Vừa qua, có mộtcuộc tranh luận sôi nổi trên một diễn đàn nuôi dạy con, khi một số bà mẹ chorằng váng sữa là những gì bổ dưỡng nhất của sữa, có thành phần dinh dưỡng tươngtự như sữa mẹ, dùng rất tốt cho trẻ nhỏ.
Số bà mẹ khác thì khăng khăng nếu dùngváng sữa thay cho sữa mẹ trong thời gian dài, trẻ sẽ bị thiếu chất đạm, dẫn đếnsuy dinh dưỡng... Vậy, lập luận của “phe” bà mẹ nào có cơ sở nhất?
Dưỡng chấttrong váng sữa rất ít
Váng sữa là một chếphẩm của sữa. Trước đây, váng sữa được chế biến bằng cách vớt phần trên cùng củasữa và cho làm lạnh. Ngày nay, nhà sản xuất sử dụng máy ly tâm để tách phần trêncùng của sữa, đó chính là váng sữa. Tuỳ thuộc vào cách chế biến, sẽ có nhiềuloại váng sữa khác nhau.
Ngoài ra, còn cóváng sữa nhân tạo được chế biến từ các loại dầu thực vật (dầu dừa, dầu cọ…), bổsung thêm casein (đạm sữa bò) và đường lactose (loại đường có trong sữa bò). Vìlà chế phẩm của sữa nên thành phần của váng sữa cũng gồm có chất đạm, chất béo,chất đường, các vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, tỷ lệ các chất dinh dưỡng nàyhoàn toàn khác trong sữa.
 |
| Chỉ nên cho trẻ ăn váng sữa sau sáu tháng tuổi, nhằm bổ sung thêm năng lượng, giúp trẻ tăng cân tốt hơn |
Trong váng sữa,thành phần chủ yếu là chất béo, chất đạm rất thấp, các vitamin và khoáng chấtcũng thấp. Quan sát nhãn ghi trên hộp váng sữa, chúng ta sẽ thấy thành phần chủyếu của váng sữa là chất béo. Lượng chất béo trong một hộp váng sữa chiếm đếntrên 70% tổng năng lượng mà trẻ cần. Lượng chất béo này cao gấp đôi so với chấtbéo có trong một ly sữa thông thường của trẻ.
Do đó, đây là nguồncung cấp năng lượng rất cao. Điều này không đồng nghĩa với nhận định cho rằng“váng sữa có nhiều chất dinh dưỡng”. Trái lại, thành phần dưỡng chất trong vángsữa rất ít. Vì vậy, các bậc cha mẹ không nên dùng váng sữa để thay thế sữa chotrẻ.
Dùng saocho đúng?
Những trẻ nên dùng:như đã nói ở trên, váng sữa có thành phần chất béo cao, cung cấp nhiều nănglượng nên sẽ tốt cho: trẻ từ trên một tuổi bị thiếu cân, suy dinh dưỡng; trẻ mớiốm dậy cần nhiều năng lượng. Với những trẻ này, các bà mẹ nên dùng váng sữa làmbữa ăn phụ, với lượng dùng hợp lý là 1 – 2 hộp/ngày.
Những trẻ không nêndùng: trẻ dưới sáu tháng tuổi, trẻ bị thừa cân – béo phì, trẻ đang bị tiêu chảy,trẻ dị ứng với sữa bò…
Lưu ý, chỉ sử dụngváng sữa như thực phẩm bổ sung cho trẻ. Lượng váng sữa có thể cho trẻ ăn trongngày phụ thuộc vào tuổi, cân nặng và loại váng sữa được mua. Trung bình, trẻ 6 –12 tháng tuổi có thể ăn 1/2 – 1 hộp váng sữa/ngày, trẻ trên một tuổi có thể ăn 1– 2 hộp/ngày, tuỳ vào mức độ dung nạp của trẻ. Không nên cho trẻ ăn quá nhiều,vì có thể gây đầy bụng, tiêu chảy do hàm lượng chất béo quá cao.
Không thểthay thế sữa mẹ
Theo hướng dẫn củatổ chức y tế thế giới (WHO), cần cho trẻ bú mẹ hoàn toàn dưới sáu tháng tuổi. Vìvậy, chỉ nên cho trẻ ăn váng sữa sau sáu tháng tuổi, nhằm bổ sung thêm nănglượng, giúp trẻ tăng cân tốt hơn.
Không có một thựcphẩm nào có thể thay thế sữa mẹ. Váng sữa không thể thay thế sữa, nhất là sữamẹ, vì nó không chứa đủ các chất dinh dưỡng như trong sữa mẹ, đặc biệt là hàmlượng đạm trong váng sữa thấp. Nếu dùng váng sữa thay cho sữa mẹ, trẻ sẽ bịthiếu chất đạm, dẫn đến suy dinh dưỡng, thiếu máu… do thiếu các vi chất dinhdưỡng.
Theo ThS.BS Lê Thị Hải
SGTT
