Nhà ngoại giao kỳ cựu, nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại LB Nga BùiĐình Dĩnh khẳng định, với những tình cảm và sự quyết đoán của ông Putin trongquan hệ hai nước, việc nhà lãnh đạo này tái đắc cử chắc chắn có lợi cho ViệtNam.
Khẳng định “Lãnh tụ của nước Nga đã, đang và vẫn là Putin”, ông Bùi Đình Dĩnhđồng thời chia sẻ nhận định của mình về đường lối đối ngoại của LB Nga sau khiông V.Putin tái đắc cử Tổng thống.
Một Putin Tổng thống sẽ khác thế nào với một Putin Thủ tướng?
- Theo Hiến pháp Nga, Tổng thống là người quyết định mọi vấn đề của đất nước, cảđường lối đối nội và đối ngoại. Vì vậy nếu đắc cử Tổng thống ông sẽ có quyền lựchợp hiến để thực thi quyền quyết định đường lối đối nội, đối ngoại của nước Nga.
 |
| Ông Bùi Đình Dĩnh trình quốc thư lên Tổng thống Nga Putin năm 2007 |
Với trọng trách là Thủ tướngtrong 4 năm qua, ông Putin không có danh chính ngôn thuận để quyết định đườnglối đó, nhưng ông đã có ảnh hưởng rất lớn và rất quan trọng trong việc thiết lậpvà thực thi chính sách đối nội và đối ngoại của nước Nga.
“Chiến lược phát triển nước Nga đến năm 2020” được Hội đồng Nhà nước Nga thôngqua ngày 8/2/2008 theo đề xuất của ông Putin (được gọi tắt là Chiến lược Putin)trong đó có đường lối đối ngoại đã, đang và sẽ tiếp tục được thực hiện. Do đó,dù ông Putin là Thủ tướng hay Tổng thống thì nguyên tắc cơ bản đường lối đốingoại của Nga hiện nay vẫn không thay đổi.
Nhưng trong bối cảnh Mỹ vừa đưa ra chiến lược Châu Á – Thái Bình Dương, chúng tacó nên kì vọng vào một sự chú tâm hơn của Nga đối với khu vực này, đặc biệt làvới Việt Nam?
- Theo tôi nghĩ, sẽ có sự quan tâm hơn. Ông Putin thắng cử, nước Nga sẽ pháttriển mạnh hơn, vai trò ở khu vực và thế giới sẽ được tăng cường, nên nước Ngasẽ quan tâm hơn đến khu vực này.
Còn với Việt Nam, ông Putin rất có tình cảm, cởi mở và thân thiện với đất nướcvà con người Việt Nam, ông luôn dành sự quan tâm cho phát triển quan hệ hữu nghịNga-Việt, thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược và tăng cường hợp tác cùng có lợigiữa 2 nước.
Khi sang thăm chính thức Việt Nam tháng 3/2001, Tổng thống Putin đã ký văn bảnthiết lập quan hệ đối tác chiến lược giữa 2 nước; trong chuyến thăm Việt Nam lầnthứ 2 tháng 11/2006, Tổng thống Putin đề nghị 2 nước đề ra các nhiệm vụ ưu tiênhàng năm để thực thi hiệu quả quan hệ đối tác chiến lược ấy…
Ông Putin thắng cử sẽ có lợi cho quan hệ hữu nghị, hợp tác Việt - Nga và pháttriển của Việt Nam.
 |
| Tổng thống Nga Putin và Chủ tịch Nguyễn Minh Triết trong chuyến thăm tháng 11/2006 (Ảnh: TTX) |
Thời gian vừa qua, một số ýkiến cho rằng quan hệ Nga – Mỹ đã được cải thiện nhưng theo xu hướng mà nước Ngaphải nhượng bộ khá nhiều. Ông có ủng hộ quan điểm này?
Theo tôi, sự nhượng bộ đến từ cả 2 phía, đặc biệt từ khi ông Obama làm Tổngthống, 2 bên cả Nga và Mỹ đều đã có những nhượng bộ nhất định và quan hệ 2 nướcđã được cải thiện hơn thời kì Tổng thống Bush. Nhưng để cải thiện hoàn toàn thìcòn là vấn đề lớn, rất khó khăn mà hai bên cần phải tiếp tục đàm phán trao đổilâu dài.
Với sự phát triển mạnh mẽ về thế và lực của nước Nga ngày nay, vị thế của nướcNga đã khác. Phương Tây đã không còn có thể coi thường vai trò nước Nga tronggiải quyết các vấn đề quốc tế. Họ đã nhận thấy các vấn đề quốc tế lớn nếu khôngcó sự tham gia của Nga thì không thể giải quyết.
Nhà lãnh đạo thông thái
Là người có nhiều cơ hội tiếp xúc trực tiếp với ông Putin, ông có ấn tượng nhưthế nào về chính trị gia được đánh giá là “hấp dẫn nhất thế giới” này?
- Đó là một nhà lãnh đạo thông thái, có đầu óc chiến lược, nhìn xa trông rộng,một người lãnh đạo bản lĩnh và quyết đoán, có một khả năng nhạy bén và nắm bắtcông việc rất nhanh, có trí nhớ tuyệt vời, có khả năng diễn thuyết rất lô gích,rõ ràng, đễ hiểu, có hiểu biết sâu sắc về gần như mọi lĩnh vực.
Tôi thực sự ấn tượng khi chứng kiến ông Putin trả lời báo chí hàng năm. Trước500 – 600 phóng viên trong và ngoài nước, với hàng trăm câu hỏi họ đặt ra về tấtcả các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, xã hội, kĩ thuật, y học, giáo dục, thểthao…, thậm chí cả… gia đình và tình yêu, ông đã trả lời một cách ngắn gọn, súctích, rõ ràng với những kiến thức uyên bác, với những số liệu đủ và đúng đến khótin, trong khi ông không nhìn, không đọc bất cứ tài liệu nào.
 |
| Ông Bùi Đình Dĩnh chụp ảnh lưu niệm cùng Tổng thống Nga Putin (Ảnh do nhân vật cung cấp) |
Thế còn ý kiến cho rằng Putin…độc đoán?
- Tôi không nghĩ như vậy. Tôi thấy ông Putin là con người của công việc, conngười nguyên tắc. Với một đất nước nhiều người hùng như nước Nga, một dân tộcthông minh, một dân tộc hùng mạnh, nhiều người tài giỏi, thì phải có một lãnhđạo tài năng, sáng tạo, bản lĩnh, trí tuệ như vậy mới có thể đứng đầu nổi.
Ông Putin có một khả năng đặc biệt trong việc khuất phục người đối diện bằng trítuệ và sự sáng suốt của mình.
Một số báo chí nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc bình luận, Putin đang tràn đầytiềm năng khôi phục lại hào quang cho nước Nga như dưới thời Xô Viết?
- Không phải như thời Xô Viết, nhưng đúng là Putin đang muốn đưa nước Nga trởlại là một nước có vị thế trên thế giới, một đất nước hùng mạnh về mọi phươngdiện: chính trị, kinh tế, quân sự và nhiều mặt khác. Và điều đó phù hợp vớinguyện vọng của nhân dân Nga, đặc biệt là tầng lớp tri thức.
Được biết ông Putin có một câu nổi tiếng là “Ai không nuối tiếc sự ra đi củaLiên bang Xô Viết là không có trái tim; ai muốn khôi phục nó là không có tríóc”?
- (Cười) Tôi thì chưa được đọc nguyên bản của câu này, nhưng tôi được nghe ngườikhác nói lại là ông Putin từng nói: “Ai không luyến tiếc thời kì Liên bang XôViết cũ là người không có lương tâm; còn ai muốn khôi phục Liên bang Xô Viết cũngười không thực tế”. Dù câu nói đó là thế nào thì chúng ta vẫn có những kỉniệm, những luyến tiếc về thời kì huy hoàng của đất nước Xô Viết vĩ đại, nhưngđúng là việc xây dựng lại nó là điều hoàn toàn không thực tế.
Nếu mô tả Putin bằng một từ ngắn gọn, ông sẽ nói…?
- Lãnh tụ lỗi lạc của nước Nga trong hơn 10 năm qua và những năm tới.
"Phải có chiến lược rõ ràng"
Trong kì bầu cử Duma Quốc gia mới đây, Đảng Cộng sản đã giành được sự tínnhiệm cao hơn hẳn so với kì bầu cử trước, đồng thời nắm được Ủy ban Quốc phòngHạ viện. Theo ông, đây có phải là một tín hiệu khởi sắc cho một thời kì mới củaĐảng Cộng sản trong nước Nga mới?
- Đúng là trong bầu cử Duma Quốc gia tháng 12/2011, Đảng Cộng sản Nga đã giànhđược tín nhiệm cao, số ghế của Đảng Cộng sản trong Duma đã tăng thêm 35, từ 57 ởDuma khóa 5 lên 92 ở Duma khóa 6. Đây là tín hiệu tốt cho khả năng phát triểncủa Đảng Cộng sản trong chính trường Nga.
Đảng Cộng sản Nga cũng như các đảng chính trị khác có chân trong Duma cần phảixây dựng được chiến lược cụ thể, rõ ràng, toàn diện hơn, khả thi hơn trong việcphát triển nước Nga đi lên mạnh mẽ toàn diện như mong muốn của nhân dân Nga.
Họ cũng cần phải thay đổi phương thức vận động nhân dân, nắm bắt mong muốn,nguyện vọng của nhân dân để đề ra phương hướng, đường lối chính sách đúng đắn,sát với dân, phù hợp với lợi ích của đông đảo nhân dân.
 |
| Ứng viên đảng Cộng sản Nga Gennady Zyuganov luôn là người về nhì trong các kì bầu cử Tổng thống gần đây. (Ảnh: RIA) |
Đảng Nước Nga Thống nhất nhiệm kìtrước được 350/450 ghế, chiếm đa số Hiến pháp (trên 2/3) trong Duma Quốc gia,nên họ là nhân tố quyết định ảnh hưởng đến xã hội Nga. Nhiệm kỳ này họ chỉ chiếmđa số thường (236/450 ghế = 52,4%) nhưng họ vẫn là lực lượng chính trị lớn nhấtở Nga. Nếu ông Putin tái đắc cử, vai trò của đảng Nước Nga Thống nhất sẽ ngàycàng được nâng cao.
Trong bối cảnh đó, trong những năm tới khả năng Đảng cộng sản Nga hoặc các đảngchính trị khác vươn lên để chiếm vai trò vượt trội trong xã hội Nga trước mắt làđiều rất khó.
Chủ tịch đảng không phải là đảng viên
Còn ý kiến cho rằng đảng Nước Nga Thống nhất đang nằm hoàn toàn dưới cái bóngcủa Putin?
- Tôi không cho rằng đảng Nước Nga Thống nhất đang nằm dưới cái bóng của ôngPutin. Đảng Nước Nga thống nhất thành lập ngày 1/12/2001 trên cơ sở liên minh 3tổ chức chính trị - xã hội: “Thống nhất”, “Tổ quốc” và “Toàn Nga”. Đây là đảngchính trị lớn nhất ở Nga hiện nay, có trên 2 triệu đảng viên, đảng có cương lĩnhvà chương trình hành động phù hợp với nguyện vọng của đông đảo tầng lớp nhân dânNga.
Một điểm cần nhấn mạnh: Đảng Nước Nga Thống nhất không phải là đảng cầm quyềnnhư cách nghĩ của một số không ít người, mà chỉ là đảng của chính quyền, cónghĩa là đảng không phải là người lãnh đạo đất nước, mà đảng chỉ ủng hộ đườnglối chính sách của chính quyền và chính quyền cũng dựa vào đảng này để thực hiệnđường lối chính sách của mình một cách hiệu quả.
Thực tế, ông Putin không phải là đảng viên của Đảng Nước Nga Thống nhất, nhưnggiữa ông và đảng có mối quan hệ hợp tác tương hỗ từ lâu. Quan hệ giữa Đảng NướcNga Thống nhất với ông Putin là quan hệ cùng chí hướng, cùng quan điểm trongđường lối phát triển nước Nga.
Với sự ủng hộ của ông Putin, một nhà lãnh đạo có uy tín số một ở Nga, Đảng NướcNga Thống nhất có lợi thế phát triển mạnh mẽ. Do đó từ 7/5/2008, Đảng Nước NgaThống nhất đã mời ông Putin làm Chủ tịch Đảng và ông đã nhận lời. (Một ngườikhông là đảng viên lại làm chủ tịch đảng là điều rất lạ với một đảng chính trịtrên thế giới).
Từ những phân tích trên, không thể nói Đảng Nước Nga Thống nhất nằm dưới cáibóng của ông Putin được.
Xin cảm ơn ông!
 |
Với nhiều năm học tập và công tác tại Nga, trong đó có 4 năm làm Đại sứ đặc mệnhtoàn quyền Việt Nam tại Nga (2007-2011), ông Bùi Đình Dĩnh là một trong số ítngười Việt nhiều lần có cơ hội tiếp xúc với cả đương kim Tổng thống Nga DmitryMedvedev và đương kim Thủ tướng Nga, ứng viên số 1 cho ngôi vị Tổng thống nhiệmkì tới Vladimir Putin.
Theo Đông Linh
VTC
