Điều này buộc quản trị viên củacác trang mạng phải thực hiện nhiều biện pháp kiểm soát, bằng cả yếu tố côngnghệ lẫn con người.
Nỗi đau Xalo.vn
Thấm thía điều này nhất có lẽphải kể đến nhóm phát triển Xalo.vn. Năm 2008, vì bộ lọc của cỗ máy tìm kiếmchưa hoàn thiện dẫn đến để “lọt” thông tin phản cảm trong bộ nhớ cache, Xalo.vn(khi đó vẫn là bản thử nghiệm – beta) đã bị cơ quan chức năng lập biên bản xửphạt hành chính.
 |
| Dù đã thực hiện cơ chế lọc nhưng cỗ máy tìm kiếm của Google vẫn để lọt hình ảnh phản cảm, có tính phân biệt chủng tộc ở từ khóa "Michelle Obama" (tên của đệ nhất phu nhân Mỹ). Sự việc này khiến "gã khổng lồ tìm kiếm trên internet phải lên tiếng xin lỗi bà Obama và người dùng |
Từ đó đến nay, nhóm pháttriển Xalo.vn đã thông minh hóa bộ xử lý, sử dụng công nghệ lọc theo từ khóa đểloại bỏ ngay những thông tin có vấn đề. Đồng thời, các kết quả tìm kiếm còn đượcáp đặt độ trễ để đảm bảo cân bằng giữa nhiệm vụ kiểm soát nội dung và đáp ứngnhu cầu thông tin của người dùng.
|
Thế nhưng, dù bộ lọc hoàn thiện hơn nhưng rắcrối hồi năm 2008 vẫn bị coi là một “vết chàm”với trang mạng xã hội tìm kiếm thông tin trựctiếp tiếng Việt trên internet này và hậu quả làXalo.vn bị “treo” giải thưởng Sao Khuê, ngay saukhi được xếp hạng “5 sao”.
Đây được xem là điềuđáng tiếc với xu hướng xây dựng các giải phápcông nghệ thuần Việt mà nhiều đơn vị CNTT trongnước đang theo đuổi.
Trong câu chuyện kiểm duyệt củacác trang mạng, đối tượng thông tin phức tạp nhất không nằm ở văn bản mà thuộcvề các tập tin đa phương tiện (hình ảnh, âm thanh, video clip…). Vì vậy, ở cáccỗ máy tìm kiếm hoặc các mạng xã hội, việc kiểm duyệt bằng thuật toán chỉ đượccoi như lớp lọc đầu tiên.
Lớp lọc thứ hai chính là con người. Theo product manager (người quản lý sản phẩm– PV) đang quản lý nhiều mạng xã hội thuộc một doanh nghiệp internet tại ViệtNam, với mỗi dịch vụ, công ty tuyển hẳn hai nhân viên chỉ để theo dõi trang mạngmỗi ngày.
Bởi đến giờ, thuật toán thông minh đến đâu vẫn bị con người đánh lừa."Chỉ có con người mới kiểm soát được hành vi của con người trong môi trườngảo", product manager này nói và cho biết thêm: “Đánh phủ đầu” user (người dùng -PV) có ý định dùng trang mạng phát tán tập tin trái với thuần phong mỹ tục vàchính sách của Nhà nước được coi là một trong những biện pháp hữu hiệu, vì việcgiữ thành viên như vậy có thể làm các thành viên khác thất vọng về dịch vụ và rađi.
Product manager của i-Pro, mạng kết nối cộng đồng qua chia sẻ ảnh, cũng chobiết: Đã có thời gian, công ty phải “xử lý” 10-15 thành viên mỗi ngày. Mạnh tayband nick (cấm thành viên hoạt động - PV) xấu là một cách giúp cộng đồng hiểu vàtôn trọng tôn chỉ của mạng.
Muốn có một cộng đồng sạch trước hết phải có cácthành viên sạch. Vì vậy, dù mỗi ngày có tới hơn 1.300 ảnh chân dung thành viêntải lên trang, nhưng ban quản trị i-Pro làm việc khá nhàn. Tuy nhiên, với nhữngcộng đồng có tới hàng nghìn thành viên và các mối quan hệ phức tạp, cách quản lýtối ưu là “cộng đồng quản lý cộng đồng”, hay trao quyền quản trị cho thành viêncó uy tín.
 |
| "Lỗi 404" thể một nội dung không thể tìm thấy trên mạng, thường áp dụng cho các thông tin bị kiểm duyệt. "Lỗi 404" phổ biến đến mức có nhiều poster hài hước mô tả về nó |
Hiện nay, phương châm "thôngqua các giao dịch, các thành viên tích điểm uy tín và được ban quản trị tintưởng trao cho quyền quản lý các thành viên khác, trong một nhóm nhất định"đang được áp dụng phổ biến tại các trang buôn bán trực tuyến như rongbay, muare,5giay.
Ở môi trường có đặc thù phức tạp, nhiều lĩnh vực của thị trường, cólượng thành viên đông tới hàng trăm nghìn như vậy, mà đội ngũ quản lý trực tiếpchỉ vẻn vẹn vài người.
Như vậy, để giữ gìn trang mạngsạch, giúp người dùng hiểu cuộc chơi và tham gia hoạt động lành mạnh, người quảntrị không chỉ dựa vào công nghệ và các biện pháp nâng cao trí khôn cho bộ máy,mà còn thực sự hiểu và có trách nhiệm với cộng đồng và dịch vụ mà mình quản lý.
Theo Tuấn Linh
