Vụ khủng bố liều chết tạiKhost (Afghanistan) ngày 30/12/2009 làm thiệt mạng 7 nhân viên CIA, trong đó có2 điệp viên nữ (một người là chỉ huy trưởng căn cứ) đã khiến những câu chuyện ítđược biết trước nay về nữ điệp viên CIA trở thành đề tài được quan tâm.
Trongthế giới điệp viên vốn chỉ dành cho những quý ngài thắt càvạt, nữ điệp viên làmgì, hoạt động như thế nào và họ có được đối xử công bằng như đồng nghiệp nam
Không có chỗ cho sự sợ hãi
Trong bài viết trên The DailyBeast tháng 1/2010, cựu nữ điệp viên Valerie Wilson (từng bị tiết lộ vỏ bọc vàonăm 2003 trong xìcăngđan liên quan đến cố vấn Nhà Trắng Karl Rove thời George W.Bush) thuật rằng, không biết bao nhiêu lần bà gặp các câu hỏi đại loại, có chấpnhận "mua" nguồn tin bằng cách trao đổi thân xác không, bà có luôn mang theosúng hoặc từng giết người chưa, rằng có phải CIA sử dụng điệp viên nữ như nhữngbình hoa trang điểm cho cơ quan này?
 |
| Melissa Boyle Mahle. |
Tuy nhiên, ngay từ những năm đầulịch sử, tình báo Mỹ đã không thiếu các gương mặt nữ hoạt động điệp vụ với sự lìlợm và gan góc không thua đồng nghiệp nam. Huyền thoại Virginia Hall là một vídụ. Từng học Đại học Radcliffe và Đại học Barnard, Hall còn học thêm tại Pháp,Đức, Áo và sau đó làm thư ký cho Tòa đại sứ Mỹ tại Warsaw (Ba Lan).
Năm 1932, Hall gặp tai nạn bởi bịsúng "cướp cò" bắn vào chân trái trong khi đi săn tại Thổ Nhĩ Kỳ. Thế chiến IIbùng nổ, Hall gia nhập Vụ Tình báo chiến lược Hoa Kỳ (OSS, tiền thân CIA). Vớicái chân giả, Hall vẫn nhảy dù xuống Pháp, bắt liên lạc với lực lượng khángchiến nước này. Không chỉ vẽ bản đồ, lập cơ sở an toàn, Hall còn trực tiếp huấnluyện 3 tiểu đoàn kháng chiến. Bà tỏ ra đáng sợ đến mức Gestapo đánh giá Hall là"một trong những điệp viên nguy hiểm nhất phe Đồng minh" và rằng "chúng ta phảitìm và giết mụ ấy bằng bất cứ giá nào". Có lần bà suýt chết trong gang tấc khithoát được mẻ lưới bủa vây tại vùng núi Pyrenees. Không chùn bước, nhóm của bàliên tục tổ chức nhiều cuộc tấn công, phá cầu đường, cắt dây điện thoại và thựchiện các cuộc đánh du kích... Sau chiến tranh, Hall được vinh danh như một trongnhững người hùng nổi bật, không chỉ với làng tình báo Mỹ...
Thời hiện đại, CIA vẫn khôngthiếu gương mặt nữ gan dạ. Melissa Boyle Mahle chẳng hạn - tác giả quyển hồi kýtự thuật “Denial and Deception: An Insider"s View of the CIA From Iran-Contra to11/9 (Sự phủ nhận và lường gạt - một cái nhìn từ bên trong về CIA từ sự kiệnIran - Contra đến vụ khủng bố 11/9). Tốt nghiệp cử nhân môn Cận Đông học của Đạihọc California-Berkeley rồi lấy bằng thạc sĩ quốc tế vụ thuộc Trường Công vụquốc tế Columbia, Mahle dự tuyển vào CIA năm 1988, trở thành một trong nhữngviên chức CIA hiếm hoi thành thục ngôn ngữ Arập.
Sau thời gian đầu hoạt động vớitư cách điệp viên, Mahle được bổ nhiệm làm Chánh văn phòng CIA tại Jerusalem.Không chỉ xây dựng thành công mạng lưới cung cấp nguồn tin cho tình báo Mỹ,Mahle còn có vai trò quan trọng trong việc tổ chức công tác an ninh cho các cuộcgặp giữa Tổng thống Bill Clinton và lãnh đạo PLO Yasser Arafat...
 |
| Janine Brookner. |
Mary McCarthy là một ví dụ nữa. Trước khi trởthành thành viên cộng đồng tình báo Mỹ, McCarthytốt nghiệp tiến sĩ lịch sử và thạc sĩ khoa họcthư viện Đại học Minnesota; rồi cử nhân và thạcsĩ lịch sử Đại học công Michigan. Năm 1984,McCarthy gia nhập CIA với nghiệp vụ phân tíchcác vấn đề châu Phi. Năm 1998, Sandy Berger (Cốvấn an ninh quốc gia thời Tổng thống BillClinton) bổ nhiệm McCarthy chức trợ lý đặc biệtcủa tổng thống kiêm giám đốc cấp cao các chươngtrình tình báo (tuy nhiên, Mary McCarthy bị sathải năm 2006 khi bị kết tội cung cấp thông tinliên quan các trại giam bí mật của CIA cho phóngviên Washington Post).
Với các điệp viên nữ, sự khắcnghiệt trong môi trường tình báo đã thể hiện ngay ở thời gian "học nghề" tại"Nông trại" - từ lóng chỉ trung tâm huấn luyện của CIA. Trong “Blowing My Cover- My Life as a CIA Spy” (Phá vỡ lớp vỏ bọc - Đời làm điệp viên CIA của tôi) pháthành năm 2004, cựu nữ điệp viên Lindsay Moran đã tiết lộ một số chi tiết liênquan thời gian này. Trong một bài tập tình huống giả định, Moran bị bịt mắt,được đưa đến con đường vắng và bị tấn công.
"Một nhóm lạ mặt bất ngờ xuấthiện với gậy gộc đập túi bụi vào chiếc xe của tôi. Một tên trong bọn thậm chímang AK-47 và bắn chỉ thiên liên thanh" - Moran kể. Việc của cô là phải làm thếnào tự tháo băng bịt mặt và lái xe chạy thoát. Lần khác, "tôi bị vây kín gần nhưbốn bề, trừ phía trước, nơi hai chiếc xe đậu ngang thành hàng rào chỉ chừa lốiđi hẹp. Một tên bắt đầu đập cửa sau và định bò vào trong bóp cổ tôi. Trong tìnhhuống như vậy, dù biết là giả định, tôi vẫn hoảng hốt thật sự. Bản năng sinh tồnđã giúp tôi đạp mạnh chân ga lao thẳng xe về phía trước. Tôi chỉ kịp nhìn thấyhai chiếc xe bị đụng rào chắn bẹp móp bên sườn...".
Bài tập về thực nghiệm tù binhgây cho Moran cũng như các học viên nữ khác cảm giác sợ hãi tột độ thậm chí kinhkhủng hơn. Sau khi bị "bỏ lạc" trong rừng nhiều ngày, nhóm Moran bị "bắt" và bịgiam trong xà lim bê tông tối như hũ nút. Những gì xảy ra tiếp theo là các tìnhhuống hệt như thật: họ bị tra tấn, hỏi cung, hù dọa... (một cô trong nhóm Moranbị thương nặng từ chương trình huấn luyện này đến mức đã dọa kiện CIA)...
Theo Mạnh Kim 
