Đằng sau việc bán ròng cổ phiếu vốn hóa lớn

Áp lực bán ròng ra mấy hôm nay tại nhóm cổ phiếu lớn - hàng ưa thích của quỹchỉ số - cho thấy có vẻ như hoạt động cắt lỗ đã khởi động.

Liệu có là sự trùng hợp hay không, khi thị trường đón nhận thông tin HSX cókhả năng tính lại chỉ số VN-Index để hạn chế sự méo mó của một vài mã vốnhóa lớn. Hiện tượng này đã được cộng đồng đầu tư than phiền từ đầu năm khihình thành con sóng tăng “quái dị” nhất từ trước tới nay của VN-Index.

Chỉ số này tăng gần 10% trong tháng 1/2011 nhưng đa số cổ phiếu lại mất giátrầm trọng. Duy chỉ có BVH tăng 45%. Sau khi BVH điều chỉnh, đến lượt MSNtăng gần 63%, VNM tăng 22%. Tính chung 4 cổ phiếu BVH, MSN, VIC, VNM, từ đầunăm, danh mục này có thể đem lại lợi suất tối đa 41%, một tỉ suất cực kỳ ấntượng trong khi VN-Index giảm 0,6%.

Việc thay đổi trọng số tính toán VN-Index có cần thiết hay không vẫn còn gâytranh cãi. Dưới góc độ một chỉ số đại diện cho thị trường chứng khoán chínhcủa Việt Nam, nếu chỉ số khôngphản ánh sát nhất diễn biến thì ý nghĩa sẽ không còn.

Tuy nhiên, dưới góc độ đầu tư, chỉ số cũng không hẳn quan trọng nếu nhà đầutư biết cân đối danh mục của mình. Thay đổi cách tính VN-Index cũng khônglàm thay đổi biến động giá của cổ phiếu, nếu chiến thuật đẩy giá những mãthanh khoản thấp vẫn diễn ra.

Việc biến động giá của nhóm vốn hóa lớn mà điển hình là BVH được chú ý từkhi dòng vốn ngoại của các quỹ đầu tư chỉ số tham gia một cách rõ rệt vàothị trường chứng khoán Việt Nam.Đặc điểm của phương pháp đầu tư chỉ số là danh mục phải bám sát diễn biếncủa Index và sự phân bổ vốn phải tương đương với tỉ trọng của các cổ phiếutrong rổ tính Index.

Thường thì không quỹ nào bỏ vốn vào tất cả những mãniêm yết mà chỉ cần đầu tư vào các mã có trọng số lớn. Do đó cũng khó nóicác quỹ này làm giá VN-Index được.

Có thể nói các quỹ này đã chơi theo luật chơi của chính thị trường chứngkhoán Việt Nam. Với thông tinthay đổi luật chơi, sẽ là bất ngờ đối với các quỹ này vì chiến lược có thểphải thay đổi.

Chỉ số riêng với 4 cổ phiếu BVH, MSN, VIC, VNM cho thấy áp lực giảm giá đang rất mạnh (Ảnh: VnEconomy)

Phương án “sửa” VN-Index khả thi nhất là chỉ tính khối lượng có thể giaodịch được, tức là trừ phần nắm giữ của Nhà nước, cổ đông sáng lập hoặc khốilượng bị hạn chế chuyển nhượng theo thời gian quy định. Tiền lệ thì đã cóvới SQC tại sàn Hà Nội. Nếu như vậy, chắc chắn BVH hay VNM sẽ chỉ là những“con tốt” vì vốn hóa lúc này teo tóp lại đáng kể.

Liệu đây có phải là tác nhân gây nên hiện tượng bán ròng ở một số mã vốn hóalớn liên tiếp mấy phiên gần đây hay không? Điều này có vẻ hợp lý với BVH khiphần lớn số cổ phiếu đang lưu hành nằm trong tay cổ đông nhà nước. BVH baphiên gần đây bị bán rất mạnh. Chẳng hạn phiên ngày 18/5, nhà đầu tư nướcngoài bán ra chiếm 86,4% tổng khối lượng giao dịch. Phiên cuối tuần lượngbán ra cũng chiếm gần 73%.

Tuy nhiên, suy luận trên có thể không đúng với trường hợp của MSN. MSN làmột công ty tư nhân. Mặc dù thanh khoản thấp do cổ đông sáng lập và cổ đôngnội bộ nắm giữ là chủ yếu nhưng đó cũng không phải là khối lượng không thểgiao dịch để bị loại bỏ khỏi công thức tính VN-Index.

TIN LIÊN QUAN

Theo quy định thì thời hạn hạn chế chuyển nhượng một phần và toàn bộ của cổđông nội bộ sẽ hết sau tháng 6 tới. Như vậy chắc chắn MSN vẫn sẽ là cổ phiếuvốn hóa lớn nhất thị trường, bất chấp thanh khoản sẽ vẫn thấp vì cổ đông lớnkhông giao dịch nhiều.

Nhà đầu tư nước ngoài từ đầu tháng 5 trở lại đây liên tục bán ra nhiều tạiMSN. Trong 13 phiên của tháng 5, khối lượng bán ròng đạt 134.700 cổ phiếu.Đây chưa hẳn là khối lượng lớn về con số tuyệt đối nhưng về tỉ trọng thanhkhoản hàng ngày, ảnh hưởng lại không hề nhỏ. Nhiều phiên khối lượng bán racủa khối ngoại chiếm trên 80% tổng giao dịch của MSN.

Suy luận trên cũng không đúng với hoạt động mua vào lớn tại CTG và VCB. Nếucông thức sửa VN-Index không tính đến khối lượng sở hữu của nhà nước thì VCBvà CTG cũng không thăng tiến là bao trong thứ tự vốn hóa. BVH, VNM, EIB, DPM,PVF có thể phải hạ bậc, nhưng trên VCB và CTG sẽ vẫn còn khá nhiều công tytư nhân khác như VIC, HAG, FTP, STB, HPG, SSI, KBC, KDC...

Hoạt động mua vào tại hai mã ngân hàng này là rất đáng chú ý. Khối lượng muaròng lớn nhất tại CTG tập trung trong tháng 3 và tạo sóng đáng kể. Gần 2tháng trở lại đây, CTG không còn được mua nhiều mà thay vào đó là VCB.

Trong phiên giao dịch cuối tuần, hoạt động bán ra của khối ngoại là khá bấtngờ. Lần đầu tiên sau gần 3 tháng mua ròng liên tục qua khớp lệnh tại HSX,nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng ở sàn này trên 41 tỷ đồng. Trong đó, riêngnhóm blue-chip vốn hóa lớn bị bán ròng hơn 46 tỷ đồng. VIC, MSN, DPM, BVH,MSN bị bán lớn nhất về giá trị.

Chính hoạt động bán này làm nảy sinh nghi ngại sự tháo chạy của quỹ ngoạitrước khả năng thay đổi cách tính chỉ số VN-Index. Tuy nhiên, như đã phântích ở trên, vẫn chưa thể khẳng định chắc chắn mối liên hệ giữa hai sự kiệnnày.

Số liệu mua bán của khối ngoại chỉ là một con số tổng hợp, trong đó có nhiềuthành phần khác nhau. Rất có thể việc bán ra cũng chỉ là hoạt động cắt lỗ,đảo hàng, cơ cấu danh mục bình thường mà thôi.

Theo KhánhHà
VnEconomy