Chợ ế vì không niêm yết giá

Ế, sức mua giảm, chợ trưa màhàng đầy ắp... là cụm từ than vãn quen thuộc của các tiểu thương từ sau tết đếnnay tại nhiều chợ ở TP.HCM. Sau những đợt biến động giá, nhiều bà nội trợ giờđây đã chuyển từ chợ sang siêu thị.

Nhiều người cho hay tình trạngkhông niêm yết giá, nói thách khiến họ ngại không muốn vào chợ.

“Nhìn mặt mà bán”

Mặt hàng thực phẩm tươi sống ởchợ thường thu hút khách vì sự tươi, ngon. Nhưng đây cũng là mặt hàng có giá cảloạn xạ nhất. Tại chợ Tân Định (Q.1), chúng tôi ghi nhận tình trạng trên khá phổbiến.

Cùng một sạp rau, một khách hàng nữ đến mua hai bó rau lang và một bó cảicúc, người bán ra giá 8.000 đồng, sau một hồi trả giá, chừng ấy rau được bán vớigiá 5.000 đồng. Một lúc sau một thanh niên đến mua với lượng rau tương tự, giáđược đẩy lên 10.000 đồng, gồm 6.000 đồng hai bó rau lang và 4.000 đồng cải cúc.Tình hình giá mỗi nơi một khác, và kiểu “nhìn mặt mà bán” vẫn xảy ra nhan nhảntại các chợ bán lẻ trên địa bàn thành phố.

Khoảng 70% sạp rau tại chợ TânĐịnh có treo bảng niêm yết giá. Hầu hết những tấm bảng đã cũ, nét chữ nhòe, khóthấy, treo để đối phó chứ không mang tính tham khảo giá, ví dụ rau muống bán5.000 đồng/bó nhưng bảng niêm yết chỉ ghi số 3 (không có định lượng cụ thể),tương tự cải 6, tần ô 8.

Ở các sạp thủy hải sản, cá lóc được nói giá 60.000 đồng/kg,cao hơn niêm yết 5.000 đồng/kg, cá rô đồng 50.000 đồng/kg, cao hơn giá niêm yết3.000 đồng/kg... Tiểu thương chợ Tân Định thừa nhận những tấm bảng này treo chocó, khi nào ban quản lý chợ nhắc nhở thì sửa lại giá.

Tại chợ Nguyễn Văn Trỗi (Q.3),tìm đỏ mắt người mua cũng không thấy một tấm biển niêm yết giá ở các sạp rau, củquả. Tiểu thương cho hay giá thực phẩm tươi sống phụ thuộc rất nhiều vào tìnhhình phiên chợ, giá buổi sáng khác giá buổi trưa là chuyện bình thường nên việcniêm yết giá không thể áp dụng chính xác.

Một tiểu thương kinh doanh mặt hàngtạp hóa tại chợ cho biết giữ chân khách quen bằng việc bớt một hai ngàn đồng,xem như giảm tiền lời, trong khi khách lạ vẫn bán đúng giá. “Niêm yết giá chẳngkhác gì gây khó khăn cho tiểu thương” - bà nói.

“Bán đúng giá”

Tình trạng chung cho những sạpkinh doanh mặt hàng thời trang, mỹ phẩm, thực phẩm ở các chợ Bến Thành (Q.1), AnĐông (Q.5)... hiện nay là phần lớn các sạp đều trưng một tấm biển nhỏ, màu xanhcó nội dung “bán đúng giá - fix price”, nhưng đúng theo giá nào thì chỉ có ngườibán biết vì sạp không niêm yết giá bán cụ thể cho từng sản phẩm.

Bà Lệ, kinh doanh mặt hàng quầnáo tại chợ An Đông, cho biết một sạp kinh doanh hàng trăm mặt hàng, mỗi mặt hàngcó đến hàng chục kích thước lớn bé khác nhau, trong khi cái sạp bé tí mười mấymét vuông thì chỗ đâu niêm yết giá.

“Ghi bán đúng giá nghĩa là chúng tôi khôngbán đắt, nói thách” - bà Lệ lý giải. Một lý do được tiểu thương liệt kê để giảithích cho việc không thể niêm yết giá là đặc điểm của chợ vừa bán sỉ vừa bán lẻ,nên việc trưng giá bán công khai rất khó, chưa kể giá cũng là một “bí kíp” cạnhtranh giữa các sạp!

Hiện một số sạp vải gắn bảng giá“cho có” với nội dung: đầm: 100.000-150.000 đồng, quần: 80.000-200.000 đồng...những khách không nắm giá vẫn bị “chặt chém” như thường. Hỏi mua một túi xáchtại một sạp có treo biển, chị bán hàng cho biết giá 350.000 đồng, bớt 20.000đồng làm quen. Cuối cùng khách trả 250.000 đồng chủ hàng gật đầu ngay lập tức,nhanh tay gói hàng.

Cần hướng dẫn cụ thể

Bà Phan Hồng Ngọc, trưởng banquản lý chợ Tân Định (Q.1), cho biết hằng tuần ban quản lý chợ đều dùng loa nhắcnhở tiểu thương niêm yết giá. Trong các cuộc họp tổ ngành hàng, vấn đề niêm yếtgiá cũng được đưa ra nhưng đến nay hiệu quả vẫn hạn chế.

“Rào cản lớn nhất trongviệc thực hiện văn minh thương mại tại chợ là thói quen nói thách, trả giá củacả người bán lẫn người mua” - bà Ngọc cho biết. Đại diện ban quản lý chợ BếnThành cho hay bên cạnh truyền thông nhắc nhở niêm yết giá, chợ đang khuyến khíchtiểu thương hạn chế nói thách, xây dựng thói quen mua bán đúng giá tại chợ.

Tiểu thương thì có hàng trăm lýdo kêu khổ khi phải niêm yết giá, nhưng có một thực tế chính vì cách bán đầyngẫu hứng của tiểu thương như hiện nay nên nhiều người tiêu dùng, đặc biệt làngười trẻ rất ngại đi chợ. Ông Trần Văn Nam, chánh thanh tra Sở Tài chính, cũngthừa nhận tình trạng niêm yết giá tại các chợ lẻ, nhỏ vẫn còn khá bất cập donhận thức của người bán lẻ không cao.

“Vừa qua, đoàn thanh tra có kiểmtra tình hình giá tại các chợ thấy với những mặt hàng tương đối lớn, đong đếm dễdàng thì tiểu thương có niêm yết giá, tình trạng không niêm yết giá thường rơivào điểm bán hàng tạp hóa, thực phẩm tươi sống. Đây là tập quán của người dânnên chủ yếu vẫn nhắc nhở, động viên tiểu thương thực hiện văn minh chợ” - ôngNam cho biết.

Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân,thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia, niêm yết giátại các chợ là cần thiết vì đây là biện pháp kiềm chế lạm phát thiết thực nhất.Tại các chợ truyền thống, người bán có xu hướng hét giá cao và khi trả giá xuốngthì bán. Nhưng trả thế nào người dân cũng thiệt thòi. Tuy nhiên, nói thách - trảgiá là một tập quán lâu đời ở chợ, không thể áp đặt trong một ngày, một tháng.

“Không thể làm theo phong trào màphải làm trường kỳ. Tiếp tục động viên, khuyến khích tiểu thương. Về lâu dài, cơquan chức năng cần hướng dẫn cụ thể các ban quản lý chợ cách thức niêm yết giávà bán đúng giá đối với từng ngành hàng, dần dần xây dựng văn minh thương mại ởchợ” - ông Ngân cho biết.

Theo Như Bình