Tại Mỹ, phát hiện về đồ chơi nữtrang trẻ em chứa chất cực độc cadmium đã gây xôn xao dư luận nước này. Còn tạiVN, liệu những món đồ chơi độc hại này đã đến nước ta? Và độc như thế nào?

Đồ chơi trẻ em chứa cadmium độc ra sao?

BS Trần Văn Ký (Ảnh: K.S)

Tại thị trường VN đồ trang sức ximạ rẻ tiền của Trung Quốc từ vòng, lắc đeo tay, nhẫn, dây chuyền... hiện đượcbày bán tràn ngập ở các chợ từ Nam ra Bắc. Mối nguy về cadmium đang rình rập conem chúng ta. Cơ chế gây độc của cadmium ra sao? Tác động lâu dài trên sức khỏecon người như thế nào...? Bác sĩ Trần Văn Ký - ủy viên ban chấp hành trung ươngHội Khoa học kỹ thuật an toàn thực phẩm Việt Nam - cho biết:

- Theo nhiều nhà nghiên cứu,cadmium (Cd) là một trong ba kim loại được coi là nguy hiểm nhất đối với cơ thểcon người (hai thứ còn lại là chì và thủy ngân). Với trẻ em ở tuổi đang pháttriển nên cơ thể cực kỳ nhạy cảm với bất kỳ hóa chất nào, đặc biệt là những hóachất hay kim loại nặng có độc tính cao. đồ chơi, đồ trang sức rẻ tiền được sảnxuất từ những khuôn mẫu làm bằng kim loại không đảm bảo chất lượng, có nhiều tạpchất và chất độc sẽ thôi nhiễm vào sản phẩm. Đó là chưa kể nguyên liệu làm từloại tái chế hoặc rẻ tiền, trong quá trình sản xuất người ta lại cho vào các phụgia công nghiệp chứa nhiều tạp chất và kim loại nặng có độc tính cao nhưcadmium, chì, thủy ngân...

Như vậy, trong đồ chơi rẻ tiềnđầy ắp chất độc hại từ khuôn mẫu, nguyên liệu, phụ gia... gây nguy hại cho trẻkhi cầm nắm, cho vào miệng ngậm, mút, cắn... Những tiếp xúc này làm độc chấttrong đồ chơi đi trực tiếp qua niêm mạc miệng vào máu rồi đi khắp cơ thể. Tùytừng loại độc chất trong sản phẩm mà có những tác hại trên từng bộ phận cơ thểkhác nhau.

Với cadmium, khi vào cơ thể sẽphá hủy canxi của xương, làm xương trẻ kém phát triển và có thể gây còi xương.Tới tuổi già thì làm loãng xương. Qua nhiều công trình nghiên cứu trên thế giớicho thấy cadmium gây ung thư tiền liệt tuyến, ung thư phổi, ung thư vú. Cadmiumcòn gây rối loạn sự hoạt động của các chất như kẽm, sebon, sắt trong cơ thể, dẫnđến sự đảo lộn của nhiều quá trình sinh học, gây nhiều tình trạng bệnh lý khácnhau và có thể gây tử vong.

* Tiếp xúc với cadmium trongbao lâu sẽ bị ngộ độc?

-Theo tài liệu quốc tế, hàm lượngcho phép cadmium vào cơ thể là 20-40 microgram/ngày, trong đó chỉ 5-10% thật sựvào cơ thể. Khi cadmium xâm nhập cơ thể với lượng lớn (còn tùy theo đường xâmnhập và tình trạng sức khỏe từng người) thì trong vòng 4-24 giờ người bị nhiễmđộc sẽ cảm thấy đau thắt ngực, khó thở, tím tái, sốt cao, nhịp tim chậm, có thểgây buồn nôn, nôn hoặc đau bụng đi ngoài.

Tiếp xúc với cadmium dài ngày sẽgây ngộ độc mãn, có thể gây vàng men răng, tăng men gan, gây đau xương, da xanhxao (thiếu máu), tăng huyết áp và nếu có thai sẽ làm tăng nguy cơ gây dị dạngcho thai nhi.

Cần lưu ý là ngoài những chất nhưcadmium, trên đồ chơi rẻ tiền còn có nhiều chất độc khác có thể gây kích ứng da(dị ứng), biểu hiện như mẩn ngứa, gây đỏ phát ban, sưng phù, đau, có thể có mụnnước gây ngứa và rát bỏng. Các biểu hiện trên da có thể thấy ngay sau khi đeo nữtrang hoặc sau nhiều ngày đeo. Tuy nhiên những trường hợp này thường người takhông nghĩ do đồ chơi, bỏ qua nguyên nhân chính nó gây hại da. Có trường hợpphản ứng ngầm bên trong nhưng người lớn lại nghĩ là do bệnh khác, đó là điều rấtnguy hiểm vì trẻ con không biết nói...

* Bác sĩ có lời khuyên nào chocác bậc phụ huynh?

- Hiện tại, tất cả đồ chơi trẻ emtrên thị trường không phải đăng ký và cũng không ai kiểm soát nên không biếtđược cái nào an toàn hoặc không an toàn. Do vậy, phụ huynh nên tránh mua nhữngđồ chơi trẻ có thể nhai, ngậm, mút; không cho trẻ mang nữ trang rẻ tiền hoặckhông rõ trong đó là những chất gì. Những trang sức như vàng, bạch kim... khôngthôi nhiễm thì an toàn cho sức khỏe trẻ nhưng đắt tiền và gây nguy hiểm khác chotrẻ là dễ bị kẻ xấu trộm cắp, gây hại... Tốt nhất không mang nữ trang cho trẻem.

Trẻ cần có đồ chơi. Vì vậy Nhànước cần ban hành ngay quy định về việc đăng ký và kiểm soát chất lượng, sự antoàn của các sản phẩm đồ chơi cho trẻ em. Việc này thế giới đã làm từ lâu nhưngở nước ta còn bỏ ngỏ.

Khẩn trương kiểm tra đồ chơi có chứa cadmium

Liên quan thông tin Mỹ phát hiện nhiều loại đồ chơi trẻ em dạng nữ trang xuất xứ từ Trung Quốc, có chứa chất cực độc cadmium nhằm tăng độ sáng bóng, trao đổi với Tuổi Trẻ hôm 13-1, tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng Nguyễn Quý Việt cho hay đã yêu cầu Cục Quản lý chất lượng hàng hóa (trực thuộc Tổng cục Kiểm tra) tìm kiếm đồ chơi trẻ em có chứa cadmium trên thị trường VN, nhanh chóng đưa xét nghiệm kiểm tra. Nếu phát hiện đồ chơi có chứa cadmium và các hóa chất bị cấm sử dụng khác, cục sẽ lập tức thu hồi để tái chế hoặc tiêu hủy.

Theo đánh giá của ông Nguyễn Quý Việt, thị trường đồ chơi trẻ em VN chủ yếu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Từ trước đến nay VN chưa có quy chuẩn kiểm soát chất lượng đồ chơi trẻ em sản xuất trong nước và nhập khẩu, chỉ có một quy chế nhưng chưa đầy đủ. Từ tháng 4 tới đây, thực hiện Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn chất lượng hàng hóa, đồ chơi nhập khẩu sẽ được kiểm tra chất lượng tại các chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng tỉnh, thành phố. Với đồ chơi trẻ em nhập khẩu, việc đánh giá sự phù hợp sẽ do Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 1, 2, 3 tiến hành.

Theo Kim Sơn - L.Anh
Đồ chơi trẻ em chứa cadmium độc ra sao?