Theo phương châm “phòng bệnh hơnchữa bệnh” cho mỗi ngôi nhà, cần ngăn ngừa các nguy cơ ngay trong những chỗ vốntưởng chừng vô hại.
Nhận dạng chỗ bất an
Các yếu tố nguy hiểm luôn hiệnhữu do gia chủ chưa lường hết về thực tế sử dụng. Có thể tìm kiếm các chỗ nguyhiểm theo từng đối tượng cụ thể như sau:
Nhà có trẻ em cần để ý hệ thốngđiện (công tắc, ổ cắm) phải dùng loại kín và cao ngoài tầm với, tránh các góccạnh sắc nhọn trong đồ nội thất. Lan can tay vịn cầu thang và bancông cần làmkhít để ngăn trẻ leo trèo. Lỗ trống giữa cầu thang khi trẻ còn bé nếu cần phảigiăng lưới hoặc làm cửa ngăn hạn chế các khu vực có trẻ nhỏ như đầu cầu thang,lối vào bếp. Cửa nên có chốt hãm để tránh bị sập kẹt tay trẻ em.
Nhà có người già thì chú ý vềsàn, tường và vật liệu hoàn thiện, tránh làm nhiều bậc lên xuống phức tạp và nênan vị người già trong khu vực sinh hoạt ổn định ở một tầng nào đó. Sàn tránhdùng vật liệu bóng loáng, trơn trượt, chiều cao bậc thang vừa phải, dùng nhiềutay nắm trong phòng vệ sinh và phòng ngủ, giảm thiểu ngóc ngách và các vật dụngdễ vỡ. Đối với cả người già và trẻ em đều cần đặt vị trí phòng sao cho có thể dễquan sát từ phía ngoài để chăm nom chu đáo.
Trường hợp nhà có kết hợp sảnxuất hoặc buôn bán thì nên chú ý tách bạch khu ở với khu sản xuất – buôn bán, đihệ thống điện nước riêng, đặt bình chữa cháy tai các điểm trọng yếu sao cho dễthấy, dễ dùng. Nếu nhà nhiều lầu và có chứa hàng hoá thì nên bố trí thêm thangthoát hiểm theo nguyên tắc thông suốt các tầng, tách biệt, hướng ngoại và khôngăn ở sinh hoạt chung với khu vực chứa hàng hoá.
Việc làm nhà quá kín cổng caotường cũng đòi hỏi chi phí và nhân lực cho việc phòng và chữa cháy cao hơn vì hệthống khoá an toàn đôi khi lại thành rào cản khi cần thoát hiểm.
 |
| Lan can thang bằng kính cường lực đạt hiệu quả bảo vệ cao và tầm nhìn thoáng |
 |
| Cần bố trí các khoảng hút gió trên nóc giếng trời để thoát khói và nhiệt tốt |
Từ trên xuống dưới, trong rangoài
Đây là giải pháp xem xét vai tròcủa từng thành viên để sắp xếp chỗ ở hợp lý. Vị trí phòng của người chủ gia đình(lao động chính, quyết định mọi việc trong nhà) phải được nằm tại vùng hợp hướngmệnh trạch, thuận hướng giao tiếp và tầm quan sát tốt nhất đối với toàn nhà.
Vìthế phòng này không nên nằm khuất hay cao quá (đối với nhà lầu, hợp lý hơn cả làtại lầu 1, hoặc tầng lửng), gần trục giao thông (cầu thang, hành lang). Phòngnày có thể đi kèm theo những phần riêng tư khác như chỗ làm việc của chủ nhân,vệ sinh chính, bancông… và cố định trong thời gian dài, nên cần tính toán chuẩnxác từ đầu.
Nếu có phòng ngủ trên lầu thìngay dưới giường ngủ không nên là bếp nấu, vì bếp đã toạ ở vị hung, đặt giườngngủ trùng trên bếp cũng là vị hung, trường hợp nhà nhỏ dùng gác gỗ thì rất hạivì bị đun nóng bên dưới. Giường ngủ cũng không nên nằm ngay trên hoặc dưới phòngvệ sinh, hoặc bên cạnh hệ thống ống cấp thoát nước (hộp kỹ thuật), khi thấm dột,sửa chữa rất bất tiện.
Các không gian ồn ào chấn độngnhư phòng tập thể dục, karaoke cần tránh nằm trên đầu của các phòng – giường ngủ(hoặc phải làm giảm âm cho tốt). Đối với phòng có phía trên là sân thượng thì dễbị nóng và ngấm nếu không tính toán từ đầu các không gian hỗ trợ, ví dụ như thêmmái hoặc khung che cũng như trồng cây để giảm nhiệt cho phòng ngủ bên dưới.
Khéo vận dụng ngũ hành
Nguyên tắc ngũ hành sinh khắc córất nhiều ứng dụng trong bài trí nội thất, chủ yếu là dùng vật liệu hợp ngũ hànhcủa không gian. Như bếp là môi trường hành hoả, nên hạn chế sử dụng sàn gỗ hoặctường dán giấy (mộc sinh hoả) các chỗ để bếp và bình gas cần xây gạch dán đá dễchùi rửa và tránh bén lửa.
Bồn rửa, sàn nước là nơi thuỷ nhiều cần làm thấp vàdùng thổ khắc thuỷ (xây gạch, ốp lát sạch sẽ) để tránh nước tràn, ẩm và trơn.Còn phòng ngủ lại thuộc mộc, nên đặt về các hướng đông, đông nam (cũng thuộcmộc) có gió lành và nắng sáng, tránh đặt về tây hay tây bắc (thuộc kim khắc mộc)vốn nắng gắt. Trường hợp bất đắc dĩ thì cần tạo hành lang, che chắn bằng lam hayrèm để giảm bức xạ.
Khu vực sân trong, giếng trời cóđặc tính thổ nên đặt tại trung cung (thuộc thổ) hoặc các góc nhà để trung hoànguồn khí. Tại đây nếu có hồ cảnh, cây xanh thì bố trí chỗ làm việc hoặc thưgiãn (mang tính kim, cần hành thổ và thuỷ để tương sinh) sẽ vừa yên tĩnh vừathoáng đãng mà ít chịu tác động từ phía ngoài như các khu vực ở trước nhà.
Cầnlưu ý mái lợp giếng trời nên là loại có cầu hút gió hay cửa sổ mái để thoát khóitốt, tránh làm bít bùng sẽ biến giếng trời thành một ống dẫn khói lan toả đikhắp các tầng rất nguy hiểm khi nhà có hoả hoạn.
 |  |
| Vật liệu chống cháy và dễ vệ sinh giúp bếp an toàn hơn | Bản vẽ Mặt bằng một vị trí phòng gia chủ nằm gần trục giao thông và đảm bảo các hướng cát theo tuổi tác, khí hậu và giúp kiểm soát nhà tốt hơn |
Theo ThS.KTS Hà Anh Tuấn
