Chuyến tàu khách CàMau - Năm Căn cập bến. Cảnh tượng hàng trăm tàu xuồng đủ cỡ đủ loạináo nhiệt chung quanh mang lại cho Phan, gã miền Trung lần đầu đếnđất mũi, cảm giác choáng ngợp thú vị đồng thời với lạc lõng đơn độc.Đặt chân lên cầu cảng thì mặt trời đã khuất sau rặng đước phía xa vàchuyến đi đường thủy hơn ba tiếng đồng hồ khiến Phan thấy đói sớmhơn thường lệ.
Anh đi về hướng dãyhàng quán dọc bến tàu vừa lên đèn. Phần lớn chúng được dựng bằngthân dừa nước và có đến hai cửa chính, một hướng ra đường, một vọngra sông. Phan bước vào quán gần nhất, cũng là nơi đông khách nhất.Chỉ còn một bàn trống trong góc.
Mọi người trong quánngừng ăn uống, ngừng những câu chuyện đang ầm ĩ, ngước mắt nhìn anh.Họ nhận ra ngay khách lạ. Anh còn nhận ra điều ấy rõ hơn.
Ngồi vào bàn, nhìnlên bảng thực đơn treo trên vách, nó lập tức làm Phan phát ốm vì hầuhết các món đều được chế biến từ thịt thú hoang đất phương Nam. Cásấu, trăn, rắn, rùa, dơi, và cả chuột đồng.
 |
| Minh họa: Văn Nguyễn |
Chưa biết làm thế nàođể có bữa cơm vừa miệng, Phan nghe ai đó thì thầm sau gáy. Ngoảnhlại, anh thấy đầu một con rắn đang nhún nhảy với cái lưỡi dài lè rathu vào nhanh như chớp. Oái một tiếng, bật dậy như lò xo, đập đầugối vào mép bàn, Phan làm đổ tung tóe muỗng đũa và các thứ gia vịbày trên bàn xuống sàn.
Tất tật người trongquán đều phá lên cười sung sướng, cười chảy nước mắt nước mũi. Thìra con rắn đã bị nhốt trong lồng sắt mắt cáo chờ mổ thịt và cái lồngở cách anh gần cả sải tay. Anh cũng bật cười theo ngượng nghịu, nóilời xin lỗi bà chủ quán. Bà xua tay tỏ ý đừng bận tâm, quay sang bảocô gái đứng cười khúc khích sau quầy, ra thu dọn mọi thứ.
Cô gái chừng hai mươituổi vẫn chưa nín được cười khi ra dọn dẹp ở bàn Phan. Nhưng anhkhông hề thấy khó chịu với kiểu ứng xử có vẻ trẻ con ấy, nhờ cô chọngiúp món cho anh, nói rõ là anh cần một bữa cơm chắc bụng hơn là bữanhậu. Thái độ của anh khiến cô cảm thấy thoải mái:
- Em nói chuyện vớiông chút được hông?
- Được, em ngồi xuốngđây.
- Hổng ngồi đâu, chỉthích nghe giọng nước Trung của ông thôi.
- Tại sao?
- Nghe mắc cười lắm.
- Vậy sao?
- Dạ.
- Em tên gì?
- Suchia.
- Nhắc lại đi. Em têngì?
- Su-chia. Tên Khmermà.
- Em người Khmer?
- Dạ.
- Em là cô gái Khmerđầu tiên mà tôi nói chuyện đó.
- Thiệt hông?
- Thiệt. Em làm ở đâybao lâu rồi?
- Bộ em giống ngườigiúp việc lắm hả?
Suchia trả lời bằngmột câu hỏi ngược tinh nghịch. Phan xin lỗi cô rồi hỏi lại:
- Vậy em con gái bàchủ à?
-Bả người Việt mà,bả là khách hàng của em. Em bán cho bả các thứ đặc sản.
Rồi chỉ vào con rắnvừa khiến Phan chết khiếp, cô khúc khích cười nói của em đó. Phancũng không nhịn được cười.
- Ba em đi săn nó,còn em đi giao hàng. Hiểu hông?
Gật đầu với cô nhưngtâm trí Phan lại đang ở đâu đó ngoài câu chuyện. Lối vuốt đuôi cuốicâu kiểu Nam bộ của Suchia khiến anh chạnh lòng nhớ đến Lai.
Anh đã từng no nênhững trò chuyện ngọt ngào cung cách Nam bộ trước khi Lai bỗng biếnmất khỏi đời anh.
- Ông mới vào Năm Cănlần đầu hả?
- Phải.
- Đi du lịch hay đicông tác?
- Đi việc riêng.
- Vậy hả? Em xin lỗi.
- Không có gì. Chỉtại em quan tâm thôi mà.
Bữa cơm đã dọn lên.Suchia mỉm cười với Phan rồi quay đi.
- Ông ngon miệngnghen.
- Chờ chút. Em chỉgiùm tôi khách sạn gần nhất…
Suchia chỉ tay quacửa sổ nhà hàng, hỏi anh có thấy cái khách sạn cách chừng vài trămmét không, Phan gật đầu, rồi bỗng sực nhớ chuyện còn quan trọng hơn:
- Em có biết thôn AnLạc không?
- An Lạc hả?
- Phải. Mai tôi cóviệc phải đi An Lạc.
- Em biết. Nhưng từđây vào trỏng xa lắm, em cũng chưa đi lần nào.
- Vậy là tôi gặp khórồi.
Cô gái có vẻ ái ngạikhi nghe giọng nói đầy cam chịu của người đàn ông “nước Trung”.Nhưng cô vẫn chào anh để chia tay.
***
Chừng một tiếng sau,Phan đã yên ổn trong khách sạn. Cố dành sức cho chuyến đi ngày hômsau, anh đi ngủ sớm, trước 9 giờ. Vậy mà, khoảng nửa đêm anh bị đánhthức đột ngột bởi tiếng gõ cửa nặng tay.
Thấy anh vừa dụi mắtvừa mở cửa, tay nhân viên lễ tân nhe răng cười:
- Xin lỗi, anh Haingủ rồi hả?
- Có gì không?
- Dạ, tưởng anh Haicần, thì đưa em út lên…
- Cám ơn. Đêm nay thìkhông.
***
Điều bất ngờ dành choPhan ở sảnh khách sạn ngay sáng hôm sau.
Từ cầu thang, anh đãtrông thấy Suchia đang ngồi trên chiếc ghế nhựa đỏ đối diện quầy lễtân, đung đưa đôi chân dài. Trông cô xinh hơn, ấn tượng hẳn ra trongáo váy truyền thống Khmer.
- Chào Suchia.
- Chào...
Suchia đáp lại, bốirối đứng lên, hai bàn tay bối rối xoắn vào nhau trước ngực, nhưkhông phải cô gái hồn nhiên tinh nghịch Phan đã gặp tối qua.
- Em đang nhập hàngcho khách sạn?
- Dạ không... Em chờông.
- Chờ tôi?
Phan ngạc nhiên vềđiều nghe được từ Suchia và càng ngạc nhiên khi bắt gặp mình đanglúng túng. Nhìn quanh, rồi anh lên tiếng:
- Em ăn sáng nhé?
- Dạ, nhưng… ăn sángtrên thuyền, với ba em.
- Sao? Ba em?
- Dạ, ba em đang chờ.
- Ủa…?
- Tại tối qua em kểchuyện của ông cho ba em nghe. Ổng nghĩ là ổng phải đưa ông đi AnLạc.
- Vậy sao…
- Dạ. Vậy mình đi ônghá?
- Em và ba em tốtquá.
- Giúp đỡ nhau làchuyện thường mà ông.
Phan trả lời cô bằngnụ cười vu vơ.
Chừng mươi phút sauhai người đã ra đến bến. Cha của Suchia, một ông già Khmer gầy, đentrũi, đưa tay đỡ khách lên thuyền. Phan nói cám ơn.
- Hổng có gì. Tôinghe nói anh đi An Lạc. Mà có tàu khách nào từ đây vào trỏng đâu.
- Thật may mắn quámới gặp được Suchia và ông. Tôi tên Phan.
- Kêu tui là Ba Trăn.Ông muốn đi về trong ngày thì nổ máy luôn. Có bánh mì xíu mại, cả càphê nữa. Vừa đi vừa ăn.
Bến cảng Năm Cănchẳng mấy chốc hút khỏi tầm nhìn. Chiếc thuyền máy như lọt thỏm giữanhững cánh rừng đước dài vô tận, không ngừng mở ra khép lại sau mỗikhúc quanh sông.
Ông Ba Trăn cầm lái,Suchia ngồi cạnh Phan trước mũi thuyền. Nhìn thấy hai bàn tay anhbíu chặt mạn thuyền, cô gái tủm tỉm:
- Ông mới đi lần đầu,đúng hông?
Phan gật đầu. Giósông không chỉ thổi bạt lời cô gái mà còn làm bung hết mái tóc đendày của cô. Anh hít sâu không khí trong lành đất trời cuối Việt, lẫncả mùi tóc cô gái Khmer, một mùi hương trinh trắng.
Từ phía đuôi thuyềnông Ba Trăn lên tiếng:
- Này, sao anh lạivào tận cái xứ An Lạc xa xôi này dậy?
- Tôi tìm người nhà.
- Lóng rày cũng nhiềungười Trung vào đây sống, nhưng đâu thấy ai tuốt tới An Lạc…
- Người tôi đi tìm làdân An Lạc chính cống.
- Bạn hả?
- Không. Vợ.
- Vợ?
- Vợ!
Gió làm méo âm dạng.Họ phải nói to, rõ từng từ mới nghe được.
Sau đó là sự im lặng.Suchia và cả cha cô đều bối rối thấy rõ khi nghe Phan lặn lội đi tìmvợ nơi tận cùng đất nước, nơi có cái tên mà theo nghĩa nhà Phật, hàmý là chốn bình yên vui vẻ, An Lạc. Bởi vì, nét mặt và nhất là giọngnói của anh chất chứa đầy nỗi đau buồn.
Tiếng nổ của chiếcthuyền máy nghe đanh hơn, xuyên vào sự tĩnh lặng của sông nước, rừngcây và cả con người.
Trong khung cảnhhoang vắng, Phan cảm thấy nhu cầu mở lòng ra với Suchia và cha cô,những con người mới quen tốt bụng đã quan tâm tới mình.
Anh kể họ nghechuyện. Trước năm 1975, anh vẫn hay đến các vũ trường, tiếp cận cácsĩ quan, mật vụ để thu thập thông tin cho tổ chức biệt động. Ở đóanh gặp và quen Lai, vũ nữ trẻ đẹp nhất vũ trường.
Năm ấy Lai mới mườibảy, phải khai thêm tuổi để đi làm. Khi nhóm của anh bị lộ, căn hộthuê của Lai là nơi anh ẩn náu trước khi tìm được đường dây “nhảynúi”. Sau 1975, anh về lại thành phố và quyết định cưới Lai.
Tình yêu và cuộc hônnhân lãng mạn giữa một cán bộ và một vũ nữ phải đương đầu với vô vànnhững đàm tiếu và phê phán. Người ta có thể tin một “cô gái sôngHương” trong thơ Tố Hữu nhưng chẳng ai thèm tin một cô Lai sau 1975vẫn “thơm như hương nhụy hoa lài/sạch như nước suối ban mai giữarừng” cho dù chẳng ai nói ra lời.
Bởi vậy, chỉ mấytháng sau lễ thành hôn, Lai lặng lẽ bỏ Phan đi biệt. Cô muốn “giảiphóng” chồng khỏi quá khứ ô nhục của mình.
Sau bao nhiêu năm dàycông tìm kiếm, Phan mới dò ra quê quán thật của Lai, nhen nhúm tronglòng một tia hy vọng mong manh…
***
Khi câu chuyện kếtthúc, cô gái Khmer lặng lẽ lau nước mắt rồi dịu dàng cầm lấy bàn tayPhan trong đôi tay mềm mại của mình. Còn ông Ba Trăn cứ lắc đầu,nhắc đi nhắc lại hai tiếng tội nghiệp, tội nghiệp...
Có lẽ, muốn xua bớtbầu không khí nặng nề, ông đã kể Phan nghe câu chuyện khác…
Hồi đầu năm, một phụnữ Mỹ đến Năm Căn tìm chồng, sĩ quan Mỹ được báo mất tích trong khilàm nhiệm vụ vào cuối tháng 2.1973, thời gian lính Mỹ rời Việt Nam.
Tuy nhiên, năm ngoái,bà nhận được thông tin thật khó tin. Có vài cựu chiến binh Mỹ, đồngđội cũ của chồng bà, đi thăm chiến trường xưa tại một rừng đướchoang vắng ở Năm Căn, và rồi, từ một khoảng cách chừng năm mươi mét,họ bất ngờ trông thấy một người da trắng. Mặc dù người này vội chạyvào rừng rậm khi trông thấy bóng người, họ tin đó là bạn của họ,người đã được cho là mất tích.
Đó là lý do dẫn bàđến với Năm Căn. Và ông Ba Trăn được thuê làm người dẫn đường suốtthời gian người phụ nữ Mỹ lặn lội tìm chồng trong những cánh rừngđước, rừng mắm.
Phan chỉ mong đượcnghe một câu chuyện có hậu. Nhưng ông Ba Trăn đã dẫn anh đến một kếtcục buồn.
Cuộc tìm kiếm thấtbại. Dân địa phương xác nhận trước đây thỉnh thoảng họ trông thấymột người da trắng sống lẩn lút trong rừng, nhưng chuyện đó đã khôngcòn xảy ra nữa. Vì vậy, cho đến bây giờ, không ai có thể biết vì saosĩ quan Mỹ kia đã quyết định ở lại chiến trường cũ. Ông đã sống nhưthế nào suốt thời gian đó? Và thậm chí, không ai có thể biết chắcrằng ông ta còn sống hay đã chết.
Câu chuyện sau này sẽám ảnh Phan mãi. Còn ngay lúc đó, anh chỉ có cảm giác nó là điềmchẳng lành cho cuộc tìm kiếm của riêng anh.
Đúng như dự cảm, cuốihành trình anh đã tìm được nhà của Lai nằm ven bờ một kênh đào hoangvắng. Nhưng là một ngôi nhà trống không.
Phan muốn thu nhặtvài thông tin về Lai qua người phụ nữ Khmer đang ngồi dưới mái hiênnhà bên cạnh. Nhưng dường như bà rất khó để hiểu được giọng nói miềnTrung. Vì vậy ông Ba Trăn phải hỏi bà bằng tiếng Khmer.
Bà ta đáp lại vớithái độ nhiệt tình. Suchia thông dịch cho Phan rằng, năm ngoái Laicó trở về nhà chôn cất cha cô, rồi sau đó cô lại bỏ đi biệt...
***
Từ cửa sổ quán nhậuPhan có thể nhìn thấy một phần bến tàu. Lúc này trông nó hoang lạnhtrong thứ ánh sáng trắng xanh dưới bóng điện cao áp.
Tàu thuyền lớn nhỏthả neo san sát bờ sông, dập dềnh trên mặt sóng lăn tăn. Anh có thểnghe rõ âm thanh các mạn tàu miết vào nhau, như tiếng nghiến răngcủa người mê ngủ. Ngoài xa, lác đác mấy cụm lục bình theo con nướcthủy triều lặng lẽ ngược dòng.
Một tia chớp dài bấtngờ xuất hiện, ngoằn ngoèo rạch đôi bầu trời đen. Ngay sau đó làtiếng sấm rền chạy từ ngoài biển vào đất liền. Ông Ba Trăn giật mìnhtỉnh cơn gà gật, dụi mắt nhìn Phan, giọng nhừa nhựa:
- Xị nữa?
- Nữa. Phan đáp, nhìnđồng hồ rồi nhìn bà chủ ngủ khoèo trên băng ghế dài trong góc quán -Nhưng hai giờ sáng rồi, về để cho bả còn đóng cửa.
- Vậy thì về kháchsạn uống tiếp.
Anh móc ví trả tiềnnhưng ông Ba Trăn đã vẫy tay nói bữa rượu này là của ông và ở đâykhông ai lại tiền nong liền tù tì như vậy. Chừng mười lăm phút sau,hai người trở vào khách sạn. Tay nhân viên lễ tân đón nhận yêu cầumột bữa rượu của Phan với câu nói đầu môi, dạ có ngay anh hai. Rồihắn lanh lợi dọn bàn ngay ở sảnh lễ tân.
Đột nhiên Phan thấyđau nhói ở đầu gối phải và dường như anh nghe giọng Lai văng vẳngđâu đây, anh là phong vũ biểu của em...
Đó là một “bí mật”giữa hai người. Hôm chạy trốn cảnh sát, anh nhảy qua cửa sổ tầng haikhách sạn, vỡ đầu gối phải, may sao Lai tình cờ đi Honda đến đúnglúc, rước kịp anh trước khi anh bị tóm. Từ dạo đó, hễ cái đầu gốianh lên cơn đau là y như rằng sắp trở trời.
- Đêm nay sẽ mưa.
Phan nói với ông BaTrăn biết về “dự báo” của mình nhưng người đàn ông Khmer không cònbắt kịp ý nghĩa, đáp:
- Ừ, đêm nay khôngsay không dề!
Chừng nửa giờ sau dựbáo của Phan, một trận mưa giông ầm ĩ đổ xuống. Tay nhân viên lễ tânliếc mắt lên đồng hồ treo tường, rồi đến bên Phan, thì thầm:
- Tối nay em “thiếtkế” cho anh Hai nghen. Ô kê?
Cũng như Ba Trăn,Phan không còn làm chủ được bản thân. Anh gật gù với cái đầu rỗng,nói tất nhiên rồi, tại sao không. Gã kia chuyện trò qua điện thoạivới ai đó, rồi hắn đi lên tầng trên với chùm chìa khóa trong tay,biến mất ở đầu cầu thang. Lát sau hắn trở lại, nháy mắt ranh mãnhvới Phan:
- Sẵn sàng rồi, anhHai!
Phan nói OK và giúivào tay hắn mấy tờ giấy bạc.
Cơn giông càng lúccàng mạnh. Và tiếng mưa kéo ông Ba Trăn tỉnh lại:
- Tôi phải về... ConSuchia đang chờ.
Rồi ông quay sangnhân viên lễ tân:
- Tao mượn cái dù.
Phan đứng lên:
- Để tôi tiễn anh.
- Khỏi.
Nhưng Phan vẫn theoông Ba Trăn chệnh choạng bước ra hiên khách sạn. Người đàn ông Khmerdừng lại một lát, ngẩng mặt hít hít bụi mưa cho tỉnh táo, vỗ mấy cáithân tình lên vai Phan, rồi bung dù bước vào màn mưa.
Phan quay lại tì tìuống cạn chai rượu rồi mới lên phòng anh ở tầng hai bằng những bướcđi cà nhắc. Anh muốn say tới bến. Như vậy mới giúp anh ngủ vùi khivục đầu vào gối.
Nhưng anh gần nhưtỉnh hẳn khi mở cửa phòng.
Trong ánh sáng vàngdịu của đèn ngủ, một người đàn bà mặc xường xám bó sát thân đang nửanằm nửa ngồi trên giường, ngoảnh nhìn mưa vỗ từng cơn vào kính cửasổ. Tiếng cửa mở ra đóng lại không đủ đưa người đàn bà rời khỏi cơntrầm tưởng. Lúc ấy Phan mới nhớ ra điều tay lễ tân vừa thì thầm bannãy…
Sau một thoáng ngậpngừng, Phan hắng giọng. Người đàn bà uể oải ngoảnh về phía có âmthanh. Cô giật nảy mình, đưa cả hai tay bịt chặt miệng, chặn tiếngkêu lại trong người.
Phan và Lai nhận ranhau cùng lúc.
Phan đứng sững, kinhngạc tự hỏi làm sao anh lại có thể như thản nhiên đến vậy. Cuộc đoàntụ bẽ bàng đến nỗi cảm xúc của cả đôi vợ chồng đều trở nên trolạnh…
Cuối cùng, Phan lạihắng giọng, chậm rãi đi về phía giường ngủ bằng những bước chân cànhắc.
- Đầu gối vẫn đau,phải hông?
Câu hỏi nghe giốngtiếng thở dài hơn…
- Ừ, tại trở trời...
***
Sáng hôm sau, tiếngmưa quật vào cửa kính đánh thức Phan.
Ngay tức thì anh nhậnra Lai không còn ở trong vòng tay anh, cũng không cả ở trong phòng.Dấu hình Lai nằm còn lõm trên mặt ra giường khiến anh biết chắc rằngnhững gì đã xảy ra đêm qua là sự thật.
Mặc vội áo quần, Phanchạy cà nhắc xuống lễ tân khách sạn.
Lai không có ở đó.Chỉ có Suchia với chiếc dù đỏ ướt sũng trên tay.
- Em tới trả dù…
Suchia bẽn lẽn lêntiếng. Nhưng Phan không còn lòng dạ nào đón nhận tâm tình cô gáiKhmer.
Anh lao ra màn mưa,tập tễnh chạy về phía bến tàu với hy vọng đuổi kịp Lai. Suchia tấttả chạy theo, cố giương chiếc dù đỏ che mưa cho anh.
Chiếc váy Khmer ướtnhẹp dính bết vào đùi cô, bay phần phật về phía sau.
Tất nhiên Suchiakhông bao giờ được biết chuyện gì đã xảy ra với Phan tối hôm trước.
…Ngay cả sau khi côđã trở thành vợ anh.
Truyệnngắn của Vĩnh Quyền
TNO
