Chị đẹp nhất làng

Chịđấy! Chị đang gánh mạ từ cánh đồng trở về nhà trong ráng chiều hôm chạng vạng,gió chiều lồng lộng khứa vào lòng chị một nỗi buồn nhân thế.

Mẹ chị,người đàn bà xấu nhất làng được sinh ra cũng từ một người đàn bà xấu nhất làng.Vì quá xấu, bà vốn đã bị người làng coi thường, nay lại không chồng mà chửa nênbà càng bị người làng khinh rẻ. Bà  đã đưa mẹ chị ra thẻo đất ở rìa làng dựngmột ngôi nhà đất, lợp rạ để mẹ con sinh sống. Bà đi làm thuê, mót lúa, mò cua,bắt ốc duy trì sự sống của hai mẹ con. 

Càng lớn, mẹ chị càng xấu xí, cáixấu hội tụ của mẹ, của cả người đàn ông sinh ra mình. Biết thân phận nên mẹ chịchăm chỉ lam làm, hay giúp đỡ những người nghèo khó, kính trọng người già, hòanhã với trẻ nhỏ hòng dùng cái nết đánh chết cái đẹp, mong kiếm được một tấmchồng dù cụt chân, mù mắt nhưng có  cưới xin hẳn hoi để chấm dứt cái giống“không chồng mà chửa”. Song từ lúc dậy thì đến cái tuổi bốn mươi, mẹ chị khôngcó một người đàn ông nào dạm hỏi. Không đủ sức khỏe lẫn lòng kiên nhẫn chờ đợicon mình có được một tấm chồng, vào một đêm mưa gió, bà chị đã lặng lẽ ra đikhông một lời trăng trối.

 

Chiều tối, lùa vội bát cơm vàobụng, mẹ chị đạp xe lên thị xã, tìm đến một gốc cây tối om trong công viên ngồichờ. Người khách đầu tiên tìm đến là một gã đàn ông lùn tè lùn tẹt, gã hỏi mẹchị “tàu nhanh” giá bao nhiêu?  Mẹ chị ngớ người không hiểu, hỏi lại gã “tàunhanh” là gì? Gã văng tục: “Đ... mẹ, làm đĩ mà còn giả vờ!”.  Mẹ chị nói với gãđây là lần đầu tiên đi làm cái việc ấy... Vậy là gã giảng giải cho mẹ chị. Mẹchị bảo với gã không cần trả tiền cũng được. Sự thật thà của mẹ chị đã khôngmang lại kết quả, giá như mẹ cứ phát ra một cái giá bằng mớ ốc ở chợ làng thì cóphải xong rồi không. Gã đàn ông nghe mẹ chị nói, sợ mẹ chị bị HIV nên chuồnthẳng. Mẹ chị còn chưa kịp hiểu tại sao thì bị đã bị ai đó giật tóc, đấm đá túibụi. Mãi đến khi mẹ chị đổ gục xuống thì trận đòn mới dứt. “Lần đầu tao cảnhcáo, lần sau mà còn dám xâm phạm địa bàn làm ăn của chúng tao thì chúng tao xẻol ...”, tiếng đe dọa của hai ả gái điếm chuyên nghiệp giúp mẹ chị hiểu ra vấnđề. Hóa ra nghề nào cũng có sự cạnh tranh!

Mẹ chị lồm cồm bò dậy, dắt xe đạpra khỏi công viên, hai chân bị đá, bị quật đau nhức. Mẹ chị gắng sức đạp nhưngcũng chỉ đến nửa đường thì cả người lẫn xe lao sầm xuống ruộng lúa sắp gặt venđường. Mẹ chị mê man. Nửa đêm, một người đàn ông đi xe máy phát hiện ra mẹ chị,ông vội vã nhảy xuống lay gọi. Mẹ chị tỉnh lại, người đàn ông hỏi mẹ chị có phảibị cướp không? Mẹ chị đáp không và kể lại tất cả. Người đàn ông lặng thinh, lúcsau quả quyết: “Tôi sẽ cho chị một đứa con”. Trong đêm tối, họ không nhìn thấyrõ mặt nhau, mẹ chị cuống cuồng tụt quần ra. Người đàn ông đổ người lên người mẹchị. “Mẹ ơi! Đau quá!”, mẹ chị thét lên.

Về đến nhà, mẹ chị mò mẫm baodiêm, thắp hương lên ban thờ khấn: “Mẹ ơi! Hãy phù hộ cho con đẻ được một đứacon trai. Còn nếu là con gái thì nó  giống một người xinh đẹp nào đó bên đằngcha nó để nó lấy được một tấm chồng có cưới xin hẳn hoi!”. Lời cầu khấn của mẹchị đã ứng nghiệm. Chín tháng, ba ngày, chị được sinh ra bụ bẫm và đẹp đẽ nhưtrong tranh.

Lại không chồng mà chửa! Đúng làdòng dõi tổ tông! Không chịu được những lời miệt thị của người làng, cộng vớiước vọng xóa bỏ được cái dớp mà mẹ mình và bản thân mình đã từng gánh nạn, mộtđêm, mẹ chị bế chị ra khỏi nhà, lấy ra một ít đồ đạc rồi châm lửa đốt nhà. Lửacháy đùng đùng, thiêu rụi tất cả. Mẹ chị đặt bát hương, hai cái soong, bốn cáibát, ba bộ quần áo và năm bơ gạo lên cái thúng bên này, đặt chị lên cái thúngbên kia rồi gánh  ra cái chòi vó bè bỏ hoang ở cạnh bãi tha ma làng. Nơi đó sauthành nhà của mẹ con chị.

Ở cạnh người chết, mẹ chị nghiệm ra rằng chỉ cóngười sống mới hay nói xấu, ganh tỵ với người sống và cả với người chết nữacòn người chết thì không, nên mẹ con chị rất bình yên. Mẹ chị tận dụng nhữngmảnh đất đầu thừa đuôi thẹo quanh các ngôi mộ để cấy lúa, trồng khoai. Khichị chưa biết bò, mẹ chị lấy cái quần vải cũ buộc chị trên lưng mỗi khi cấylúa, làm cỏ. Xa xa nhìn mẹ con chị nhấp nhổm như  con cua đồng đang bò trênruộng. Lúc chị biết đi, chị tha thẩn bên những ngôi mộ, bắt cào cào, châuchấu. Chị lấy cả xôi, thịt, chuối trên những ngôi mộ mới chôn để ăn. Lần đầunhìn thấy, mẹ chị sợ tái mặt, vả vào mồm chị mấy cái, bóp cổ để chị lè thứcăn ra rồi dẫn chị đến ngôi mộ mà chị lấy cắp thức ăn, quì lạy người chết thathứ. Nhưng chính sau này, mẹ chị lại làm theo cái “sáng kiến” của con. Mẹchị đi đến những ngôi mộ, thấy có xôi, có thịt, có chuối, mẹ chị chắp taykhấn xin rồi bỏ thức ăn vào thúng đi về. Xôi thì hấp lên, thịt thì thái rakho mặn. Rồi mẹ chị mở rộng địa bàn kiếm ăn, mò tìm đến những bãi tha ma,nghĩa địa làng khác, xã khác xin lộc của người chết. Để tránh người sốngphát hiện và để tránh cả sự cạnh tranh mà mẹ chị đã có bài học bằng trận đònthừa sống thiếu chết ở công viên năm nào, mẹ chị thường đi vào những lúcgiữa trưa vắng người hoặc vào lúc đêm tối.

Thời buổi bây giờ, cõi dương đanglấy lòng cõi âm nên nhiều người đua nhau xây mộ tổ, mộ ông, mộ bà, mộ bố, mộ mẹthật nguy nga tráng lệ, cúng giỗ thật linh đình để tỏ lòng thương nhớ mặc dù khicòn sống, không ít người chết bị người sống mong cho chết nhanh đi để họ còn được thừa kế của nả. Nhờ vậy mà mẹ chị cũng được thường xuyên cắp thúng “đichợ”. Cõi âm đã nuôi chị phổng phao, mỗi ngày mỗi xinh đẹp nhưng cõi âm cũng gópphần làm cho nỗi buồn nhân thế của chị tăng lên. Một trưa bị mẹ đánh, chị đãchui vào  ngôi mộ cụ tổ họ Trịnh do con cháu ở Hà Nội về xây. Ngôi mộ hình thápnhọn kiểu châu Âu, xây bằng đá cẩm thạch có giá trị gấp hai mươi lần ngôi nhàcủa mẹ con chị đang ở. Nó sạch sẽ, mát mẻ quá, thế là chị ngủ quên trong đó đếntận chiều, mấy đứa trẻ trâu nhìn thấy tưởng ma, kêu ré lên chạy về làng thôngbáo. Người làng bảo bà nó xấu xí, mẹ nó xấu xí còn nó lại đẹp như hoa hậu, chắcnó là con ma  hoặc hồ ly tinh!

Là dòng giống “không chồng màchửa”, là con ma, con hồ ly nên mặc dù  xinh đẹp, nết na, thông minh sáng dạ(năm học nào chị cũng là học sinh giỏi song nhà nghèo không có tiền đi thi đạihọc) nên dù thanh niên, đàn ông trong làng đều thầm yêu, trộm nhớ nhưng không aidám cưới chị làm vợ. Không dám lấy chị nhưng họ cũng tìm mọi cách không cho chịđi lấy chồng.

Một ngày, chị gánh mạ sắp về đếnnhà thì bắt gặp một người thanh niên và một đứa trẻ từ bãi tha ma đi ra. Nhìnthấy chị, người thanh niên sững sờ trước một vẻ đẹp hương đồng gió nội.

- Này em, em có lửa không cho xintí, anh ra thắp hương cho các cụ mà quên bật lửa! -  Người thanh niên kiếm cớ.

-  Dạ, nhà em kia, để em về lấydiêm cho anh! -  Chị dịu dàng đáp lời.

-  Thôi để anh vào cùng.

-  Vâng, mời anh vào!

Thấy có khách đàn ông, mẹ chịmừng lắm, chào đón khách như người thân ở xa mới về. Những ngày sau đó, Tân –tên người đàn ông kia đến thăm chị thường xuyên hơn. Những cuộc thăm viếng củaTân làm cho mẹ chị hy vọng sẽ dứt bỏ được quá khứ “không chồng mà chửa” của giađình. Tân cũng đã thề rằng nếu không lấy được chị thì bãi tha ma kia sẽ có mộtchỗ dành cho anh. Ấy là Tân thề lúc gia đình ông Thoại chưa biết anh  đến tìmhiểu chị. Đến khi biết tin, cả gia đình ông Thoại đã họp, đã gọi điện thoại vàocả Sài Gòn cho cha mẹ Tân, để khuyên răn anh từ bỏ cái tình yêu điên rồ củamình. Trước hôm bay vào Sài Gòn, Tân đến nhà chị, vòng vo một lúc, Tân hỏi chị:

-  Bà em, mẹ em đều không cóchồng à?

-  Vâng! -  Chị đáp.

-  Thế em có biết bố em là aikhông?

-  Không!

Tân thở dài, lúc sau nói lời đaukhổ:

-  Anh rất yêu em nhưng bố mẹ anhkhông cho anh lấy vợ ở quê! Nếu em cũng muốn có được một đứa con như bà em, nhưmẹ em, anh luôn sẵn sàng. Gì thì gì anh cũng là một trí thức, con chúng ta sẽthông minh như anh và đẹp đẽ như em. Hàng tháng anh sẽ gửi tiền về nuôi con, đâyanh gửi em trước mười triệu.

-  Bốp! -  Một cái tát của chịlàm Tân tối tăm mặt mũi. Tân rít lên:

-  Dòng dõi nhà đĩ lại còn làmphách!

Có tiếng người ồn ào ở ngoài sân,chị nhìn ra, thấy anh Bấc tay còn đang lấm lem cám lợn dẫn mấy người Việt Nam vàmột ông người Mỹ đi vào. Bốn người kia là cán bộ của Sở, của Phòng Lao động &Thương binh- Xã hội, người phiên dịch và ông chủ tịch xã, còn người đàn ông Mỹlà Tiến sỹ Jonh, anh sang Việt Nam  để nghiên cứu về ảnh hưởng của chất độc dacam do quân đội Mỹ đã rải thảm xuống miền Nam Việt Nam. Bố Jonh đã từng là ngườilính tham chiến ở Tây Nguyên.

Được tận mắt chứng kiến những cáichết vô tội của người dân và sự tàn phá khủng khiếp của bom đạn, lại được mộtngười dân cứu sống khi ông bị thương và bị đồng đội bỏ rơi, khi về Mỹ ông mắcchứng bệnh trầm uất. Trước khi chết, ông đã trăng trối với Jonh hãy làm một cáigì đó để tạ lỗi và tạ ơn người dân Việt Nam. Và giờ đây, Jonh đang đứng chứngkiến chị đang chăm sóc cho người con của anh Bấc. Lúc đầu Jonh tưởng chị là vợanh Bấc nhưng sau nghe giới thiệu, Jonh à lên một tiếng đầy ngạc nhiên, thánphục.

Một người con gái tuyệt đẹp, đẹpvề cả hình thể lẫn nhân cách! Đó là suy nghĩ đầu tiên của Jonh về chị. Jonh hỏichị rất nhiều về bệnh tình của những người con của vợ chồng anh Bấc. Có sao chịnói thế còn Jonh vừa mở máy ghi âm vừa ghi ghi chép chép. Rồi Jonh chụp ảnh, đủcác góc độ. Trước lúc ra đi, Jonh bất ngờ hỏi chị bằng một câu tiếng Việt lơ lớ:

-  Chị...chị có c..ó mong ước gìhông?

Không cần suy nghĩ, chị đáp ngay:

-  Em mong ước có một ngôi nhà,có đủ phương tiện để chữa bệnh và phục hồi chức năng cho thanh thiếu nhi bị tàntật vì chất độc da cam và cả bị bẩm sinh, bị tai nạn.

Jonh khen sáng kiến của chị rấthay rồi hỏi chị tiếp nếu có cái trung tâm đó thì hoạt động thế nào? Suy nghĩ mộtlúc, chị bảo trước hết phải đi xuống tận những gia đình có các em bị chất độc dacam rồi phân loại bệnh tật, thần kinh, chân tay, câm điếc. Tùy theo loại bệnh màđiều trị và phục hồi chức năng riêng. Bệnh của các em là bệnh kinh niên, khóchữa nên ngoài chữa Tây y phải trồng cây thuốc trong vườn để chữa lâu dài. Bệnhnhân đông thì cũng nên có sự ưu tiên, em nào gia cảnh khó khăn và có khả năngphục hồi nhanh thì tuyển trước, đợt này ra, đợt khác vào. Ngoài ra cũng cần dạythêm văn hóa và cả dạy nghề cho những em có khả năng lao động. Nghe chị nói,Jonh liên tục gật đầu. Chiều tàn, Jonh và mọi người ra đi, chị cũng tất tưởi vềnhà.

Cuộc gặp gỡ, trò chuyện với Jonhlùi dần trong tâm trí chị vì chị bận phải cày cấy, chăm mẹ ốm, chăm những đứatrẻ bị tàn tật. Nhưng Jonh thì không quên. Dáng hình chị, mong ước của chị mỗingày mỗi đầy đặn lên trong tâm trí Jonh. Ngay sau khi về nước, Jonh rút tàikhoản cá nhân, đi quyên góp các tổ chức xã hội, các cá nhân có tấm lòng hảo tâmđược gần ba trăm ngàn dollar, Jonh bay ngay sang Việt Nam.

Chị đi làm đồng về, thấy chiếc xehơi sang trọng đỗ ở trước nhà, ngỡ là xe của ai ở thành phố về thăm mộ, nào ngờJonh đến. Vừa nhìn thấy chị, trái tim Jonh đã đập mạnh, còn chị thì đỏ mặt khithấy quần mình xắn cao tít  trên đùi. Chị vội vã ra bờ sông rửa ráy chân tay.

Sau vài câu thăm hỏi, Jonh vàocuộc ngay, anh thông báo cho chị biết cái ước mong của chị đã thành sự thật.Tỉnh, huyện, xã đã đồng ý cho xây dựng một khu nhà hai tầng trên diện tích haingàn mét vuông để làm nơi chữa bệnh, phục hồi chức năng cho thanh thiếu niên bịtàn tật do chất độc da cam. Jonh đề nghị chị làm giám đốc trung tâm.

-  Làm giám đốc? -  Chị sửng sốt-  Tôi chỉ biết cấy cày, trông nom người ốm chứ biết giám đốc là gì?

Jonh bảo anh đã kể về chị chonhiều người nghe, họ nói nên chọn chị làm giám đốc. Đây là trung tâm nhân đạochứ không phải là kinh doanh, vì vậy trước hết phải có tấm lòng nhân ái. Thuyếtphục và chờ đợi mãi, chị cũng chỉ dám nhận chức phó giám đốc.

Ngày cắt băng khánh thành trungtâm cũng là ngày mà Jonh ngỏ lời cầu hôn chị. Chị ngượng ngùng đón nhận cái hônđầu tiên trong cuộc đời. Những lần được cùng Jonh đi xuống cơ sở, chị đã chứngkiến nhiều việc làm bất ngờ của Jonh, trong đó có việc Jonh rửa ráy cho một emgái bị liệt khi em này đi vệ sinh, trong khi một số người thì nhăn mặt, ghê sợ.Jonh nói anh rất yêu mảnh đất, con người Việt Nam, anh muốn có một người vợ ViệtNam để được gắn bó cả đời. Nhiều lúc chỉ có hai người, Jonh nắm lấy bàn tay chị,nhìn vào mắt chị chờ đợi. Chị đã yêu Jonh từ những việc làm cao cả của anh, cònmẹ chị thì bảo đấy là cái duyên cái số!

Đám cưới của chị và Jonh đượctiến hành ngay tại trung tâm. Hơn bảy mươi em tàn tật, lần đầu tiên trong cuộcđời được mời dự đám cưới, được ăn cỗ, chúng sung sướng lắm, luôn mồm gọi cô dâulà mẹ. Do trung tâm mới được thành lập, công việc còn bề bộn nên tuần trăng mậtcủa chị và Jonh, dự định diễn ra ở New - York, quê hương của Jonh đã được thayđổi, diễn ra ngay tại làng. 

 Theo Vũ Đảm