Mất mùa, giá xuống thấpkỷ lục trong gần bốn năm qua, ngành cà phê lâm vào cảnh sống dở chếtdở. Dự báo kim ngạch xuất khẩu cà phê năm 2010 chỉ đạt khoảng 1 tỉUSD, giảm trên 40% so với năm ngoái.
Trong khi chi phí cho niên vụ mớicao gấp đôi so với các năm trước do hạn hán thì giá sản phẩm cũng đang ở mứcthấp kỷ lục khiến người trồng cà phê tại Đắk Lắk gần như kiệt sức.
Nông dân lỗ nặng
Trong những ngày qua, tại cáctrang trại cà phê ở huyện Buôn Đôn, Ea Súp, Ea H’Leo... nông dân đang phải gồngmình chống hạn cho cà phê, mực nước sông suối và cả nước ngầm đang xuống rấtthấp khiến nguồn nước tưới thiếu hụt. Do hạn hán nên thời gian và cả lượng nướctưới cũng tăng gấp 1,5 lần so với cùng thời điểm năm trước.
Theo nhiều nông dân trồng cà phêtại huyện Cư M’Gar và huyện KrôngAna, niên vụ cà phê trước coi như mất trắng vìsâu bệnh nặng, đến vụ 2009-2010 mới đang bắt đầu thì cà phê lại rớt giá thêthảm.
Ông Nguyễn Văn Sắc (huyện Cư M’Gar) cho biết gia đình ông có gần 2,5ha càphê, tương đương 2.500 gốc. Những năm trước thời tiết thuận lợi nên mỗi hecta càphê cho thu hoạch 3-4 tấn, lãi 40-50 triệu đồng, nhưng năm vừa rồi toàn bộ diệntích trồng cà phê trên chỉ được hơn 6 tấn. “Với giá bán 23.000 đồng/kg như thờigian qua coi như lỗ nặng vì chi phí quá cao”, ông Sắc cho hay.
Từ đầu năm 2010 giá cà phê ởmức 23.700 đồng/kg, có lúc lên 24.500 đồng rồi giảm liên tục. Những ngàyđầu tháng 3, giá cà phê trong nước có lúc xuống mức 22.500 đồng/kg. Giá thế giớicũng giảm mạnh, tại sàn giao dịch cà phê London giá cà phê robusta (loạicà phê xuất khẩu chủ yếu của VN) có lúc giảm xuống mức 1.200 USD/tấn.
| |
| Khuân vác cà phê vào kho ở một đại lý tại TP Buôn Ma Thuột (Ảnh: B.D.) |
Theo các chuyên gia, giá cà phê giảm chủ yếu docung vượt cầu. Tại VN chỉ riêng cà phê robustađã chiếm 14,3% sản lượng cà phê thế giới. Thếnhưng các nhà xuất khẩu cà phê trong nước đã àoạt bán ra một lượng lớn cà phê trong thời gianngắn.
Cụ thể chỉ trong hai tháng đầunăm 2010, các doanh nghiệp trong nước đã xuất khẩu tổng cộng 278.000 tấn cà phê,tăng 4,1% so với cùng kỳ năm ngoái dù giá cà phê liên tục giảm. Giám đốc một đơnvị xuất khẩu cà phê thắc mắc: “Tại sao chúng ta lại phải tập trung bán trong 3-4tháng mà không rải ra 12 tháng để điều tiết nguồn cung, qua đó điều tiết đượcgiá cả?”.
Hơn nữa, theo một chuyên giangành cà phê, hiện đang tồn một lượng cà phê lên tới trên 300.000 tấn tại thịtrường London. Toàn bộ lượng cà phê trên chỉ tập trung trong tay một vài nhà đầucơ. Hiện nay vài nhà đầu cơ này đang muốn chuyển các lô hàng trên sang các nhàđầu cơ khác. Và để bán hàng nhanh chóng, họ buộc phải bán giá thấp.
“Giải cứu” giá cà phê
Tại cuộc họp giữa Bộ NN&PTNT vớicác bộ ngành bàn về biện pháp hỗ trợ thu mua tạm trữ cà phê cho nông dân vào đầutháng 3- 2010, Vicofa và Tổng công ty Cà phê VN (Vinacafe) đã kiến nghị mua tạmtrữ 200.000 tấn cà phê nhằm ngăn tình trạng giá cà phê giảm. Theo đó, Chínhphủ giao Vinacafe quản lý nguồn tiền hỗ trợ 6% lãi suất trong vòng sáutháng để mua trữ 200.000 tấn cà phê niên vụ 2009 - 2010 với giá 23.000đồng/kg.
Theo phân tích của một chuyên giatrong ngành cà phê, khi VN mua dự trữ sẽ làm cho nguồn cung giảm và tác độngtâm lý tới giá giao dịch tại London và các thị trường khác sẽ kéo giá cà phê lên.Tuy nhiên, đến tháng 4-5 khi hai cường quốc xuất khẩu cà phê khác là Indonesiavà Brazil bước vào vụ thu hoạch thì nguồn cung thế giới sẽ tăng lên nên việc dựtrữ của VN còn phải chờ đợi chiến lược bán hàng của hai quốc gia này mới có thểphát huy hiệu quả.
Theo ông Nam, thông tin VN muatrữ cà phê được nhiều nước xuất khẩu cà phê trên thế giới quan tâm vàủng hộ. Hiện hai nước xuất khẩu cà phê hàng đầu và thứ ba thế giớilà Brazil, Indonesia đã liên hệ với Vicofa bày tỏ quan điểm sẽ canthiệp vào thị trường giống như cách mà VN làm.
|
Theo Trần Mạnh - Thái BáDũng
