Hàng năm khi hoa đào, hoa mậnnở trắng rừng cũng là lúc người dân tộc H’Mông bắt đầu đón tết. Tết H’Mông rơivào cuối tháng một, đầu tháng Chạp âm lịch (30/11 âm lịch). Tết thường kéo dàitrong nhiều ngày với nhiều sinh hoạt cộng đồng mang đậm nét văn hóa dân tộcH’Mông.
Khác với truyền thống của các dântộc khác, người H’Mông không đón giao thừa. Đối với họ, tiếng gà gáy đầu tiêncủa sáng sớm mùng Một mới là mốc đánh dấu một năm mới bắt đầu.
Tối hoặc nửa đêm 30, người tacúng ma nhà (tổ tiên) bằng một con lợn sống, một con gà còn sống (và phải là gàtrống, mà tốt nhất là gà trống tơ). Sau đó mới mang lợn và gà ấy đi giết thịt (nhànào giàu có thì thịt một con lợn từ 28, 29 để ăn trước). Thịt xong đem cúng mộtmâm thịt chín, rồi ăn cơm uống rượu đến khi nghe thấy tiếng gà gáy đầu tiên.
Tết của người H’Mông cũng có mộtvài tục lệ gần giống người Kinh như: Không quét rác, đổ rác ra ngoài nhà trong 3ngày đầu năm (người Kinh là trong ngày mồng 1), trang trí nhà cửa sặc sỡ, mừngtuổi trẻ nhỏ.
Tuy nhiên người H’Mông cũng cótục lệ độc đáo khác là: Các bữa ăn trong 3 ngày Tết đều không được có rau mà chỉcó thịt lợn, thịt gà. Ngày mồng một, phụ nữ không được cầm kim chỉ, con gáikhông phải làm việc gì trong 3 ngày tết, chỉ đi chơi, đi hát văn nghệ trong cáclễ hội.
Trong ngày Tết, bên cạnh nghi lễtín ngưỡng còn có nhiều trò chơi dân gian quen thuộc nhưng đầy tính thượng võnhư chơi cù, ném pao, bắn nỏ, đua ngựa, múa khèn, chọi chim họa mi...
Tết của người H’Mông thường diễnra trong khoảng 15 ngày.
Chúng tôi xin gửi tới quý độcgiả những hình ảnh đầy màu sắc về tết của người H’Mông ở Xã Pa Cò (Mai Châu –Hòa Bình).
Theo Việt Dũng
