“Đã mưa thì chẳng còn cách nào ngăn được. Như tôi đã nói, việc “bắn mây ngănmưa” còn phải có nhiều thời gian, nghiên cứu, thực hành, đào tạo… Vì vậy theotôi, nên có nhiều phương án tổ chức Đại lễ”.
GS. TSKH Nguyễn Đức Ngữ, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn(KTTV) vừa trao đổi với chúng tôi về thời tiết dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long -Hà Nội, xoay quanh vấn đề “bắn mây ngăn mưa”.
- Thưa ông, dư luận đang quan tâm nhiều đến vấn đề “bắn mây ngăn mưa” dịp Đạilễ, tuy Chính phủ đã quyết định không thực hiện việc này nữa, nhưng vẫn có nhữngý kiến xung quanh vấn đề này được đưa ra như: nếu phương án được duyệt thì cũngkhông khả thi do thời gian còn lại quá ngắn, hay số tiền chi phí bắn mây ngănmưa không tới 1 tỷ USD như dự kiến ban đầu mà rẻ hơn nhiều… Về phía ông, mộtchuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong ngành KTTV, ông có ý kiến gì về việc “bắnmây ngăn mưa”?
 |
| GS.TSKH Nguyễn Đức Ngữ (Ảnh: GD&TĐ) |
Việc người ta làm tan mây để bảovệ vùng cần thiết - về nguyên lý thì không vấn đề gì cả và có nhiều cách để làm.Ví dụ bắn đại bác đốt nóng khối mây để mây tan không mưa; dùng tên lửa bắn hóachất nhằm tăng hạt nhân liên kết làm cho nước trong mây ngưng kết nhanh gây ramưa sớm hơn.
Như vậy, có thể thấy, có 2 cách: làm bốc hơi hoặc làm mưa sớm đối với những đámmây chưa đến vùng cần bảo vệ hay ở ngoài rìa của vùng cần bảo vệ.
Nhưng không phải mọi loại mây đều làm được như vậy, chỉ làm được đối với khốimây cục bộ thôi, còn mây trên diện rộng, có tính hệ thống trên cả vùng lớn Bắc –Nam thì không thể phá được, đối với mây bão cũng vậy, không "phá" được!
Đó là tôi nói về nguyên lý, còn về kỹ thuật thực hành thì không hề đơn giản.Muốn “phá” mây, người ta phải tiến hành quan trắc đám mây, nghiên cứu bằng ra-đathời tiết, quan trắc thời điểm nào, vị trí nào có thể bắn mây, đánh giá tìnhtrạng nhiệt độ, độ ẩm, hơi nước, tình trạng đối lưu trong mây… Trên thực tế, tỷlệ thành công của việc “phá” mây rất thấp. Nếu không có sự quan trắc chính xácthì có khi còn… mưa rất to!
Đối với những trường hợp như mưarào thì có thể “phá” được nhưng những trường hợp khác như tôi nói ở trên (vùngmây diện rộng, mây bão – PV) thì cần phải tính toán, cân nhắc.
- Vậy với điều kiện của Việt Nam hiện nay thì việc bắn mây ngăn mưa có khảthi không, theo ông?
Ở Việt Nam chúng ta chưa làm bao giờ, nên về thực hành thì ta chưa có kinhnghiệm. Lần ta làm mưa nhân tạo cũng là chuyên gia Trung Quốc sang giúp chứ bảnthân ta chưa có thời gian nghiên cứu.
Cần phải có thời gian nghiên cứu, hợp tác với chuyên gia nước ngoài cùng họ đàotạo cán bộ. Cần có thời gian để thực hành thế nào, bay thế nào, rắc bột hóa chấtthế nào, quan trắc mây ra sao, vùng nào cần bắn mây, thời gian bắn mây lúc nào…
Có thể nói, trong điều kiện hiện nay thì Việt Nam làm ngay việc bắn mây ngăn mưalà chưa được.
- Mới đây, có một nhà nghiên cứu lý học Đông Phương của Việt Nam khẳng địnhvới PV là dưới sự tác động ý thức của bản thân, ông này hoàn toàn có thể thựchiện được việc “ngăn mưa, bão” trong vòng 7 ngày dịp Đại lễ 1000 năm Thăng Long– Hà Nội. Một trong những lý lẽ nhà nghiên cứu này đưa ra là: “Các nhà khoa họctrong thí nghiệm vật lý lượng tử đã thừa nhận rằng ý thức con người tác độngđược đến các hạt proton. Mà cơn bão, mưa hay nắng cũng là cấu trúc của những hạtproton nên suy luận ra ý thức con người có thể tác động đến các hiện tượng thờitiết này. Đó chính là nguyên lý lý thuyết tôi khẳng định mình có thể quyết địnhmưa hay không…”. Về ý tưởng này ông có suy nghĩ gì?
Tôi không biết gì về nhà nghiên cứu này, nhưng những điều tôi vừa nghe tôi thấychỉ là lý thuyết, vấn đề là thực hành như thế nào.
 |
| Thời tiết đẹp góp phần quan trọng cho thành công trong Đại lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội (Ảnh: internet) |
Nếu cho rằng ý thức con ngườiquyết định được cơn bão, mưa hay nắng thì sao lại không “đuổi” được mấy cơn bãovừa rồi đi để cứu Việt Nam? Hay sao không “phá” trận mưa lớn tại Hà Nội ngày13/7 vừa rồi?
Nếu chỉ nghe nói lý thuyết thì sẽ gây rối loạn, mơ hồ - còn thực hành thế nàothì lại chưa làm.
- Ông đã bao giờ nghe ý tưởng nào về việc ngăn mưa chưa?
Ngày tôi còn làm Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thuỷ văn, có người gửi thưcho tôi nói có thể dự báo mưa được trong cả năm và chính xác là ngày nào. Tuynhiên, tôi không bày tỏ ý kiến gì vì thực chất quan trọng là họ đã làm được gìcho đất nước chưa? Nếu có khả năng như thế sao “ông” không ngăn biến đối khíhậu, sao “ông” không ngăn việc trái đất đang nóng lên đi?
- Thưa ông, Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội đang đến rất gần, vậy khôngthực hiện phương án “bắn mây ngăn mưa” thì theo ông cần làm gì để Đại lễ diễn rathuận lợi trong thời tiết đẹp?
Hiện nay chúng ta đã có dự báo thời tiết hạn dài, hạn vừa, và dự báo cực ngắn(1-3 tiếng), tuy nhiên cũng phải nói rằng tỷ lệ xác xuất độ chính xác không caolắm đâu. Đã mưa – chẳng còn cách nào ngăn được. Như tôi đã nói, việc “bắn mâyngăn mưa” còn phải có nhiều thời gian, nghiên cứu, thực hành, đào tạo…
Vì vậy theo tôi, nên có nhiều phương án tổ chức Đại lễ 1000 năm Thăng Long – HàNội, ví dụ như mưa điểm này ta có thể chuyển đến điểm khác để tổ chức sự kiệnhoặc dời thời gian cử hành sự kiện…
Theo VTC News
