo đảm sự chia sẻ với người nộp thuế, hài hòa giữa mức thu nhập và chi tiêu thực tế, từ đó động viên, khuyến khích người dân thực hiện nghĩa vụ thuế.

Theo VietNamNet