Từ giữa tháng tư đến nay cảnước chịu cái nóng khác thường. Đi đâu cũng nghe bà con kêu “nóng quá”. Vàihôm nay lác đác đã có những cơn mưa đầu mùa. Nhiệt độ giảm chút đỉnh nhưngtrời vẫn rất oi. Thậm chí những lúc chuyển mùa như thế này càng khiến dễbệnh, mà khởi đầu là triệu chứng ho...
Nắng nóng, oi bức lúc chuyểnmùa là yếu tố thuận lợi cho các loại vi khuẩn, siêu vi phát triển, cộng thêmsự mất cân bằng cơ thể nên sinh ra nhiều bệnh. Đông nhất là bệnh tai mũihọng và bệnh đường hô hấp tăng đột biến.
Tại sao chuyển mùa dễ bịho?
Trẻ nhỏ, cơ thể đang suy yếuvà người già là những đối tượng chịu trận đầu tiên. Thường gặp nhất là hiệntượng dị ứng với thời tiết. Ho, hắt hơi, sổ mũi đùng đùng trong đêm khiếncha mẹ, người nhà hoảng hốt. Bà nội cho rằng tại con dâu cho cháu bà tắm khivừa đi nhà trẻ về, lại còn chiều con cho uống nước đá nên mới sinh bệnh. Trẻnào bị suyễn thì giống như hàn thử biểu, nhiệt độ chưa kịp thay đổi ba mẹ đãnghe tiếng cò cử trong đêm rồi.
Viêm xoang dị ứng cũng vậy,ho chảy nước mũi, nhức đầu ầm ầm. Nhiệt độ bên ngoài tăng, giảm thì các loạicầu khuẩn như tụ cầu, liên cầu đua nhau nhảy múa ở vùng họng gây viêm họng,sưng amiđan khiến trẻ sốt, ho. Vi khuẩn, siêu vi hoành hành ở vùng “tứ giác”hầu họng chưa đủ, chúng còn di chuyển lên phía trên gây viêm mũi, viêm xoang,viêm tai giữa, di chuyển xuống dưới gây viêm khí quản, phế quản và viêm phổi.
 |
| Ho là triệu chứng của nhiều bệnh nhưng có lợi như một tín hiệu báo động vùng tai mũi họng, xoang, phế quản, phổi đang mắc bệnh |
Ho là triệu chứng của nhiềubệnh nhưng có lợi như một tín hiệu báo động vùng tai mũi họng, xoang, phếquản, phổi đang mắc bệnh. Ho cũng giúp các bậc cha mẹ đánh giá tình trạngcủa con và đưa con đến gặp bác sĩ.
Có bao nhiêu loại ho?
Nhiều lắm, mỗi kiểu ho liênquan với từng loại bệnh khác nhau.
Ho ban đêm: điển hìnhlà hen suyễn thường phát bệnh vào ban đêm, đông y gọi là “háo suyễn” và “đàmẩm” là tình trạng ho, khó thở do khí quản bị co thắt tạo ra tiếng cò cử, khinằm càng khó thở hơn nên thường người hen suyễn phải ngồi dậy mà thở. Trẻnào thể tạng tiết dịch hay dị ứng với thời tiết cũng ho và khó thở về đêm.
Ho ban ngày: không khílạnh, ra đường không giữ ấm cổ và mang khẩu trang, trong lớp học có bạnnhiễm siêu vi, trẻ dị ứng với thực phẩm, khói thuốc, bụi, nắng nóng, lôngthú, phấn hoa, hóa chất... đều có thể gây ho khi tiếp xúc.
Ho sù sụ: tùy thuộcvào phản ứng của từng cá thể. Ho sù sụ kèm theo hâm hấp sốt khiến cha mẹ rốiren đôi khi chỉ là cảm thông thường vì thời tiết thay đổi. Tuy nhiên nếu trẻsốt cao kèm theo khó thở, cánh mũi phập phồng, lồng ngực co kéo thì có thểtrẻ bị viêm phổi cần đưa đi cấp cứu ngay.
Hiện nay bệnh bạch hầu ít gặpnếu cha mẹ cho con chích ngừa đầy đủ. Nếu trẻ chưa chích ngừa lại đột ngộtho sù sụ về đêm, khó thở tăng dần, tiếng thở rít cũng nên cảnh giác vì giảmạc bạch hầu bám vào thanh quản có thể gây ngạt thở.
Ho khò khè: ho kèmtheo thở khò khè, môi tím, cánh mũi phập phồng, có dấu hiệu co kéo các cơliên sườn kèm theo sốt thường do viêm đường hô hấp dưới.
Ho ông ổng vào sáng sớm:thường do viêm phế quản mãn tính kéo dài, còn gặp ở người nghiện thuốc lá.Nếu không chữa trị tốt, phế quản và các tiểu phế quản lâu ngày sẽ bị xơ cứng,tắc nghẽn, đường dẫn không khí vào phế nang bị cản trở. Nghiêm trọng hơn,viêm phế quản mãn tính có thể dẫn đến bệnh tâm phế mãn (suy tim do suy hôhấp).
Ho do viêm họng, sưngamiđan: thường ho kèm theo sốt nhiều về ban đêm. Bệnh tái đi tái lạinhiều lần mỗi khi thay đổi thời tiết. Nhiều bà mẹ nôn nóng nghĩ rằng cứ cắtamiđan là trẻ hết bệnh. Thật ra amiđan giống như hai “anh bảo vệ” đường hôhấp bởi chúng tiết ra globulin chống lại vi khuẩn, siêu vi. Chỉ khi nàochúng mất tác dụng bảo vệ, biến thành ổ nhiễm trùng mới nên cắt bỏ.
Nên sử dụng thuốc ho nhưthế nào?
Chúng ta vào tiệm thuốc sẽthấy cả rừng thuốc ho từ xirô, viên nén, viên nang mềm, viên nang cứng đếndạng bột và cả thuốc đông y dưới các hình thức bào chế đa sắc màu. Tựu trunglại thuốc ho có hai dạng chính: ho long đàm nhằm giảm sự tiết dịch và lygiải chất nhầy - loại này phổ biến nhất; loại thứ hai nhằm chẹn phản xạ hogồm những thuốc kháng histamine (chống dị ứng) và gây ngủ. Thường nhân viênbán thuốc sẽ tùy độ tuổi (và nghe kể bệnh) mà “bán thuốc liều”.
Thuốc long đàm vừa giảm ứđọng dịch, vừa phá vỡ kết cấu nhầy để động tác ho dễ dàng tống chúng rangoài tỏ ra hữu hiệu trong hầu hết các loại ho. Chúng có vô vàn biệt dượctùy theo hãng sản xuất nhưng hoạt chất chính là N-acetylcystein(ACC), chứacarbocysteine, bromhexine (Bisolvon), ambroxol (Muxol, Mucosolvan) giảm độnhầy dính của đàm, làm loãng đàm dễ khạc, nhờ vậy giảm ho.
Đặc biệt ACC có thể dùng dạngkhí dung làm tan đàm, cho vào nội khí quản hoặc dùng dạng tiêm truyền khingộ độc Paracetamol trong tám giờ đầu.
Tuy nhiên nếu con bạn bị hensuyễn thì việc đầu tiên phải dùng thuốc giãn khí phế quản chứ không dùngthuốc ho (dù trẻ bị ho và khó thở dữ dội). Còn thuốc kháng histamine dù dạngnào cũng có thể làm khô dịch tiết, khó khạc đàm ra ngoài. Thuốc ức chế trungtâm ho thường có á phiện, rất nguy hiểm khi dùng cho trẻ nhỏ.
Ho chỉ là triệu chứng củanhiều bệnh khác nhau. Vì thế xin đừng vào hiệu thuốc giống như đi chợ muarau. Người bán và người mua đều cần “đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi bánvà bỏ chúng vô miệng”.
Theo 
