Bộ Tài chính nói gì về tăng giá điện, xăng, tỷ giá

Tỷ giá VND/USD tăng và giá một số các mặt hàng thiết yếu như điện, xăng dầu,than... đang rục rịch tăng đã có những tác động lớn đến nền kinh tế và ảnh hưởngđến đời sống nhân dân.

Cục trưởng cục Quản lý giá (bộ Tài chính) Nguyễn Tiến Thỏa đã trả lời phỏng vấnTTXVN xung quanh những vấn đề này. Chúng tôi xin đang lại bài phỏng vấn này.

Với mức tăng của giá điện dự kiến là 15,28% và có khả năng áp dụng từ ngày 1/3năm nay, ông đánh giá thế nào về khả năng ảnh hưởng đến mục tiêu kiềm chế lạmphát của cả năm và mức độ ảnh hưởng của việc tăng giá điện đến toàn bộ nền kinhtế ?

Theo số liệu trên thì giá điện mới sẽ tăng bình quân là 165 đồng/kWh, đó là giáđiện chưa được tính đủ, còn phải khoanh lại khoảng 27.917 tỷ đồng chi phí phátsinh từ năm trước để phân bổ dần cho các năm sau; cũng như chưa tính theo tỷ giámới điều chỉnh, Nhà nước lùi khấu hao tài sản của ngành điện và không tính lợinhuận…

Giá điện tăng đương nhiên tác động làm tăng giá thành sản phẩm và giảm lợi nhuậncủa các ngành sử dụng điện. Nhưng tăng giá thành, giảm lợi nhuận bao nhiêu cònphụ thuộc vào việc quản lý, sắp xếp sản xuất, tiết kiệm, chống lãng phí và nângcao hiệu quả sử dụng năng lượng của từng đơn vị trong nền kinh tế.

Đối với các hộ nghèo theo tiêu chí mới, Nhà nước vẫn có chính sách hỗ trợ đốivới 50 kWh đầu tiên của điện sinh hoạt. Giá điện tăng sẽ tác động làm CPI tăngtrực tiếp của vòng 1 về lý thuyết khoảng 0,38%. Nếu tính tác động đến các vòngtiếp theo và cả các yếu tố tâm lý kỳ vọng thì tỷ lệ tăng chung vào khoảng 0,76%.

Cục trưởng cục Quản lý giá (bộ Tài chính) Nguyễn Tiến Thỏa (Ảnh: TL internet)

Từ ngày 11.2, Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá VND/USD lên 9,3%. Đây là mứcđiều chỉnh cao nhất từ trước tới nay, điều này kéo theo sự tăng giá đồng loạtcủa nhiều loại hàng hóa, nhất là các mặt hàng phụ thuộc nhập khẩu và mặt hàng sửdụng nhiều nguyên liệu nhập khẩu. Ông nhận định vấn đề này như thế nào?

Tỷ giá là một yếu tố cấu thành nên giá vốn của hàng nhập khẩu; giá nhập khẩukhông tăng, tỷ giá tăng (đồng Việt Nam giảm giá) sẽ làm tăng giá thành, giá vốncủa hàng nhập khẩu và mặt hàng sử dụng nhiều nguyên liệu nhập khẩu.

Nếu năm nay kim ngạch nhập khẩu đạt 93 tỷ USD, tỷ giá tăng lên 1.400 đồng/USDthì nền kinh tế bị một khoản chi phí tăng lên không nhỏ.

TIN LIÊN QUAN

Tỷ giá tăng không chỉ khiến giá hàng nhập khẩu bị tác động mà giá mua hàng xuấtkhẩu ở thị trường nội địa cũng tăng, do tỷ giá tăng khuyến khích xuất khẩu đãđẩy nhu cầu xuất khẩu tăng kéo giá tăng. Nhiều kết quả nghiên cứu cho biết cứgiảm giá danh nghĩa đồng nội tệ 1% thì đẩy lạm phát tăng 0,1%.

Tuy nhiên, tình hình thực tế của nước ta hiện nay không hoàn toàn diễn ra nhưvậy, vì trừ những doanh nghiệp kinh doanh loại hàng hóa được ưu tiên bán ngoạitệ với tỷ giá 19.500 VND/USD, nay bị điều chỉnh tăng thêm 1.400 VND/USD, cònnhững doanh nghiệp phải mua tỷ giá thỏa thuận, tỷ giá thị trường thì đã phảihạch toán theo tỷ giá xoay quanh mức tỷ giá mới điều chỉnh khá lâu rồi.

Chính vì thế mà khoản chi phí đẩy lên đối với nền kinh tế không lớn đến mức nhưtrên, và chính vì vậy "phương trình" cứ giảm giá đồng nội tệ 1% thì lạm pháttăng 0,1% cũng không hoàn toàn diễn ra như vậy nữa.

Cái chính ở đây là một mặt các doanh nghiệp phải có biện pháp hạn chế tác động;còn Nhà nước phải nhận diện được rất nhiều hiện tượng lợi dụng việc điều chỉnhtỷ giá cộng tác động cộng hưởng của lòng tin vào đồng tiền, của yếu tố tâm lý màgiá cả bị đẩy lên. Do đó, các giải pháp điều tiết, kiểm tra và kiểm soát phảiđược áp dụng kịp thời.

Tỷ giá tăng, chắc chắn giá xăng dầu phải tăng theo. Vậy theo ông, sau khi giáđiện tăng, thời gian tới giá than và giá xăng sẽ được điều chỉnh như thế nào đểphù hợp với khả năng chịu đựng của nền kinh tế?

Câu hỏi này đúng với trường hợp giá xăng dầu đang ở mức cao làm cho giá cơ sởcao hơn giá bán hiện hành. Nếu giá thế giới giảm thì lại có cách ứng xử khác.Chúng ta đang vận hành việc kinh doanh xăng dầu theo Nghị định số 84/2009/NĐ-CPngày 15/10/2009 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu; trong đó, giá xăng dầuđược thực hiện theo cơ chế giá thị trường có sự quản lý của Nhà nước.

Do đó, việc sử dụng các công cụ để bình ổn giá (chứ không phải cố định giá),trong đó có việc phải điều chỉnh giá cũng là bình thường. Điều hành lần này vẫncó nhiều biện pháp không gây sốc mà vẫn thực hiện chia sẻ với người tiêu dùngbởi Nhà nước vẫn thực hiện giảm thuế suất thuế nhập khẩu xăng dầu với mức 0%.

Nếu phải điều chỉnh giá tăng cũng là để xóa bao cấp một bước qua giá, tránh làmméo mó toàn bộ hệ thống giá và ngăn chặn tình trạng buôn lậu xăng dầu qua biêngiới đang diễn biến rất phức tạp.

Thưa ông, việc điều hành giá năm 2011 được dự báo là sẽ gặp rất nhiều khó khăn.Vậy ông có thể đưa ra dự báo gì về thị trường giá cả trong năm nay, cũng nhưnhững giải pháp để có thể đạt được mục tiêu kiềm chế lạm phát dưới 7% mà Chínhphủ đã đưa ra, đồng thời giữ vững sự ổn định của xã hội?

Đúng vậy. Mục tiêu năm 2011 phải kiểm soát CPI tăng không quá 7% là mục tiêuphấn đấu rất khó khăn. Tính khả thi không vững chắc do nhiều nhân tố tác độngbất lợi, khó kiểm soát như nền kinh tế thế giới đang phải đối mặt với các nguycơ lớn, lạm phát, giá cả đang xảy ra ở mức cao, đe dọa sự bất ổn kinh tế củanhiều nước tương tự như giai đoạn từ giữa năm 2007 đến giữa năm 2008.

Ở trong nước, những yếu kém vốn có về cơ cấu kinh tế, chất lượng tăng trưởng,năng lực cạnh tranh, kết cấu hạ tầng… chưa được khắc phục có hiệu quả vẫn lànhững yếu tố tiềm ẩn gây lạm phát cao và bất ổn định nền kinh tế vĩ mô. Tổng cầucủa nền kinh tế đang cao hơn so với tổng cung.

Mặt khác, chúng ta lại phải tiếp tục lộ trình điều chỉnh một số giá theo cơ chếthị trường nhằm xóa một bước bao cấp qua giá mà Nhà nước đang định giá như điệnhoặc kiểm soát giá bằng những hình thức thích hợp (đối với xăng, dầu)… Ngoài ra,thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp cũng sẽ tạo ra sức ép đẩy mặt bằng giátăng.

Để kiểm soát lạm phát ở mức hợp lý, chúng ta phải thực hiện đồng bộ các giảipháp mà Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 9.1.2011 Chính phủ đã đề ra, nhưng với liềulượng mạnh hơn, quyết liệt hơn.

Cụ thể như phải thực hiện ngay các giải phápchuyển dịch cơ cấu kinh tế và tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăngtrưởng trên cơ sở hiệu quả và tăng khả năng cạnh tranh; thực hiện các biện phápkhống chế tổng cầu của nền kinh tế thông qua việc giảm tốc độ tăng trưởng tíndụng, giảm bội chi ngân sách, giảm nhập siêu xuống dưới mục tiêu Quốc hội đề ra.

Bên cạnh đó, áp dụng các giải pháp kinh tế tăng tính ổn định của thị trườngvàng, ngoại tệ, lãi suất; thực hiện cơ chế giá thị trường, đẩy mạnh cạnh tranhvề giá; kiểm soát độc quyền và liên minh độc quyền đồng thời với kiểm soát cóhiệu quả hoạt động của thị trường chống các hành vi gian lận thương mại, vi phạmhoặc chấp hành không nghiêm túc các pháp luật về kinh doanh, tài chính, tiền tệ,giá cả….

Xin cảm ơn ông!

Theo SGTT