Những người chưa được tiêm vaccine COVID-19 không chỉ mạo hiểm sức khỏe của chính họ mà còn là nguy cơ đối với tất cả mọi người nếu họ nhiễm SARS-CoV-2, các chuyên gia bệnh truyền nhiễm ở Mỹ cảnh báo.
Nguyên nhân là bởi vì nguồn duy nhất của các biến thể SARS-CoV-2 mới là cơ thể của người bị nhiễm bệnh.
Tiến sĩ William Schaffner, giáo sư Khoa Bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ), nói với CNN hôm 2/7 rằng: "Những người chưa được tiêm vaccine có thể là những nhà máy sản xuất biến thể".
Nhân viên y tế chuẩn bị tiêm vaccine COVID-19 tại Mỹ.
Tiến sĩ Schaffner cho biết: "Càng có nhiều người không được tiêm vaccine, càng có nhiều cơ hội cho virus sinh sôi. Khi virus sinh sôi, nó sẽ đột biến, và nó có thể tạo ra một dạng đột biến thậm chí còn nghiêm trọng hơn".
Tất cả các loại virus đều đột biến, và trong khi SARS-CoV-2 không đặc biệt dễ bị đột biến, nó có thay đổi và tiến hóa.
Hầu hết các thay đổi không có ý nghĩa gì đối với virus, và một số có thể làm suy yếu virus. Nhưng đôi khi, virus phát triển một đột biến ngẫu nhiên mang lại lợi thế cho nó - ví dụ như khả năng lây truyền tốt hơn, sinh sôi hiệu quả hơn, hoặc khả năng lây nhiễm đa dạng vật chủ.
Virus có lợi thế hơn sẽ cạnh tranh với các virus khác, và cuối cùng sẽ chiếm phần lớn các phần tử virus lây nhiễm cho một người nào đó. Nếu người bị nhiễm đó truyền virus cho người khác, họ sẽ truyền phiên bản đột biến.
Nếu một phiên bản đột biến đủ ‘thành công’, nó sẽ trở thành một biến thể. Nhưng nó phải nhân rộng để làm được điều đó. Một người chưa tiêm vaccine cung cấp cơ hội này cho virus.
Một lọ vaccine COVID-19 của Pfizer.
Andrew Pekosz, nhà vi sinh vật học và nhà miễn dịch học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, nói với CNN: "Những đột biến vẫn tồn tại là những nguyên nhân khiến virus dễ dàng lây lan trong dân số hơn".
"Mỗi khi virus thay đổi, điều này tạo cho virus một nền tảng khác để tạo thêm nhiều đột biến. Sau đó, chúng ta có virus lây lan hiệu quả hơn".
Virus không lây lan thì không thể đột biến.
Các biến thể COVID-19 đã phát sinh trên khắp thế giới. Biến thể B.1.1.7 hoặc Alpha lần đầu tiên được nhìn thấy ở Anh. Biến thể B.1.351 hoặc Beta lần đầu tiên được phát hiện ở Nam Phi. Biến thể Delta, còn được gọi là B.1.617.2, được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ. Và Mỹ đã phát hiện một số biến thể của riêng họ, bao gồm chủng B.1.427 hoặc Epsilon lần đầu tiên được nhìn thấy ở California và biến thể B.1.526 hoặc Eta lần đầu tiên được nhìn thấy ở New York.
Mùa hè năm ngoái, một phiên bản của virus mang đột biến có tên D614G đã từ châu Âu đến Mỹ và sau đó là phần còn lại của thế giới. Sự thay đổi này đã làm cho virus thành công hơn - nó sinh sôi tốt hơn - vì vậy phiên bản đó đã chiếm vị trí thống trị của chủng virus ban đầu xuất hiện từ Trung Quốc. Phiên bản SARS-CoV-2 từ Trung Quốc xuất hiện trước khi mọi người bắt đầu đặt tên cho các biến thể, nhưng nó đã trở thành phiên bản mặc định của virus.
Biến thể Alpha, hay B.1.1.7, đã trở thành biến thể thống trị ở Mỹ vào cuối mùa xuân nhờ khả năng truyền gia tăng. Giờ đây, biến thể Delta thậm chí còn dễ lây truyền hơn và nó được dự kiến để trở thành biến thể thống trị ở nhiều quốc gia, bao gồm cả Mỹ.
Ảnh minh họa virus.
Các loại vaccine COVID-19 hiện hành bảo vệ tốt chống lại tất cả các biến thể cho đến nay, nhưng điều đó có thể thay đổi bất cứ lúc nào. Đó là lý do tại sao các bác sĩ và các quan chức y tế công cộng muốn nhiều người đi tiêm vaccine hơn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo vào tháng trước: "Chúng ta càng cho phép virus lây lan, virus càng có nhiều cơ hội thay đổi".
Tại Mỹ, nguồn cung vaccine COVID-19 dồi dào nhưng nhu cầu tiêm chủng đang chậm lại. Theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, chỉ có 18 bang đã tiêm chủng đầy đủ cho hơn một nửa cư dân của họ.
"Hiện tại, khoảng 1.000 quận ở Mỹ có tỷ lệ tiêm chủng dưới 30%. Các cộng đồng này, chủ yếu ở Đông Nam và Trung Tây, là những nơi dễ bị tổn thương nhất của chúng tôi. Ở một số khu vực này, chúng tôi đang thấy tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng", Giám đốc CDC Mỹ, Tiến sĩ Rochelle Walensky, phát biểu trong một cuộc họp của Nhà Trắng thứ 5 tuần trước.
Theo các chuyên gia, virus sẽ thành công khi tạo ra một sự thay đổi ngẫu nhiên khiến hệ thống miễn dịch ít phát hiện ra nó hơn. Và những quần thể người chưa được tiêm vaccine không chỉ khiến cho virus lây lan mà còn giúp nó thay đổi.
Tiến sĩ Philip Landrigan, bác sĩ nhi khoa và nhà miễn dịch học tại Đại học Boston (Mỹ), cho biết: "Tất cả những gì chúng cần chỉ là một đột biến ở một người".
Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị