Lẽ thường cứ trong tình trạngbi đát, giới đầu tư lại nảy ra nhiều ý tưởng “quái chiêu”. Hết sóng “đại hội”,lại “mơ” sóng “nhân sự”, và có lẽ giờ đây thị trường đang chờ sóng “tháng côhồn” (tháng 7 âm lịch)?
Có lẽ nhà đầu tư chứng khoán Việt Nam thuộc nhóm những người lạc quan nhất vìlúc nào cũng có thể mơ về một con sóng nào đó. Sức mạnh của tâm lý được huy độnghết mức với bất kỳ thông tin lạc quan nào, bất kỳ diễn biến tích cực đột biếnngắn hạn nào cũng được cho là manh nha một con sóng mới, hay chí ít cũng là “đáyrồi”!
Một cuộc điều tra bỏ túi với 5 nhà đầu tư đang nắm giữ 100% tiền mặt cho một kếtquả thú vị. Tất cả đều cho rằng nên tạm nghỉ chơi qua cái “đận” tháng cô hồn. Dĩnhiên nguyên nhân thì chủ yếu vẫn là vĩ mô, dòng tiền, nhưng lại được dẫn dắtbởi cái cớ rất khó bẻ: “Tháng cô hồn thì kiêng đủ thứ kinh doanh. Đến mấy em môigiới còn nói thế, nữa là tiền trong túi mình”?
Theo quan niệm dân gian, “tháng cô hồn” là thời điểm nên tránh làm những việcquan trọng như làm nhà, cưới xin. Thời “các cụ” chắc chưa có mảng bất động sảnhay chứng khoán nhưng thời nay quan niệm đó được “nâng cấp” và giới đầu tư kiêngtuốt! Điều này chắc là đúng vì chính những nhà kinh doanh có cỡ lại là nhữngngười chăm lễ bái, kiêng kị nhiều nhất.
Chuyện kiêng kị đó có phản khoa học hay không phải để các nhà nghiên cứu bàn,nhưng thực tế là tình trạng giao dịch èo uột của thị trường chứng khoán đã kéodài từ lâu.
Bất động sản nguội cũng không phải chờ đến “tháng cô hồn”. Thống kêcho thấy từ đầu tháng 7 (dương lịch) đến nay, quy mô đã giảm xuống chỉ còn trungbình khoảng 470,3 tỷ đồng mỗi phiên. Riêng hai phiên hôm nay và cuối tuần trước,giá trị khớp lệnh chỉ đạt trên dưới 300 tỷ đồng. Con số này trong tháng 6 lêntới 1.000 tỷ đồng/phiên. Như vậy, biểu hiện sụt giảm giao dịch đã kéo dài nhiềutháng nay.
 |
| Các sàn giao dịch những ngày gần đây vắng tanh, không hẳn vì ám ảnh của "tháng cô hồn" (Ảnh: B.H.) |
Thanh khoản thấp dĩ nhiên là có nguyên nhân. Ngoài chuyện “tháng cô hồn”, cònmột thực tế là các tổ chức đầu tư, nhà đầu tư cá nhân lắm tiền đang đứng ngoàivì ngại rủi ro.
Nghiên cứu mới đây của Công ty Chứng khoán SSI cho rằng VN-Indexvà HNX-Index là hai chỉ số giảm nhiều nhất trong cả ngắn hạn và dài hạn so vớicác thị trường trong khu vực. Định giá P/E, P/B của hai sàn cũng thấp nhất trongkhu vực và so với cả lịch sử của chỉ số. Mức P/E của rất nhiều cổ phiếu đã giảmxuống xấp xỉ thời điểm khủng hoảng 2008.
Cổ phiếu “rẻ” như vậy thì cớ gì khiến nhà đầu tư không dám mua? Chẳng lẽ kinh tếvĩ mô hiện tại xấu hơn cả thời điểm 2008? Thực ra cũng có nhà đầu tư kiếm đượcchút “lộc” trong “tháng cô hồn” chứ không hẳn là “đói” cả làng. Sàng lọc thìtrên HSX trong 10 phiên đầu tháng 8, cũng có 6 cổ phiếu đạt mức tăng trưởng trên9% từ đáy thấp nhất, HNX cũng có 15 mã như vậy. Nhưng thống kê như vậy chỉ là anủi vì không phải ai cũng mua được chuẩn giá thấp nhất trong phiên tạo đáy, cònthanh khoản của những mã này thì quá tệ.
Thanh khoản sụt giảm là biểu hiện cụ thể của việc các nguồn tiền lớn đứng ngoài.Điều này lại gây hiệu ứng ngược: Những người cầm tiền ngại mua vào vì chưa thấydòng tiền lớn tham gia. Dĩ nhiên lượng giao dịch èo uột có thể giúp một nhóm“tay chơi lớn” nào đó tạo sóng. Nhưng liệu ai dám mạo hiểm đồng tiền vào lúc nàykhi sự đồng thuận còn chưa có?
Nhìn lại quá khứ, tất cả những thời điểm đảo chiều phục hồi đều phải trải quamột chu kỳ sụt giảm thê thảm. Đến một ngày, cổ phiếu sàn hàng loạt và thanhkhoản đột ngột tăng vọt. Thị trường đảo chiều cứ như có một lực lượng tạo lậpsẵn sàng bỏ tiền ra cứu vớt vậy.
Không thể biết đích xác liệu thị trường có được bàn tay nào cứu vớt hay không,nhưng có lẽ những lực lượng tiên phong cũng phải ra mặt ở một vài thời điểm, nhưtháng 6/2008 hay tháng 2/2009. Chỉ có một thứ duy nhất có thể tạo nên sự đồngthuận, đó là lòng tham. Dĩ nhiên trong một số trường hợp, các tổ chức nếu khôngtự cứu mình thì cũng “chết chùm” vì nhà đầu tư cá nhân “chết” một thì họ “chết”mười.
Như thế, vấn đề lại là liệu lòng tham đã đủ lớn để các nguồn tiền đang đứngngoài cuộc đạt đến sự đồng thuận hay chưa. Tương quan rủi ro/lợi nhuận lại làvấn đề then chốt.
Những nguyên nhân khiến rủi ro tăng cao như lãi suất, lạmphát, tỉ giá, nợ công... đến cả các biến động bên ngoài phải được cải thiện rõràng, hoặc giá cổ phiếu giảm đủ sâu để bù trừ mức rủi ro đó thì dòng tiền mớivào mạnh. Điều thú vị đã từng diễn ra trong quá khứ là khi lòng tham đã nổi lên,thị trường được vực dậy ngay cả lúc tưởng chừng như sắp đổ vỡ đến nơi, chứ đừngnói đến “tháng cô hồn”!
Theo Thiện Ý
VnEconomy
