Nếu hỏi các đơn vị kinh doanh vàng miếng vào thời điểm này, khách hàng mua lớn nhất sẽ không có “ma” nào khác ngoài các nhà băng. Cuộc chơi vàng chấm dứt sớm hay muộn tùy thuộc vào khả năng thanh khoản của chính các nhà băng này.
Suốt một thời gian dài và đặc biệt khi mà lãi vay tiền đồng ồ ạt leo thang lên 20-25% mỗi năm, các nhà băng vốn đang được huy động và cho vay vàng “nghĩ ra cách” bán vàng huy động của dân, lấy tiền đồng cho vay. Ở thời điểm đó, ngay cả khi giá vàng có biến động tới 5-7%, phép tính trên vẫn cho mỗi nhà băng một khoản lợi kếch sù. Các nhà băng chỉ thực sự ''ngã ngửa'' khi giá vàng tăng tới 300%. Vàng tăng giá, người dân cũng háo hức rút vàng bán chốt lời.
Càng đắng lòng hơn khi đến lúc ấy, NHNN mạnh tay dừng huy động và cho vay bằng vàng. Giờ thì các TCTD phải tìm mọi cách mua vàng, mua để bù đắp thanh khoản và mua để trả lại vàng cho dân. Một quan chức của NHNN ví vón, ở thời điểm giá vàng lên cao ngất ngưởng như hiện nay, sẽ chẳng có “ma” nào mua vàng ngoài các nhà băng đang ''âm trạng thái''. Nhịp mua sẽ càng hối hả hơn khi mà thời hạn dừng phát hành chứng chỉ huy động vàng - vốn đã được gia hạn một lần - chỉ còn vẻn vẹn chưa đầy một tháng (25.11.2012).
ACB có nguy cơ lỗ thêm 200 tỉ đồng vì vàng |
Con số tương ứng tại Eximbank vừa được trích dẫn thấp hơn nhiều, chỉ khoảng 26.000 lượng- tương đương 975kg vàng. Dĩ nhiên đấy là chưa kể nếu tính toàn hệ thống, lượng vàng cần kíp thậm chí còn lên tới 20 tấn.
Câu hỏi đặt ra là, điều gì sẽ xảy ra khi mà các nhà băng ồ ạt dồn một lượng vốn lớn chỉ cho việc mua vàng trong vòng chưa đầy một tháng cuối năm và việc mua đủ 20 tấn vàng trong mấy tuần cuối cùng có là khả thi?
" Già néo đứt dây"
Các nhận định trên đây đưa đến dự báo từ khá sớm rằng, NHNN sẽ sớm thêm một lần nữa nới thời hạn tất toán trạng thái vàng. Có thêm thời gian, các nhà băng sẽ có thể một lần nữa thở phào nhẹ nhõm vì sức ép đốc thúc bớt căng thẳng, nhàn tay dành vốn cho kinh doanh cuối năm. Hoặc giả may mắn giá vàng hạ nhiệt, khoản lỗ vì vàng có thể sẽ thêm phần nguôi ngoai.
Quan sát những bí ẩn phía sau thị trường vàng, một người làm NH nhiều năm khẳng định, rất nhiều nhà băng đang phải chịu lỗ vì vàng. Song những khoản lỗ ấy có thấm không với khoản lợi nhuận tích tụ suốt mấy năm qua, cũng bởi vàng, thì chẳng ai đưa ra được so sánh.