Việc cải tạo chiếc cầu cũ này rấtcấp thiết nhưng dự án lại đang có nguy cơ bị... hủy(?!). Hành lang giao thôngthủy xung yếu của toàn vùng Bắc Bộ qua cầu Đuống phải ngót chục năm nữa mới đượcthông suốt.
Gói thầu sửa chữa cầu Đuống thuộcdự án “Phát triển Giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc bộ” (dự án WB6) đượcBộ GTVT quyết định đầu tư từ ngày 4/4/2008. Trong đó, cầu Đuống được nâng cấpnhịp thứ 3 theo hướng từ Hà Nội. Hiện nay, vào mùa mưa lũ, khoảng cách từ mặtnước đến cầu chỉ còn 2,8m gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mạng lưới giao thôngthủy. Theo thiết kế, nhịp thứ 3 sẽ được cẩu lên mỗi khi có tàu thuyền đi qua.Thời gian đóng, mở nhịp cầu phục vụ giao thông thủy khoảng 30 phút/ngày. BanQuản lý dự án Giao thông thủy cho biết, tổng mức đầu tư hạng mục này khoảng 20triệu USD và hoàn thành vào năm 2013.
Dự án đang được khảo sát thi côngthì ngày 23/3 vừa qua, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN) có công văn số 529gửi Cục Đường thủy nội địa Việt Nam với nội dung yêu cầu dừng triển khai hạngmục nâng cấp, sữa chữa cầu Đuống. Trong văn bản nêu trên, phía ĐSVN cho rằng dựán trên trùng với giai đoạn 2 dự án Xây dựng đường sắt đô thị Hà Nội đang tronggiai đoạn... chuẩn bị đầu tư. Trong đó, cầu Đuống cũ sẽ được thay thế bằng cầuĐuống mới gồm 3 nhịp dàn thép có chiều dài mỗi nhịp là 75m, mực nước thôngthuyền là trên 12m, đảm bảo an toàn cho giao thông thủy. Tuy nhiên, dự án này sẽđược hoàn thành vào năm 2022.
 |
| Mùa mưa, hàng ngàn tàu thuyền sẽ phải đi vòng 100km để tránh “đụng” cầu. |
Tiếp đó, ngày 30/3, liên quan đếndự án này, đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) bà Victoria Kwakwa đã có thư gửi Thứtrưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường với nội dung, Cục Đường sắt Việt Nam đã yêucầu WB hủy bỏ việc lắp đặt nhịp nâng cầu Đuống như dự kiến do Cục ĐSVN làm chủđầu tư. Thay vào đó sẽ thi công một cầu đường sắt mới ngay tại vị trí cầu cũ từnăm 2018. Vì vậy, thời gian chênh lệch giữa việc cải tạo và xây cầu mới ít nhấtlà 8 năm. Việc quyết định xây cầu mới sẽ ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế của việcnâng cấp hành lang đường thủy Việt Trì - Quảng Ninh. Đại diện WB nhấn mạnh: “Điều này cần được phải xem xét”.
Giao thông thủy sẽ “tắc”… 10năm nữa!
Đại diện chủ đầu tư, ông Lê HuyThăng, Tổng giám đốc Ban Quản lý giao thông thủy cho biết, dự án cải tạo cầuĐuống là do khoảng cách từ mặt nước lên cầu hiện quá thấp chỉ hơn 2m, trong khiyêu cầu khoảng cách tối thiểu là 7m, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc lưu thôngcủa tàu thuyền trên tuyến giao thông thủy trọng yếu. Hàng năm, để tránh “tắcđường” ở cầu Đuống, hàng ngàn tàu thuyền trên tuyến giao thông thủy từ QuảngNinh về Việt Trì phải đi vòng mất 100km. Theo đó, tàu thuyền thay vì đi qua sôngCấm, sông Kinh Thầy về sông Đuống, qua sông Hồng lên Việt Trì sẽ phải chạy theotuyến qua sông Luộc về Hưng Yên, rồi chạy ngược sông Hồng qua Hà Nội tới ViệtTrì.
Ông Thăng cho biết: “Đây là dựán phức tạp vì liên quan đến cả đường bộ lẫn đường sắt. Nếu chỉ riêng đường bộ,việc cải tạo cầu Đuống hết sức đơn giản, chỉ cần làm cầu vồng cho các phươngtiện đi qua. Tuy nhiên, vướng tuyến đường sắt nên không thể cải tạo theo cáchtrên. Muốn nâng cao đường sắt qua cầu Đuống phải nâng toàn tuyến 2 đầu cầu. Theohướng về Bắc Ninh đường sắt không thể nâng cao vì vướng ga Yên Viên (Gia Lâm).Sân ga không thể nằm trên đường dốc”.
Hiện phương án khả thi nằm tronggói dự án WB6 là cắt nhịp cầu thứ 3, thiết kế cẩu để có thể nâng lên hạ xuống đểthông tàu thuyền lại vướng dự án đường sắt trên cao. Theo dự kiến, tuyến đườngsắt trên cao sẽ được triển khai vào năm 2018, hoàn thành vào năm 2022. Như vậy,so với việc cải tạo trong dự án cũ sẽ hoàn thành trong năm 2013, tuyến đườngthủy xung yếu qua sông Đuống sẽ tắc thêm ít nhất gần 10 năm trong thời gian mưalũ. Hàng ngàn chuyến tàu sẽ phải đi vòng, kéo dài tuyến đường thêm 100km. Đó làchưa tính đến tuyến đường sắt trên cao có triển khai và thi công đúng tiến độ đềra.
Mặt khác, nếu cải tạo cầu Đuốngsẽ ngốn gần 20 triệu USD mà chỉ sử dụng được trong vòng 5 năm (từ năm 2013 đến2018), nhiều khả năng chủ đầu tư khó lòng thu hồi được vốn, sẽ gây lãng phí.Liên quan đến tính lợi - hại của 2 dự án, các bên liên quan đang phải tính toánlại để chọn phương án khả thi. Kết quả các thống kê, tính toán sẽ cho ra đượcphương án để tiến hành dự án cũ hay chờ dự án mới.
Trong khi các bên liên quan đangcân nhắc tính toán thì các doanh nghiệp vận tải thủy, khách hàng sử dụng, tiêudùng các mặt hàng liên quan đến vận tải thủy đang phải móc tiền túi để bù khoảnchi phí phát sinh. Chưa kể, những tình huống phát sinh mất an toàn giao thôngthủy khi lưu thông qua tuyến này. Vụ xà lan 1.000 tấn “đội” cầu Bình Lợi ở TP HồChí Minh ngày 15/4 là một ví dụ điển hình, không ai dám quả quyết sẽ không xảyra ở cầu Đuống trong điều kiện nước dâng cao, doanh nghiệp tiếc tiền... Khi đó,không chỉ giao thông thủy mà cả đường sắt lẫn đường bộ cũng bị “tắc” theo.
Theo 
