Hôm nay, 11.1, Công ty vàngthế giới (VTG) chính thức triển khai sản phẩm mới với tên gọi VTG - VN-Index,sản phẩm đầu tư chỉ số chứng khoán lần đầu tiên có mặt tại VN.

Đầu tư chỉ số hay cá cược?

Thị trường sẽ có thêm sản phẩm cho nhà đầu tư lựa chọn, nhưng luôn đòi hỏi có sự giám sát chặt chẽ của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước - (Ảnh: D.Đ.M)

Không chỉ VTG, một số công tykhác (chủ yếu là các công ty có sàn vàng) đã chính thức triển khai loại hình đầutư này và đang nhận được nhiều sự quan tâm của các nhà đầu tư (NĐT). Tuy nhiên,xung quanh loại hình mới này cũng có rất nhiều ý kiến phản đối.

Tỷ suất lợi nhuận bằngVN-Index?

Theo VTG, khách hàng đầu tư vàoVTG - VN-Index trong một thời gian nhất định sẽ bảo đảm đạt tỷ suất lợi nhuậnbằng với tỷ suất lợi nhuận của chỉ số VN-Index trong cùng khoảng thời gian đó. 1đơn vị VTG có giá trị bằng chỉ số VN-Index x 10.000 đồng.

Ví dụ, trong thời gian 3 tháng,chỉ số VN-Index có mức từ 300 điểm lên 400 điểm, mức sinh lời là 33% thì kháchhàng đầu tư vào sản phẩm VTG - VN-Index cũng được hưởng mức sinh lời 33% trêntổng giá trị đầu tư của mình. Theo VTG, đây là một dạng sản phẩm đầu tư theo chỉsố (Index tracking) khá phổ biến với các NĐT trên thế giới. Trong bản giới thiệuvề sản phẩm, VTG đưa ra một số lí do để đầu tư vào sản phẩm này. Đầu tiên làtrong dài hạn, chỉ số Index sẽ tăng trưởng với tỷ suất lợi nhuận cao. Lý do thứ2 là đầu tư vào VTG - VN-Index sẽ đạt tỷ suất lợi nhuận bằng thị trường. Trongcùng một quãng thời gian, có cổ phiếu (CP) thắng thị trường (mức sinh lời caohơn mức sinh lời của VN-Index), có CP thua thị trường nhưng chọn CP thắng thịtrường không đơn giản. Việc bảo đảm suất sinh lời bằng thị trường là sự hấp dẫncủa sản phẩm VTG - VN-Index.

Đặc biệt, VTG đảm bảo sẽ trả tiềnkhi khách hàng muốn thanh lý hợp đồng vào bất cứ lúc nào. Ngoài ra VTG còn tạocơ chế để hỗ trợ cho sự chuyển nhượng sản phẩm VTG - VN-Index giữa các kháchhàng với nhau. Với cơ chế này, khách hàng có thể chuyển nhượng sản phẩm VTG -VN-Index cho khách hàng khác và nhận ngay tiền mặt sau khi chuyển nhượng (T+0).

Tại website cũngthông báo, từ ngày 20.1 tới sẽ chính thức triển khai mua bán chỉ số VN-Index vớisản phẩm có tên gọi 24k - Index của Công ty Đại Long và Công ty cổ phần Hai mươibốn. Theo các công ty này, NĐT chỉ ký quỹ 20% và giao dịch T+0 lần đầu tiên.Thông báo này ngay lập tức thu hút sự quan tâm của giới đầu tư khi nhận được gầntrên 7.600 lượt đọc.

Chỉ là một hình thức cá cược  

Theo một chuyên gia chứng khoán tại TP.HCM, đầu tư chỉ số trên thế giới khá phổ biến, ở VN cũng có các công ty xây dựng chỉ số riêng như SSI với SSI30; Công ty Dragon Capital với chỉ số DCVN30 Index... Các chỉ số này đại diện cho giá trị giao dịch của 30 công ty trên thị trường chứng khoán theo tiêu chí của các công ty xây dựng chỉ số. Chắc chắn các công ty này đã tính đến việc đầu tư chỉ số và chỉ đợi khi được Nhà nước cho phép thì thực hiện.

Tiến sĩ Đinh Thế Hiển, chuyên gia tài chính tạiTP.HCM cho rằng, đây chỉ là hình thức "cá cược"trên biến động của chỉ số VN-Index mà VTG trongvai "nhà cái". Thậm chí có thể gọi thẳng là mộthình thức cờ bạc vì hình thức này là cá cượcthắng - thua. Nguy cơ vỡ nợ là rất lớn.

"VTG cho rằng đầy là hình thứcđầu tư chỉ số (Index tracking) phổ biến trên thế giới là không chính xác. Trênthế giới, đầu tư chỉ số là đầu tư vào CP thực. Ví dụ như đầu tư chỉ số S/P500tại thị trường chứng khoán New York là danh mục 500 CP cụ thể trong tổng số hơn6.000 CP niêm yết trên sàn này. Còn đầu tư vào chỉ số VTG - VN-Index là đầu tưvào toàn thị trường với đủ các loại CP hỗn độn, không có tiêu chí cụ thể gì.Điều này sẽ dẫn đến rủi ro cực lớn vì VTG được đảm bảo bằng các CP blue-chips(theo giới thiệu về sản phẩm) nhưng mua VTG - VN-Index là mua chỉ số toàn thịtrường. Trong trường hợp VN-Index tăng 30% thì chưa chắc VTG - VN-Index đã tăngở mức này. Lúc này, nhà cái là VTG gánh phần lỗ và sức của nhà cái khó mà trụnổi. Nếu khách hàng hoặc là đánh lên, hoặc là đánh xuống hết thì nhà cái khó bảođảm khả năng thanh toán. Khi đó, sẽ rất nguy hiểm", ông Hiển phân tích.

Thạc sĩ Lê Đạt Chí, Tổ trưởng tổtài chính, Đại học Kinh tế TP.HCM cũng khẳng định, đây là một trò cá cược giữaVTG với NĐT về giá lên và giá xuống (chỉ số VN-Index). Như vậy, sẽ xảy ra trườnghợp, nếu NĐT thắng thì VTG thua và phải trả tiền cho NĐT. Khả năng này là rấtlớn. Trên thực tế, thị trường chứng khoán VN vẫn tồn tại các NĐT lớn, các cá mậpchứng khoán thao túng giá cổ phiếu. "Nếu họ vừa thao túng giá CP trên thịtrường, vừa mua chỉ số chứng khoán VTG - VN-Index thì VTG không thể chống đỡnổi. Cộng với việc thị trường chứng khoán VN thường tăng hay giảm rất mạnh, mộtnhà cái cỡ VTG khó có đủ tiềm lực tài chính để trụ được", ông Chí nói.

Ông Chí khẳng định, khả năng vỡnợ của hình thức đầu tư này là rất lớn. Ví dụ, khi các khách hàng mua VTG -VN-Index với giá trị lớn mà thị trường tăng mạnh, phần bù lỗ của VTG sẽ rất lớn.Trong trường hợp VTG mang tiền đi mua cổ phiếu "đẩy" thị trường đi lên để "gỡ"lỗ thì sẽ là thao túng giá CP...

"Một sản phẩm mới cho thị trườnglà rất tốt và cần khuyến khích. Nhưng ngay từ lúc này, Ủy ban Chứng khoán Nhànước phải lên tiếng, cho phép hay không cho phép. Nếu cho phép thực hiện thìphải khuyến thích các công ty chứng khoán tham gia, có quy định cụ thể về điềukiện, về tiêu chí để tránh xảy ra tình trạng sàn vàng trước đây" - chuyên gianày nói.  

Theo Nguyên Hằng
Đầu tư chỉ số hay cá cược?