Chuyện cấp dưỡng cho con sau ly hôn

Cấp dưỡng nuôi con khi ly hôn lànghĩa vụ, đạo lý và tình cảm của bậc làm cha mẹ, bất luận khả năng về kinh tếnhư thế nào.

Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp, một bên thì tìm đủmọi cách để thoái thác nghĩa vụ cấp dưỡng, còn một bên lại từ chối hoặc khôngyêu cầu cấp dưỡng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của con trẻ.

Nỗi niềm người... từ chối

Chị Phương ở Cần Thơ, nói: “Tôi biết khi ly hôn, nuôi con, tôi có quyền yêu cầu người cha phải cấp dưỡngnuôi con, nhưng tôi có việc làm và thu nhập ổn định nên không cần tiền cấp dưỡngnuôi con của con người đó”. Khi luật sư động viên vẫn nên nhận tiền cấpdưỡng, chị dứt khoát: “Tôi không nhận! Nhận chi cho mang tiếng. Trước giờ anhta toàn sống bám tôi, vô trách nhiệm với vợ con. Tôi thà không nhận chu cấp, đểanh ta khỏi phải kể công với mọi người và với con về sau...”.

Ảnh minh họa

Chị kể thêm một trường hợp khác“Một chị ở xóm tôi thuận tình ly hôn với chồng, trong quyết định ly hôn ghirõ giao đứa con hai tuổi cho người mẹ nuôi, người cha cấp dưỡng nuôi con đến khitrưởng thành, số tiền cấp dưỡng là một triệu đồng/tháng. Ly hôn xong, người chakết hôn ngay với người mà anh đã ngoại tình trước đó, “quên bẵng” việc cấp dưỡngnuôi con. Khi người mẹ làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án cho thi hành cấpdưỡng thì người cha viện lý do cuộc sống khó khăn, không tiền chu cấp... Nảnlòng,  người mẹ bỏ luôn, không quan tâm đến số tiền đó nữa”.

Chị B.M. ở cư xá Thanh Đa, Q.BìnhThạnh, TP.HCM thì có lý do khác: “Hoàn cảnh mẹ con tôi sau khi ly hôn rấtchật vật vì tôi chỉ là công nhân, lương chỉ khoảng ba triệu đồng/tháng. Tôikhông yêu cầu người cha chu cấp, vì không muốn bất kỳ sự dính líu, ràng buộc nàovới “anh ta”. Tiền thì tôi cần, nhưng tôi sẽ tự xoay xở, có đói thà... cạpđất mà ăn chứ dứt khoát không nhận sự chu cấp của chồng. Tôi không muốn thấy mặtngười chồng phản bội đó nữa!...”.

Lắm “chiêu” né cấp dưỡng

Chị T.H. ở TP. Mỹ Tho đã gửi thưcho luật sư xin tư vấn về việc chị bị chồng dùng “khổ nhục kế” để trốn tránh cấpdưỡng nuôi con. Trong thư có đoạn: “Hay tin tôi làm đơn xin ly hôn, chồng tôiđang làm việc trong một công ty có thu nhập ổn định đã âm thầm làm đơn xin nghỉviệc, vì lý do “sức khỏe”. Qua tìm hiểu, tôi biết, anh làm vậy chỉ để lẩn tránhviệc cấp dưỡng nuôi con, vì anh nghe ai đó nói, khi ly hôn, nếu không trực tiếpnuôi con phải cấp dưỡng nuôi con bằng 30% mức lương (!?)”.

Chị Út, nhà ở Q.Bình Tân, TP.HCM,có chồng đang công tác trong ngành bưu điện, cho biết tổng thu nhập các khoảncủa chồng chị gồm lương, tiền thưởng... khá cao, nhưng khi ly hôn, trước tòa,chồng chị chỉ khai mức lương cơ bản khoảng hai triệu đồng một tháng. Với mứclương đó, cán bộ tòa án nói với chị, mức cấp dưỡng cho con chỉ khoảng 600.000đmỗi tháng. Tòa án còn hướng dẫn chị để được cấp dưỡng nuôi con cao hơn, chị phảichứng minh được mức thu nhập của chồng. Cơ quan chồng chị đang làm việc khôngchịu hợp tác, chị đành thua.

Anh Tr. nhà ở Q.2 biết vợ mìnhsau khi ly hôn sẽ trắng tay, khó khăn về kinh tế,  trong khi anh và gia đình thìgiàu có nên ra điều kiện: “Một là cô để tôi nuôi hết hai đứa con, tôi sẽkhông yêu cầu cô cấp dưỡng. Nếu cô giành nuôi con thì tôi cũng không cấp dưỡng”.Với “chiêu” này, anh Tr. đã thành công là không phải cấp dưỡng nuôi con, vì chịB. - vợ anh, dù khó khăn nhưng do quá thương con và... tự ái vì gia đình chồngkhi dễ mình, nên đã không “thèm” tiền cấp dưỡng của người cha.

Chị L. đã tìm đến văn phòng luậtsư xin tư vấn khi ly hôn, chồng chị “sốt sắng” hứa cấp dưỡng nuôi con mỗi thángba triệu đồng nhưng chỉ được đúng một tháng, sau đó thì... hỡi ôi! Nhiều lần cơquan thi hành án mời anh ấy đều không đến. Duy nhất có một lần đến, anh bảo:“Tôi đang khó khăn, không có điều kiện để thi hành án”. Rồi hứa: “Cứ đểdồn, khi nào có thì tôi cấp dưỡng một lúc. Tôi chậm thi hành thì cơ quan Thihành án cứ tính lãi suất theo quy định, tôi chấp nhận!”.

Giữ một chút tình

Theo điều 92, Luật Hôn nhân vàgia đình thì “Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấpdưỡng nuôi con”. Đây là nghĩa vụ của cha mẹ, do đó không phân biệt ngườitrực tiếp nuôi con có khả năng kinh tế hay không, người không trực tiếp nuôi convẫn phải có nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con. Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mẹ đối vớicon khi ly hôn là nghĩa vụ mang tính nhân thân, không thể thay thế bằng nghĩa vụkhác và không thể chuyển giao cho người khác.

Dựa trên quy định này, ngày23/12/2000, Hội đồng Thẩm phán, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyếtsố 02 hướng dẫn: Trong trường hợp người trực tiếp nuôi con không yêu cầu ngườikhông trực tiếp nuôi con cấp dưỡng vì lý do nào đó thì tòa án cần giải thích chohọ hiểu, việc yêu cầu cấp dưỡng nuôi con là quyền lợi của con để họ biết, nhằmbảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của con. Tiền cấp dưỡng nuôi con bao gồm nhữngchi phí tối thiểu cho việc nuôi dưỡng và học hành của con và do các bên thỏathuận. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được thì tùy vào từng trườnghợp cụ thể, vào khả năng của mỗi bên mà quyết định mức cấp dưỡng nuôi con chohợp lý. Về phương thức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận. Trong trường hợp các bênkhông thỏa thuận được thì tòa án quyết định phương thức cấp dưỡng định kỳ hàngtháng.

Như vậy, pháp luật đã có nhữngquy định rất rõ ràng về cấp dưỡng nuôi con khi ly hôn. Theo đó, không thi hànhnghĩa vụ cấp dưỡng hay từ chối, hoặc chủ động không yêu cầu cấp dưỡng thì đều làvi phạm pháp luật.

Khi ly hôn, hai bên sẽ chấm dứtmối quan hệ vợ chồng, nhưng quan hệ giữa cha, mẹ và con vẫn tồn tại và kéo dàicho đến suốt đời, nên sẽ không bao giờ có chuyện “chấm dứt” mọi chuyện, hoặckhông “dính líu”, không “ràng buộc”! Việc tự ti mặc cảm, cho rằng nhận cấp dưỡnglà nhỏ mọn; việc thù ghét hoặc cay cú “đối phương”... mà không nhận chu cấp lànhững cách nghĩ hết sức sai lầm.

Các hành vi từ chối, thoái thác, lẩn tránhnghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con của một số người vừa vi phạm pháp luật, vừa đáng lênán về mặt đạo đức. Cho dù không còn chồng vợ thì cũng còn là cha mẹ của conmình, hãy giữ một chút tình để có nghĩa về sau.

Theo LS Huỳnh Minh Vũ