“Không điều chỉnh tỷ giá USDtrước Tết” là thông điệp được Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia đưa racách đây gần ba tháng, vào ngày 4/11/2010.
Tuy nhiên, việc không hoặc chưa điều chỉnh tỷ giá lúc này đồng nghĩa với mộtthực tế: suốt gần ba tháng qua, chênh lệch giữa tỷ giá trên thị trường tự do vớitỷ giá theo niêm yết chính thức của các ngân hàng thương mại có từ 7% - 10%.Khoảng cách lớn ít thấy trong lịch sử này gây khó khăn đối với các doanh nghiệpxuất nhập khẩu, cũng như nuôi dưỡng cơ chế hai giá dưới các hình thức khác nhau.
Cuối năm 2010, đầu tuần này và vừa mới hôm qua (26/1), bằng các hình thức côngbố khác nhau, Ngân hàng Nhà nước đưa ra thông tin chung: ngoại tệ đang vào mạnh,thị trường ngoại hối đang vận động tốt.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu cũng cho biết, thị trường ngoại hốihiện nay là cân bằng, và Ngân hàng Nhà nước không phải can thiệp một cách trựctiếp.
Đáng chú ý là từ trạng thái âm cuối tháng 11/2010, thời gian gần đây trạng tháingoại tệ của các ngân hàng thương mại đã dương quanh 250 triệu USD, ngày caođiểm dương tới 300 triệu USD.
Ở góc nhìn của nhà phân tích độc lập, bộ phân nghiên cứu của Công ty Cổ phầnChứng khoán Thăng Long (TLS) hôm qua đưa ra một báo cáo nhanh, trong đó “cơ hội”là từ được nhấn mạnh khi đặt trong dự tính điều chỉnh tỷ giá USD/VND.
“Thị trường, bao gồm cả các ngân hàng thương mại, bằng cách này hay cách khácgần như đã chấp nhận giao dịch ở mức tỷ giá của thị trường tự do. Việc điềuchỉnh tỷ giá chính thức có thể gây ra những lo ngại về sức ép lạm phát gia tăng,tuy nhiên những thông điệp từ Chính phủ cho thấy việc điều chỉnh tỷ giá sớm muộncũng sẽ được thực hiện, vấn đề chỉ còn là việc lựa chọn thời điểm thích hợp”,TLS nhận định.
Và trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán được TLS cho là thời điểm thích hợp nhất.
 |
| Suốt gần ba tháng qua, chênh lệch giữa tỷ giá trên thị trường tự do với tỷ giá theo niêm yết chính thức của các ngân hàng thương mại có từ 7% - 10% |
Các yếu tố thuận lợi là: sự dồi dào của lượng kiều hối, giải ngân vốn đầu tưgián tiếp, và đầu tư trực tiếp trong những tháng gần đây cộng với lãi suất VNDcao đang khiến cho tâm lý găm giữ ngoại tệ giảm đáng kể; tỷ giá trên thị trườngtự do đã giảm từ trên 21.500 VND/USD trong những ngày cuối tháng 11/2010 xuốngcòn khoảng 21.000 VND/USD trong thời gian gần đây.
Phía sau điều chỉnh, TLS cho rằng thời điểm thuận lợi về nguồn cung ngoại tệ lúcnày sẽ giúp cho thị trường tự do không bị xáo trộn mạnh, đồng thời giúp đưa tỷgiá trên hai thị trường tiến sát gần nhau hơn. Việc điều chỉnh tỷ giá trong thờiđiểm thắt chặt tiền tệ hiện nay được kì vọng là sẽ khiến cho các doanh nghiệp vàngười dân có ngoại tệ chịu bán lại cho các ngân hàng thương mại hơn.
“Đây có lẽ là thời điểm tốt để Ngân hàng Nhà nước mua lại nhằm cải thiện lượngdự trữ ngoại tệ vốn được cho là đã xuống rất thấp trong thời gian qua. Cuối cùng,việc điều chỉnh tỷ giá trước kỳ nghỉ Tết dài sẽ giúp cho thị trường tránh đượcđược cú sốc tức thời về tâm lý. Các quyết định sẽ cân nhắc kĩ lưỡng và thực hiệnmột cách khôn ngoan hơn”, TLS dự tính.
Sợi dây và… chú cún
Đặt trong giả thiết điều chỉnh tỷ giá thời gian tới, hẳn nhiều suy tính và kỳvọng lúc này đều chung một hướng: tăng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Văn Phước, Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất nhậpkhẩu Việt Nam (Eximbank), cho rằng cần tính đến một điều chỉnh mang tính cơ bảnvà lâu dài, thay vì phản ứng trước mắt. Quan điểm mà chuyên gia này đưa ra làmột câu chuyện hình ảnh, dắt cún đi dạo trong công viên… tỷ giá.
Cô gái dắt chú cún đi dạo trong công viên, khoảng cách giữa hai chủ thể là sợidây. Bản năng của chú cún trước những yếu tố tác động ngoại cảnh có thể gây ranhững rắc rối, buộc phải kiểm soát bằng sợi dây đó. Sợi dây ngắn sẽ kiểm soáttốt hơn là một sợi dây dài.
Trong cơ chế điều hành hiện nay, tỷ giá chính thức của các ngân hàng thương mạivận động theo mức bình quân liên ngân hàng với biên độ +/-3%. Biên độ đó là sợidây trong câu chuyện của ông Trương Văn Phước. Vậy nên quan điểm mà ông đưa rahiện nay là đưa tỷ giá bình quân liên ngân hàng đến một điểm phù hợp, đồng thờithu hẹp biên độ để tăng khả năng kiểm soát.
Ở quan điểm này, tỷ giá bình quân liên ngân hàng sẽ trở thành công cụ năng độngđể nhà điều hành ứng xử linh hoạt với thị trường. Và với biên độ được thu hẹp,có sự chủ động và linh hoạt trong điều hành, tỷ giá bình quân liên ngân hàng sẽtrở thành ngọn hải đăng gần hơn và sáng hơn với người đi biển.
Nếu có điều chỉnh như vậy trên thực tế, người dân, doanh nghiệp sẽ có thói quenmỗi sáng đọc báo, lướt web cập nhật tỷ giá bình quân liên ngân hàng để chủ độngnắm bắt chuyển động của thị trường, thay vì quá quen với trạng thái đứng yên kéodài sau mỗi lần điều chỉnh như thời gian qua.
Theo Minh Đức
VnEconomy
