Cúm không đơn thuần chỉ là hắt hơi, sổ mũi
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính mỗi năm có từ 3 đến 5 triệu ca cúm nặng và tới 650.000 ca tử vong do cúm trên toàn cầu. Phần lớn các trường hợp tử vong xảy ra ở nhóm người trên 65 tuổi và người có bệnh nền.
Không chỉ là nhiễm trùng đường hô hấp đơn thuần, sốt đau đầu, ho, đau họng, sổ mũi, đau cơ xương khớp, cúm mùa có thể làm trầm trọng thêm các bệnh mạn tính sẵn có như suy tim, hen, COPD, đái tháo đường… Kích hoạt các biến cố tim mạch nghiêm trọng, châm ngòi cho nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não hoặc đột quỵ dẫn tới nhập viện kéo dài, giảm chất lượng sống, thậm chí không hồi phục hoàn toàn sau khi khỏi bệnh.
Đáng lo hơn, rất nhiều người lớn tuổi vẫn chủ quan, nghĩ “cúm chỉ là bệnh đơn thuần, thông thường”, nên bỏ qua cơ hội phòng ngừa hiệu quả nhất là tiêm vắc xin cúm.
Cúm có thể gây biến chứng nguy hiểm ở sản phụ và thai nhi
Cúm mùa (cúm A/H1N1, A/H3N2, cúm B) là bệnh truyền nhiễm do nhóm vi rút cúm Influenza gây ra và thường xảy ra vào thời điểm giao mùa thu đông hoặc đông xuân. Bệnh tiến triển lành tính, nhưng ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, người trên 65 tuổi, phụ nữ có thai, người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch… những biến chứng nặng vẫn có thể xảy ra.
Phụ nữ mang thai khó tránh khỏi các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt cúm, do thời kỳ thai sản có nhiều thay đổi về cơ thể. Nội tiết, hệ thống miễn dịch bị suy giảm so với người bình thường, dẫn đến mẹ bầu rất nhạy cảm với các tác nhân gây bệnh.
“Virus cúm khiến thai nhi có nguy cơ cao bị dị tật (đặc biệt trong vòng 3 tháng đầu của thai kỳ). Thậm chí, khi sốt cao kết hợp với độc tính virus, mẹ bầu có thể bị kích thích co bóp tử cung gây sảy thai, sinh non, thai chết lưu… Ngoài ra, mẹ bầu bị cúm cũng có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh ở thai nhi như tim bẩm sinh, sứt môi - hở hàm ếch, khiếm khuyết cơ thể, rối loạn tâm thần do não bị tổn thương… Tuy nhiên, không phải phụ nữ mang thai nào mắc bệnh cúm cũng ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Việc dùng thuốc đúng cũng rất quan trọng khi mẹ bầu mắc cúm. Tuyệt đối, phụ nữ mang thai không được tự ý dùng thuốc. Do đó, để đảm bảo an toàn, mẹ bầu cần đến các cơ sở y tế để khám ngay khi có những triệu chứng như sốt, ho, hắt hơi, nghẹt mũi, đau đầu”, PGS. TS Đỗ Duy Cường, Viện Y học Nhiệt đới chia sẻ.
Sản phụ NTL, 34 tuổi, thai 27 tuần, ở Bắc Giang, có tiền sử hen suyễn, viêm phế quản. Trước 3 ngày vào viện xuất hiện ho, khó thở, sốt liên tục kéo dài, đặc biệt khó thở tăng dần, bệnh nhân đến khám tại Bệnh viện Bạch Mai, kiểm tra cho kết quả nhiễm cúm A. Với nguy cơ biến chứng có thể xảy ra cho cả mẹ và con, bệnh nhân được nhập viện, theo dõi, điều trị tại Viện Y học Nhiệt đới. Hiện bệnh nhân đã cắt sốt, không còn khó thở. Các bác sĩ Khoa sản kiểm tra thai nhi vẫn phát triển bình thường.
Tiếp đó, sản phụ TTL, 32 tuổi, thai 7 tuần, ở Nam Định có triệu chứng nghẹt mũi, khó thở, sốt cơn, nhiệt độ cao lên tới 39 độ C, test dương tính với cúm A. Bệnh nhân lo lắng, tới thẳng Bệnh viện Bạch Mai để thăm khám. Trước những nguy cơ, ảnh hưởng khó lường của cúm A tới thai nhi, các bác sĩ đã cho sản phụ nhập viện theo dõi.
Không may mắn như hai sản phụ trên, bệnh nhân NTĐ, 35 tuổi, Hải Dương, mang thai đôi tuần 21 nhưng do nhiễm cúm A, tiến triển biến chứng nên không giữ được con. Cụ thể, trước 2 tuần nhập viện, bệnh nhân sốt, ho, test dương tính với cúm A, tự điều trị tại nhà và đã cắt sốt. Sau đó bệnh nhân sốt cao trở lại, liên tục có những cơn đau, gò tử cung và ho. Nhập viện tỉnh cấp cứu và được xử lý cho ra thai do không giữ được.
Tuy nhiên, tiếp đó tình trạng trở nên nguy kịch, bệnh nhân được xử trí cầm máu và chuyển cấp cứu tới Bệnh viện Bạch Mai. Tại Viện Y học Nhiệt đới, nơi tiếp nhận sau khi phân luồng, đánh giá bệnh nhân sốc nhiễm khuẩn, sảy thai đôi 21 tuần và được điều trị tích cực.
Điều đáng nói, cả ba sản phụ nói trên đều không tiêm vắc xin phòng bệnh, do chủ quan và thiếu hiểu biết về nguy cơ nhiễm, mắc cúm A.
Nên tiêm vắc xin cúm
Các nghiên cứu quốc tế và khuyến cáo từ CDC Hoa Kỳ, WHO, cũng như các Hội chuyên ngành tại Việt Nam đều khẳng định: Tiêm ngừa cúm giúp giảm đáng kể nguy cơ nhiễm cúm, biến chứng nặng, nhập viện và tử vong ở người cao tuổi và bệnh nhân có bệnh lý nền.
Cụ thể, đối với bệnh nhân đái tháo đường, tiêm vắc xin cúm giúp giảm tới 72% biến chứng nặng ở nhóm dưới 65 tuổi. Người bệnh tim mạch, vắc xin giúp phòng ngừa nhồi máu cơ tim và đột quỵ, những biến cố có thể xảy ra nhiều tháng sau khi nhiễm cúm. Bệnh nhân COPD, tiêm ngừa giúp giảm số đợt kịch phát, giảm tỉ lệ nhập viện.
Theo PGS. TS Đỗ Duy Cường vắc xin phòng cúm an toàn với phụ nữ mang thai. "Các bà mẹ tương lai nên chủ động tiêm phòng chống cúm trước khi mang bầu hoặc trong thời gian mang thai vẫn có thể tiêm phòng cúm mà không ảnh hưởng tới thai nhi”, PGS Cường nhấn mạnh.
Các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo, bệnh cúm đang có chiều hướng gia tăng trong cộng đồng, mẹ bầu nên hạn chế tiếp xúc chỗ đông người và nên đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà. Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, bổ sung vitamin, khoáng chất theo lời khuyên của bác sĩ. Vệ sinh thân thể và nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng khí nơi ở, giữ ấm cơ thể khi trời lạnh. Duy trì vận động hợp lý và thói quen sinh hoạt, ăn uống điều độ, đảm bảo để tăng sức đề kháng.
Người dân cần chủ động tiêm phòng cúm hằng năm, đặc biệt với người trên 60 tuổi và những người mắc bệnh mạn tính. Hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn hoặc người thân thuộc nhóm nguy cơ. Nhân viên y tế chính là cầu nối quan trọng giúp cộng đồng hiểu đúng, làm đúng về tiêm chủng cúm.
https://tienphong.vn/cum-dung-chu-quan-vi-co-the-de-doa-tinh-mang-post1771438.tpo
