“Có ý kiến cho rằng có dấuhiệu Chính phủ bao che cho sai phạm của Vinshin, nhưng bao che như thế nào thìchúng tôi chưa thấy có dấu hiệu hoặc có căn cứ để nói như vậy…”, Tổng thanh traChính phủ Trần Văn Truyền khẳng định khi được mời phát biểu, ngay đầu phiên thảoluận về kinh tế xã hội của Quốc hội chiều 1/11.
Ngay trước đó, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Hồ Nghĩa Dũng cũng đã được mờinói về trách nhiệm của Bộ, sau khi đã có khá nhiều đại biểu đặt câu hỏi về vấnđề này tại phiên họp buổi sáng.
Hoàn toàn không phát hiện đượcsai trái
Theo Bộ trưởng Dũng, trong việc phân cấp quản lý Nhà nước với Vinashin, Thủtướng và Chính phủ thực hiện quyền tập trung quản lý Nhà nước và tập trung quyềnchủ sở hữu của Nhà nước đối với tập đoàn. Hội đồng Quản trị của tập đoàn là cơquan đại diện chủ sở hữu trực tiếp của Nhà nước tại tập đoàn và với một chứctrách nhiệm vụ và quyền hạn khá cao.
Còn Bộ Giao thông Vận tải thực hiện một sốchức năng quản lý nhà nước và một số nội dung quản lý, sở hữu của Nhà nước đốivới tập đoàn mà được Chính phủ giao.
Cụ thể, đối với Vinashin, Bộ quản lý về mặt nhà nước trong lĩnh vực hàng hải.Gồm kết cấu hạ tầng cảng biển, luồng cảng biển, vận tải biển, đăng ký, đăng kiểmphương tiện vận tải biển, an ninh, an toàn hàng hải biển … Những việc đó tươngđối rõ ràng, đúng theo luật và phù hợp với qui định của quốc tế, Bộ trưởng nói.
Tuy nhiên, đối với chức năng được phân công một số nội dung đại diện chủ sở hữuNhà nước đối với tập đoàn này, theo Bộ trưởng là “có khó khăn, có lúng túng”. Bộtrưởng Dũng phân trần “chức năng đại diện chủ sở hữu làm rất khó, báo cáo vớiQuốc hội làm rất khó”.
Hai nội dung lớn mà Bộ được phân công thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữuđược Bộ trưởng cho biết, Bộ phải báo cáo Chính phủ ý kiến khi tập đoàn trìnhChính phủ về một số các nội dung liên quan đến mục tiêu, quy hoạch, phát triểnchiến lược phát triển của tập đoàn. Tiếp nữa là điều lệ; tổ chức, cơ cấu tổ chức…,nhưng Bộ “hoàn toàn không có được một quyền nào quyết định trong tất cả nhữngnội dung này”.
 |
| Tổng thanh tra Chính phủ Trần Văn Truyền |
Nội dung thứ hai là cùng với các bộ giám sát đầu tư đối với tập đoàn, Bộ cũng cóphát hiện một số vấn đề báo cáo Chính phủ. “Tuy nhiên là nhiều vấn đề không pháthiện được, nhiều vấn đề phát hiện chậm, thậm chí tất cả những vấn đề cố ý làmsai trái là hoàn toàn không phát hiện được”, ông Dũng cho biết.
“Qua vấn đề này chúng tôi cũng kiểm điểm thấy có trách nhiệm của mình, thấy cókhuyết điểm của mình”, Bộ trưởng Dũng trình bày trước Quốc hội.
Ba lần "hụt" thanh tra toàndiện
Được mời phát biểu ngay sau Bộ trưởng Dũng, Tổng thanh tra Chính phủ Trần VănTruyền nhấn mạnh, báo cáo Chính phủ gửi đến đại biểu đã xác định rõ trách nhiệmcủa Chính phủ còn lúng túng trong việc xác định cơ chế quản lý trong khi giaoquyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho tập đoàn. Thể chế, cơ chế, kiểm tra, giámsát, thanh tra, kiểm toán thì chưa tương xứng, kém hiệu quả, do đó chưa pháthiện kịp thời những yếu kém, vi phạm trong hoạt động quản lý của tập đoàn đểngăn chặn và xử lý kịp thời.
Liên quan đến câu hỏi được nhiều đại biểu đề cập, rằng tại sao qua 11 lần thanhtra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát mà không phát hiện được yếu kém, vi phạm củaVinashin, ông Truyền nhắc lại nhiều nội dung đã trả lời báo chí từ đầu kỳ họp.Đó là pháp luật chưa quy định cơ quan nào phải thanh tra, kiểm tra, giám sáttoàn diện. Còn kiểm toán và Thanh tra của Chính phủ thì vì phải tránh chồng chéo,nên chưa tiến hành thanh tra toàn diện được.
“Đây chính là vấn đề vừa qua Chính phủ đã kiểm điểm là có trách nhiệm trong việcquản lý, và cũng có một phần là do lỗi của cơ chế”, ông Truyền nói,
Về trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ trước những vi phạm của Vinashin và ýkiến cho rằng Thanh tra Chính phủ không kiên quyết, ông Truyền cho biết chứcnăng của Thanh tra Chính phủ “không thể kiểm soát và cũng không thể đánh giá lạitất cả các hoạt động kiểm tra giám sát, kể cả kiểm toán”.
Thanh tra Chính phủ đã chủ động nắm tình hình, đã phát hiện nhiều dấu hiệu viphạm của Vinashin, và đã 3 lần đề xuất kế hoạch thanh tra toàn diện chứ khôngphải là 2 lần, nhưng vì nhiều lý do khác nhau cho đến khi Ủy ban Kiểm tra Trungương vào xem xét kết luận vẫn chưa làm được, ông Truyền nói.
Nêu chi tiết diễn biến cả ba lần thanh tra “hụt”, ông Truyền cho rằng không cósự đùn đẩy hoặc là sự nhùng nhằng như một số ý kiến phê phán, mà là do điều hànhcòn có những khiếm khuyết.
“Về mặt này Chính phủ và thanh tra Chính phủ chúng tôi cũng nhận hết trách nhiệmvà chúng tôi cũng đã kiểm điểm rút kinh nghiệm”, người đứng đầu Thanh tra Chínhphủ nói.
Sau phần phát biểu của Tổng thanh tra Chính phủ, các ý kiến có liên quan đếnVinashin vẫn tiếp tục được bày tỏ tại nghị trường.
Theo đại biểu Lê Thị Dung thì có thành lập Ủy ban lâm thời để điều tra vềVinashin như ý kiến của một số đại biểu tại phiên thảo luận buổi sáng hay khôngthì cũng “chưa thể quyết định được”. Bởi, ngay cả trách nhiệm của Quốc hội vàđại biểu Quốc hội thế nào trong việc này cũng còn chưa rõ.
Đại biểu Đào Xuân Nay cũng cho rằng trong sai phạm của Vinashin “không chỉ cótrách nhiệm chính của Chính phủ mà còn có cả vai trò của lập pháp và giám sátcủa Quốc hội”.
Theo Nguyên Hà
VnEconomy
