Những miếng cá tươi sống ngâm mình trong bát nước dùng thấm đẫmhương vị mặn mòi của biển thoạt nhìn người lạ món sẽ cảm thấy chờn chợn sợ tanhtao, khó dùng, nhưng thử “dũng cảm” dùng một miếng, sẽ khó mà dừng đũa bỏ lỡ mónngon này.
Những miếng cá sống chẳng tanhtao như trong tưởng tượng, vị của biển tan ra nơi đầu lưỡi cho một vị giác ngonlành, mới lạ mà dễ chịu như chính cảm giác được ngồi giữa biển rừng mênh mông,nguyên sơ. Ấy là hương vị đặc biệt của gỏi cá Nam Ô.
|
Món ăn bình dân, trông chẳng có chút trau chuốt cầukỳ như chính những người chân chất, bình dị đã chế biến ra nó, người làng chàiNam Ô, một làng biển nằm gần chân đèo phía Nam, đèo Hải Vân (thuộc phường HòaHiệp Bắc, Q. Liên Chiểu, Đà Nẵng). Bỏ xa trung tâm thành phố Đà Nẵng hơn 10 km,dọc ven đường quốc lộ 1A hướng xe Nam - Bắc về phía đèo, phía biển, khách lữhành có thể dừng chân thưởng thức gỏi cá Nam Ô ở những quán chuyên phục vụ mónnày ngay đoạn qua làng chài Nam Ô.
Gỏi cá Nam Ô có hai cách chế biến: gỏi khô và gỏiướt. Món mà chúng tôi mô tả ở đầu bài viết này là gỏi ướt. Những “đầu bếp” làngchài Nam Ô sẵn lòng để bạn đứng xem tận tường cách chế biến món gỏi. Những concá trích nhỏ độ chừng 2 ngón tay, có quanh năm và theo tàu thuyền đánh bắt củangư dân làng chài cập bờ mỗi sáng mai, vẫn còn quẫy đạp trong nước, được cắtđầu, đuôi, lạn (cắt lọc bỏ xương) là bước chuẩn bị nguyên liệu đầu tiên của móngỏi.
Có thể làm gỏi với cá mòi, cá tớp, cá cơm… những mónquà thiên nhiên ban tặng cho ngư dân làng chài Nam Ô chuyên đánh bắt gần bờ,nhưng người ở đây cho biết, những con cá trích săn chắc là nguyên liệu gỏi chovị ngọt ngon lành, thơm tho nhất.
Cá vừa qua sơ chế, làm sạch được ép vừa phải chắtlấy nước dùng cho món gỏi. Sau đó ướp gừng, riềng, tỏi băm nhuyễn vào cá sau đóngâm trong hỗn hợp nước dùng được đun sôi hòa với nước mắm Nam Ô. Vậy là đã hoànthành món gỏi ướt.
|
Muốn làm gỏi khô, chỉ cần lăn những miếng cá đã đượcướp gừng, riềng, tỏi băm nhuyễn qua thính (bột ngô khô) vàng ruộm vừa thêm hươngvị, vừa khử khuẩn hiệu quả. Hỗn hợp nước dùng đun sôi hòa với nước mắm Nam Ô chothêm vào bột năng, ớt bột, bột ngọt, thêm đậu phộng (lạc) giã nhỏ. Vậy là cóchén nước chấm thơm lừng, sền sệt như nước sốt cho món bánh tráng cuốn gỏi cákhô.
Thưởng thức gỏi ướt đơn giản hơn, chỉ cần thêm bánhtráng (bánh đa) nướng và rau vào bát gỏi. Khi thưởng thức gỏi cá Nam Ô, người ăncòn cảm nhận thêm một hương vị mới lạ khác, là hương vị rau rừng. Người làngchài Nam Ô không ra chợ mua những món rau sống thông thường về bán cho thựckhách dùng chung với gỏi. Từ nửa đêm về sáng, họ tự vào rừng ngay chân đèo HảiVân, nơi mà biển, làng Nam Ô tựa vào, hái những chiếc lá non còn đẫm sương đêmcủa cốc rừng, tim lan, lành ngạnh… về trộn với khế chua, chuối chát để được đĩarau rừng đặc sản làng Nam Ô dùng chung với món gỏi cá đặc biệt của làng này. Mónrau rừng còn là vị thuốc tự nhiên dẹp bỏ mối lo khi dùng món gỏi cá Nam Ô củanhững người yếu bụng.
Những khách lữ hành ngang qua làng chài Nam Ô, đãtừng một lần thưởng thức món gỏi cá ngon lành, mặn mòi vị biển của làng, khi có dịp ghé về lại đều khó quên dừng chân thưởng thức đặc sảncủa vùng này như đã có lời hẹn trước.
Theo KhánhHiền
