Một hình thức kinh doanhngoài sàn vàng (đã ngưng hoạt động vào cuối tháng 3) không kém phần sôiđộng được gọi là “đánh vàng vật chất”, “lướt sóng vàng vật chất”. Tàngiấc mộng “vàng”, nhiều nhà đầu tư đang phải đối diện với tranh chấp, nợnần, gia đình ly tán...
Trương Văn Tấn bắt đầucâu chuyện của mình bằng lá đơn khởi kiện vừa nhận được từ một ngân hàngthương mại tại TPHCM cho biết anh đã bị ngân hàng này đưa ra tòa vì“không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ theo cam kết”.
Hơn 600 lượng vàng, đó là sốnợ gốc cộng với lãi phát sinh, lãi phạt chậm mà ngân hàng kê ra, yêu cầu tòabuộc anh phải thanh toán. Đơn khởi kiện còn liệt kê chi chít các loại tàisản thế chấp cho khoản nợ mà nhìn vào chắc ai cũng phải... ớn lạnh: một ô tôMitsubishi 7 chỗ ngồi, 18 thửa đất ở Long An, 36 thửa đất ở Tây Ninh... “Nếutính đúng thì đến giờ này số nợ đã là 780 lượng vàng!” - nhà đầu tư hết thờiđau khổ.
Tấn kể, trước đây anh làmnghề dịch vụ giải chấp. Thu nhập rủng rẻng, cuộc sống đang phong lưu thìđùng một cái đến năm 2007 bị hút vô chuyện “đánh” vàng.
“Ngân hàng biểu tôi nộp vôcho họ, ví dụ: 1, 2 tỉ đồng thì họ sẽ mở cho một sổ tiết kiệm có giá trị 13tỉ đồng. Nhưng đồng thời tôi phải ký với ngân hàng một hợp đồng vay của ngânhàng 1.000 lượng vàng với lãi suất 3,5%/năm, còn sổ tiết kiệm trị giá 13 tỉđồng được xem là tài sản cầm cố để đảm bảo khoản vay.
Nếu giá vàng xuống dưới mức13 triệu đồng/lượng (13 tỉ đồng/1.000 lượng) thì tôi thu được khoản lờichênh lệch. Ngoài ra, tôi còn được hưởng tiền lãi từ sổ tiết kiệm, nếu trừlãi suất vàng mỗi tháng cũng thu lời 40-50 triệu đồng...”. Kiểu đầu tư vàngnhư trên, dân chơi gọi là “đánh xuống”, nghĩa là hy vọng thu lời khi giávàng giảm.
Nghe bùi tai, Tấn gom tiềnnộp vô ngân hàng, lúc đầu chỉ chơi cò con, bỏ ra cỡ vài trăm triệu. Trongvòng mấy tuần do giá vàng ổn định, anh cũng thu được mấy chục triệu đồng.Thế nhưng, không bao lâu sau thị trường vàng đột nhiên tăng giá đến chóngmặt, từ một triệu, rồi chồm lên hai, ba triệu đồng/lượng.
Tấn phải bỏ thêm tiền để cứutài khoản nhưng càng cứu càng “cháy”! Mở tiếp những hợp đồng khác, lại thua,lại mở, một vòng luẩn quẩn. Chỉ trong vòng vài tháng, 20 tỉ đồng ném vô đãtan tành theo mây khói.
| |
| Một nhà đầu tư ở sàn giao dịch vàng Sài Gòn |
Bi kịch có lẽ sẽ nhẹ hơn nếunhư, theo đúng hợp đồng, khi dư nợ vượt quá 98% giá trị tài sản cầm cố (sổtiết kiệm) thì ngân hàng phải cắt lỗ, tất toán hợp đồng. Đằng này, ngân hàngvẫn không cắt, để mặc cho nhà đầu tư say máu, chìm ngập trong thua lỗ đếnmức tài khoản của họ bị âm đến 30%, lúc đó mới ra tay. Đến lúc này thì Tấnđã bị cột chặt vào hợp đồng để trở thành con nợ thảm hại của ngân hàng.
Bao nhiêu tài sản của giađình, họ hàng, cả bên nội lẫn bên ngoại lần lượt bị chủ nợ đưa vào danh sáchphát mãi để tài sản đảm bảo khoản nợ vay. Bà mẹ bệnh liệt giường vì nghehung tin. Vợ chịu hết nổi đòi ly dị. Mang theo đứa con gái chừng 7-8 tuổi,Tấn cho biết suốt nhiều tháng nay anh phải sống lang thang, vất vưởng, mặccho cuộc đời muốn trôi đến đâu thì trôi.
Chuyện của chị Hiệp, một nhàđầu tư khác cũng không kém phần bi thảm. “Tôi bắt đầu đánh vàng không quasàn với ngân hàng từ năm 2006. Không chỉ tôi mà cả chị tôi, em tôi và cháutôi đều tham gia, rơi vào cơn mê muội, bây giờ tỉnh cơn mê thì đã muộn màng.Tất cả đều đã trắng tay”. Thoạt đầu, chị chơi bằng số tiền dành dụm tự có,khoảng 2,6 tỉ đồng nhưng cầm cự được năm tháng thì mất sạch vì giá vàng lên.
Với mong muốn gỡ gạc, chị lạivay chơi tiếp. Khốn thay, càng chơi càng thua. Tài sản, nhà cửa theo cuộcchơi đỏ đen lần lượt đội nón ra đi. Người chồng cũng xin chia tay. Trong khiđó, nợ ngân hàng và nợ ngoài ngày càng chồng chất, tính sơ sơ cỡ 750 lượng.
Tay luôn lè kè một túi đồ,nhà đầu tư một thời vang bóng này giờ đây cũng sống trong cảnh không nhà,trốn chui trốn nhủi với tâm trạng hồi hộp, sợ hãi vì bị món nợ đeo đuổi.“Nói thiệt, tôi chưa bao giờ thắng được dù chỉ một đồng. Đó là điều mà đếngiờ tỉnh cơn mê rồi tôi mới nhận ra” - chị Hiệp chua chát.
Chị Hiệp và anh Tấn chỉ làhai trong số những nhà đầu tư vàng “ngoài sàn” cùng cảnh ngộ thường hẹn đểan ủi nhau tại một quán cà phê ở TPHCM. Nhóm của họ khoảng 7, 8 người vàngười nào cũng thua lỗ, trắng tay, bị con nợ đeo đuổi. Người nợ ít nhất vàitrăm lượng vàng, người nhiều gần đến cả ngàn lượng vàng.
Họ chính là nạn nhân củanhững canh bạc đỏ đen được hợp thức hóa dưới hình thức một hợp đồng tín dụngkiêm khế ước nhận nợ vay vàng. Canh bạc mà theo bình luận của một chuyên gia,chỉ có ngân hàng - người nắm đằng cán là thắng, còn nhà đầu tư - người nắmđằng chuôi luôn luôn thua cuộc, càng chơi lớn bao nhiêu càng thua lớn bấynhiêu.
Đáng nói là không chỉ trướcmà cả sau khi đóng cửa sàn vàng, “đánh” vàng không qua sàn theo kiểu nhưtrên vẫn đang âm thầm tiếp tục.
Tên các nhân vật trong bài đãđược thay đổi.
Theo Nguyễn Tấn
