Co giật do sốt cao là hiện tượngchỉ xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng lên rất nhanh trong một thời gian ngắn,thường gặp ở trẻ 6 tháng đến 5 tuổi.
Hiện tượng co giật rất có hại cho cơ thể vànão của trẻ do thiếu oxy não, nhất là nếu cơ cơn co giật trẻ thường kèm nôn mửa.Nếu người lớn không biết xử trí kịp thời và đúng cách thì trẻ có thể bị tử vongdo tắc thở vì ngạt, vì hít phải chất nôn hoặc bị viêm phổi nặng do chất nôn từdạ dày trào ngược lên thực quản và đường thở gây tổn thương ở phổi.
Nhận biết cơn co giật do sốtcao và cách sơ cứu
Cơn co giật xuất hiện khi trẻđang sốt cao trên 39oC, có tính chất lan tỏa toàn thân (hai tay, haichân, mình và đầu. Thời gian co giật ngắn dưới
40 phút. Sau cơn co giật trẻ sẽngủ. Nên đánh thức trẻ tỉnh dậy ngay nếu không sẽ rơi vào trạng thái li bì, mêman, hôn mê, gọi hỏi không biết.
Cách sơ cứu lại trẻ co giật sốtcao: đặt trẻ nằm xuống giường hoặc phản bằng phẳng để đề phòng khi co giật trẻcó thể bị ngã hoặc va đập vào vật cứng. Tốt nhất là nên cởi bỏ hết quần áo chotrẻ, nếu không được thì nên nới rộng quần áo, nhất là vùng cổ.
 |
| Co giật do sốt cao là hiện tượng chỉ xảy ra khi nhiệt độ cơ thể tăng lên rất nhanh trong một thời gian ngắn, thường gặp ở trẻ 6 tháng đến 5 tuổi |
Dùng khăn bông mềm nhúng vào nướcấm, vắt hết nước, lau khô khắp người cho trẻ, nhất là vùng nách, bẹn, trán, lauđi lau lại nhiều lần như thế cho đến khi trẻ hết giật. Vì trẻ co giật không uốngđược thuốc nên càng nhanh chóng đặt thuốc hạ nhiệt đường hậu môn: trẻ dưới 12tuổi dùng viên paracetamol 80mg, trẻ lớn hơn dùng viên 150mg. Đợi khi trẻ ngừngco giật thì lật trẻ nằm nghiêng sang một bên ngay đầu trẻ ở vị trí an toàn, hơingửa ra sau để tránh trào ngược dịch nôn trớ của trẻ vào phổi gây nguy hiểm đếntính mạng. Sau đó đưa trẻ đến cơ sở y tế khám ngay để tìm và điều trị nguyênnhân, tránh co giật tái phát do sốt cao trở lại.
Một số điều cần tránh
Không nên tìm cách chống lại cơnco giật của trẻ bằng cách ghì thật chặt vì có thể sẽ gây tổn thương ở một số bộphận của cơ thể hoặc có thể làm gãy xương trẻ. Không được cho trẻ ăn, uống bấtcứ thứ gì vì có thể gây sặc cho trẻ. Không được dùng vật cứng để ngang mồm trẻvì sợ trẻ cắn vào lưỡi bởi trẻ rất ít khi cắn vào lưỡi trong cơn co giật. Nếutrẻ cắn vào lưỡi cũng không gây nguy hiểm bằng việc gang vào mồm trẻ bằng vậtcứng sẽ làm tổn thương niêm mạc miệng, làm gãy răng, sụt lợi trẻ.
Không ủ ấm, mặc thêm quần áo chotrẻ mặc dù trong cơn sốt cao trẻ có thể bị rét run, cần phải tìm cách hạ nhiệtnhanh chóng bằng cách làm mát cơ thể và môi trường xung quanh. Đó là biện pháptốt nhất và an toàn nhất để đề phòng và cắt cơn co giật cho trẻ.
Phòng chống cơn co giật khitrẻ bị sốt cao
Thông thường khi trẻ bị nhiễmkhuẩn (vi khuẩn, virút, ký sinh trùng…), cơ thể trẻ bị sốt nóng. Ở trẻ em thânnhiệt bình thường nằm trong khoảng 37 - 37,5oC, khi lên đến 38oClà có sốt. Với mức sốt 38 - 38,5oC, cơ thể chịu đựng nhưng khó có thểchịu đựng nổi khi nhiệt độ trên 39 - 40oC gây mất nước và các chấtđiện giải, gây rối loạn thần kinh và co giật. Khi cơn co giật do sốt cao ở trẻnếu đã xảy ra thì rất hay tái phát. Điều này gây hoang mang rất nhiều cho cácbậc cha mẹ, đồng thời cũng gây nguy hiểm cho tính mạng của trẻ. Vì thế, khi trẻcó biểu hiện sốt cao cần đưa trẻ đi khám ngay để tìm nguyên nhân điều trị kịpthời.
Trong khi trẻ bị sốt cần cho uốngnhiều nước, tốt nhất là nước ORS hoặc cho trẻ bú nhiều hơn, cởi bớt quần áo, đặttrẻ nằm nơi thoáng mát và không bao giờ được bọc kín hay ủ ấm trẻ. Phải thườngxuyên theo dõi thân nhiệt của trẻ, bằng cách đo nhiệt độ cho trẻ khi trẻ sốt. Có4 vị trí có thể đo nhiệt độ cho trẻ: nếu kẹp nhiệt kế vào nách trẻ thì phải cộngthêm 0,5oC nữa.
Nếu đặt nhiệt kế trong hậu môn,cách này chính xác nhất, chỉ cần 1 - 2 phút là đọc được kết quả. Nếu cho nhiệtkế ngậm trong miệng, cách này dễ đặt nhưng phải để 7 - 10 phút mới đọc kết quả;nếu lấy nhiệt độ ở tai có thể đọc kết quả nhanh nhưng nếu có viêm tai thì khóchính xác.
Theo BS.CKII. NGUYỄN ĐỨCLÊ
SKĐS
