Cha nhìn chuột, hả hê cười:“Bắt được rồi. Chờ đó, chút nữa tao sẽ tính sổ mày!”. Cha đem cái rập chuột rasân, đặt dưới gốc mai rồi vào nhà uống cà phê sáng.
![]() |
Minh họa: Nguyễn Ngọc Thuần |
Con đã thay đồ đi học nhưng vẫnđứng miết ngoài sân nhìn con chuột đang rúc vào góc rập, yếu ớt và ngu ngốc. Cáiđầu bé tí của nó cụp xuống, hai con mắt như hai hạt đu đủ láo liên, chiếc mũinhỏ và dài hít hít như đang thút thít khóc. Trông nó vô hại hệt con thú nhồibông chỉ nhúc nhích nhờ gắn bộ phận điện tử chạy bằng pin.
Vậy mà mấy ngày trước nó làm cả nhà khốn khổ. Mẹ đang ngồi chợt la oai oái, nhảychồm lên ghế tựa, mặt tái mét: “Chuột! Chuột!”. Cha nhào đến, sẵn tờ báo đậpmạnh. Chuột thoát trong gang tấc, chui vào gầm tủ sách. Con chụp cây chổi quơvào. Chuột chạy qua đầu tủ rượu. Mẹ la lên: “Coi chừng mấy cái ly!”. Cha len lénbắc ghế đẩu nhìn lên. Chuột như trêu ngươi, đứng yên nhìn cha. Con suỵt mộttiếng, chuột chạy vào chạn bếp... Cả nhà tán loạn chỉ vì một kẻ phá bĩnh đùa cợt,giễu nhại. Đêm, tiếng răng gặm nhắm nghiến ken két làm mẹ mất ngủ. Sáng, nhữnghạt phân chuột đen đen, hôi hôi vãi đầy góc nhà khiến cha gắt ầm lên vì đạp phải.Ngày thứ ba, cha mua về cái rập nhỏ, cẩn thận gài miếng thịt kho thơm lựng vàochốt dây kẽm rồi bật thử cánh cửa rập có cài lò xo, đánh tách một tiếng. Cha nói:“Tốt! Phen này mày chạy đằng trời!”...
... Cha uống cà phê xong, ra sân đứng cùng con nhìn chuột. Con hỏi: “Giờ saocha?”. Cha nói: “Còn sao nữa! Giết nó!”. “Giết cách nào cha?”. Mẹ vốn ghét chuột,cứ gọi nó là ổ vi trùng, là bệnh dịch hạch, là thứ đáng nguyền rủa... nên đứngđằng xa góp ý: “Hay là mở cửa rập cho nó chạy ra rồi đập?”. Cha nói: “Nó nhanhlắm, không đập kịp, lại chạy mất”. Cha chạy vào, lấy bình xịt muỗi. Làn hơitrắng nhờ tạo thành một đám sương thuốc độc bao quanh rập. Chuột khịt khịt mũirồi nằm gí sát xuống, thở dốc. Mẹ chồm người, ghé mắt nhìn vào: “Chết chưa?”.Cha lắc đầu, chạy vào nhà lấy ra một chiếc đũa, đâm xuyên qua lỗ nhỏ trên rập,đúng vào chỗ chuột nằm. Thoáng một cái, nó đã phóc qua góc bên kia. Cha lại đâm,chuột lại nhảy, cứ kêu chít chít khi đầu đũa phập vào chân, vào bụng. Cuối cùngcha cũng giữ chặt được cổ nó, đầu đũa gí sát nhưng không đủ nhọn để xuyên thủnglớp da lông mềm oặt. Con chuột nằm bẹp, hai chân sau duỗi duỗi, những chiếc móngnhỏ xíu cứ xoạc ra, chới với, trượt trên lỗ rập, cái đầu nghếch lên, lắc lắc nhưnghẹn xương cá. Con thẫn mặt, hỏi: “Cha ơi, chắc nó đau lắm!”. “Đồ ngốc! - chacười - Chuột mà làm như người. Nhưng thôi, phải chọn cách khác. Chẳng lẽ cứ đâmmãi như vầy!”. Con lo lắng nhìn cha: “Cách nào, cha?”. “Đổ nước sôi lên mình nó.Cách này rất lẹ!”. Cha đi nhanh vào bếp, lấy ấm nước vừa sôi ra sân.
Cha đã định đổ nước sôi vào mình chuột nhưng chợt dừng lại, nhìn con. Đôi mắtthằng bé ầng ậng nước, môi nó méo xệch, những ngón tay run run. Nó nhìn chuộtrồi nhìn cha trân trối, bỗng thấy vết sẹo phỏng ở bắp chân năm trước, khi đụngphải ống pô xe máy của cha, tự nhiên phồng rộp lên, rát xé đến mức muốn thétthật to. Cha vẫn cầm ấm nước sôi, bàn tay lóng ngóng. Ánh mắt con khiến cha dodự. Nó thăm thẳm một nỗi bùi ngùi, riết róng một cảm giác ám ảnh, sợ hãi như sợidây thừng quấn quanh cổ cha rồi siết chặt đến ngạt thở. Không khí xử chuột độtngột lắng xuống trong khi cha mất mấy phút lúng túng để có giải pháp hợp tình:“Thôi, cha đưa con đi học, trễ rồi! Chiều về sẽ tính”.
Thằng bé làm thinh suốt đường đến trường. Lạ, ngày thường nó như con sáo lộtlưỡi! Cha cũng nghiện nói chuyện cùng con, cứ như hai người bạn vong niên có thểtâm sự thiệt tình, không sợ bị phản trắc, bội bạc. Nhưng sáng nay, thật khó lảngsang chủ đề khác khi ai cũng mải nghĩ tới cái rập chuột ở nhà.
Chiều, con đi học về, ngang qua gốc mai, vẫn thấy chuột nằm co ro trong rập. Nócòn sống, bộ lông xám nhờ nhờ xơ xác như vừa chui dưới cống lên. Con vào bếp, uểoải nhai cơm trong lúc xem tivi, chương trình thế giới động vật. Cha bỏ thóiquen đọc báo, ngồi cạnh con lơ đãng ngó truyền hình. Cảnh rừng châu Phi hoangdại, con sư tử đầu đàn lang thang đi tìm mồi. Mắt nó long lên vằn máu khi thấybầy nai đang bỏ chạy. Cú lao sư tử mạnh mẽ, dữ dội, cơ bắp được bản năng săn mồikích hoạt cuộn lên, căng cứng trong từng bước đuổi nước rút. Phập! Răng sư tử đãcắm vào cổ con nai cuối đàn khiến nó ngã vật xuống trảng cỏ. Màn hình lướt nhanhđến cảnh đàn sư tử sục mõm vào đống thịt nai bầy nhầy đỏ máu trong lúc người đọclời bình ráo khô kết luận về quy luật sinh tồn... Con bần thần nhìn sư tử rồinhìn cha, mắt đỏ hoe. Cha đứng dậy, tắt vội tivi. Mẹ buồn thiu, rời mắt khỏi mànhình, quay lại đống chén đĩa. Trong cái cảm giác mệt mỏi đến bã người, cha thởdài đánh sượt, buông một lời phán quyết nhẹ tênh: “Thôi, mình thả chuột ra, nghecon?”. Thằng bé nửa cười nửa mếu, khẽ gật đầu.
Cha và con ra sân, ngồi trước rập nhìn chuột. Đầu gã tù nhân cúi xuống, đôi mắtlừ đừ, hai chân trước xếp lại khiến thân mình đã nhỏ lại càng nhỏ nhoi, rúm róhơn. Cha thò tay, mở cửa rập. Thật lạ! Chuột ngước nhìn khoảng thoát thân bấtngờ mở ra trước mặt mà không hề động đậy. Cha nghiêng rập, trút chuột ra nềngạch nhưng nó vẫn nằm phủ phục. Cha lấy cành cây, đẩy nhẹ vào cái bụng xẹp lép.Chuột như bừng tỉnh, oằn người, rướn nhích được một chút bằng nỗ lực phi thường.Nó chỉ ráng đến vậy rồi thở hắt, giãy nhẹ. Từ con mắt ti hí đã đứng tròng rịn ramột giọt nước trong veo...
Truyện ngắn củaNguyễn Kim Châu
Tuoitre