Khi trót mang duyên kiếp cầm ca, đêm đêm phòng trà đem tiếng hát cho mọingười bỏ tiền mua vui, hỏi rằng anh ơi còn yêu em nữa không… Lời bài hátKiếp đời của nhạc sĩ Minh Kỳ như đã phần nào nói thay lòng họ - những ca sĩphòng trà.
Anh làthằng hèn! Bữa nay tui quyết lật mặt nạ anh! Đồ đạo đức giả!
Ca sĩVY không nén nổi tức giận khi kể lại chuyện ông T. cho chúng tôi nghe để tathán chuyện đời của ca sĩ phòng trà.
 |
| Mỗi bài hát ca sĩ phòng trà chỉ được trả thù lao 25.000 đồng. |
Bị chủlật lọng
Tháng 4-2009, cô đang là ca sĩ phòng trà BH và NA ở quận 3,TP.HCM thì ông T. (nguyên chủ một phòng trà khá nổi tiếng trên đường CaoThắng) mời xuống Cần Thơ làm ăn. Ông T. vẽ ra một kế hoạch làm ăn trên quymô lớn: “Tụi anh mở nhà hàng ca nhạc. Ban nhạc, nhạc công tụi anh có rồi,bây giờ chỉ cần ca sĩ thôi. VY hợp tác với tụi anh nhé! Nói chung là anh cầnkhoảng 10 ca sĩ có mặt hằng đêm”.
Ca sĩ VY: “Tụi em đang hát ổn định ở Sài Gòn, bỏ về dướiliệu có phiêu lưu không anh?”. Ông T.: “Ô, khỏi lo! Tụi anh tuyển người cóhợp đồng đàng hoàng. Trước mắt trả lương 10 triệu đồng/người/tháng. Đượcchưa?”.
Thậtlà một đề nghị hấp dẫn, nằm mơ cũng không có! Ca sĩ VY chạy ngược chạy xuôi,lấy uy tín của mình ra bảo đảm mới rủ được chín ca sĩ khác bỏ Sài Gòn về CầnThơ hát. Họ quyết đi để đổi đời dù biết rằng quyết định này khá phiêu lưu.Nếu công việc ở Cần Thơ không ra gì thì họ sẽ mất hết, không quay về chỗ làmcũ ở Sài Gòn được nữa.
Chỉtrong thời gian ngắn VY đã triệu tập được đủ số ca sĩ theo yêu cầu của ôngT. Hợp đồng nhanh chóng được ký kết. Ngoài mức lương hời, các cô còn đượcchủ bao ở. Ca sĩ VY nói với chúng tôi: “Thật là buồn ngủ gặp chiếu manh, anhà! Không phải ca sĩ phòng trà nào cũng được gặp sự may mắn như thế đâu”.
Thếnhưng khi xuống tận nơi, các ca sĩ mới thấy thực tế rất khác với những gìông T. nói. Chỗ ở là ngôi nhà đang xây dở dang, thiếu đủ thứ vật dụng sinhhoạt, nằm trơ trọi giữa cánh đồng, buổi trưa trở thành “lò hấp” bởi cái nóngphả ra từ khối bê tông. Ở thì như thời tản cư. Ăn thì cơm hàng cháo chợ.
Côngviệc chính là hát thì cũng không có nốt vì nhà hàng kiểu đầu voi đuôi chuộtnày không thu hút được khách. Đến ngày thứ ba, ông T. gọi các cô lại thôngbáo giải tán với lý do các cô hát… không đạt. Với cái cớ này, ông T. khôngtrả lương cho các cô. Theo quy định, nếu không thực hiện đúng hợp đồng, phíachủ phải trả nguyên tháng lương. Tuy nhiên ở đây chủ cúp lương, dù chỉ mộtngày.
Trướcnguy cơ bị lật lọng, trắng tay, các cô kéo lên công an phường báo cáo vụviệc và nhờ can thiệp. Sau hai ngày kiên trì đấu tranh với tờ hợp đồng giấytrắng mực đen, phía chủ mới đồng ý trả mỗi người 3 triệu đồng để trang trảitiền cơm nước mấy ngày qua, mướn xe đò “rút tàn quân” về lại Sài Gòn.
 |
| Hoa trên bàn để khách gắn tiền tặng ca sĩ.... |
Rơi nước mắt
Chúngtôi hỏi VY: “Sao ngay từ đầu chị không từ chối, phải đỡ thua thiệt hơnkhông?”. VY lắc đầu với cái nhìn buồn bã: “Các anh không hiểu sự khổ cực củađời ca sĩ phòng trà tụi em đâu”. Uống một hớp bia, VY kể: “10 triệuđồng/tháng là món tiền khá lớn đối với ca sĩ phòng trà như em”. Đêm đêm VYphải đi hát nhiều nơi nhưng không được trả lương mà chỉ trả theo bài, mỗibài 25.000 đồng. “Nhận thù lao mà rơi nước mắt, anh à!” - VY thở dài.
Sốtiền này không đủ cho cô đổ xăng, son phấn, áo quần phục trang phục vụ chocái nghề ca hát của mình. Nhưng VY còn may mắn hơn một số ca sĩ khác. Thấygiọng ca của cô có nhiều khách yêu cầu, chủ phòng trà NA (một Việt kiều Mỹ)đưa cô vào danh sách ca sĩ của quán, mỗi đêm trả thêm cho cô 50.000 đồng.
Thật ra ca sĩ phòng trà còn có một nguồn thu quan trọngkhác là tiền bông (hoa). Khách phòng trà sau mỗi bài hát thường kẹp tiền vàocành hoa nhựa lên sân khấu tặng ca sĩ giữa tiếng vỗ tay tán thưởng của thựckhách. Mỗi cành hoa thường kẹp tờ 10.000 đồng, 20.000 đồng, khách sộp thìnhiều hơn. Cuối buổi diễn, tiền bông được đếm, chia cho ban nhạc 30%, cònlại chia đều cho các ca sĩ có mặt.
| |
Có đêmđã 22 giờ, ca sĩ VY gọi điện thoại tâm sự cảnh ca sĩ, nhạc công ngồi ngáp vìvắng khách… Có lẽ vì những khó khăn cuộc sống nên có vài đêm chúng tôi thấyca sĩ VY hát xong, với tay lấy tiền gắn trên cành hoa lén cho vào túi quần,rồi nhẹ nhàng để cành hoa không vào rổ. Chúng tôi biết cực chẳng đã VY mớilàm vậy vì sẽ có nhiều người khác thấy. Giới ca sĩ trong nghề gọi là “ănbẩn”…
 |
| Tặng hoa cho ca sĩ. |
Những tiếng thở dài
Mỗicảnh đời ca sĩ phòng trà mỗi khác nhưng nói chung ai cũng vất vả bươn chảivới cuộc sống để tồn tại. Bây giờ VY vẫn đi hát hằng đêm nhưng đôi mắt củacô buồn hơn, trầm lắng hơn, ít nói hơn. Năm nay trên dưới 30 tuổi, đã mộtlần đổ vỡ, cô ở vậy nuôi cậu con trai học lớp 5. VY vẫn còn một ngoại hìnhkhá đầy đặn. Hơn nữa, nhờ lớp son phấn dưới ánh đèn mờ nên trông cô có phầntrẻ hơn, xinh hơn.
Côthích dòng nhạc trữ tình của Đoàn Chuẩn - Từ Linh, Từ Công Phụng, Vũ ThànhAn, Ngô Thụy Miên, Trịnh Công Sơn, Phạm Duy… Chính giọng ca của VY đã giúplôi kéo một số khách trung thành đến với phòng trà BH, NA. Những cành hoanhựa kẹp tiền được gửi lên sân khầu nhiều hơn, những tiếng vỗ tay to hơn,gương mặt của VY rạng rỡ, hạnh phúc hơn… Nhưng đó là những phút giây của hàoquang ngắn ngủi, phù du.
Khi đã khá quen biết, chờ VY hát xong, chúng tôi mờicô đến ngồi cùng bàn. Cô không uống bia, chỉ thi thoảng lắm mới uống mộtchai Heineken. Thường thì cô uống cam vắt. Nhưng VY hút thuốc khá nhiều.Chúng tôi hỏi sao hút thuốc nhiều như vậy, VY trả lời do thói quen, sau khily dị lại càng hút tợn. Vì buồn cũng có. Cô hút trong khoảng thời gian chờtới lượt mình hát, những đêm về vò võ một mình.
Tạiphòng trà AN, chúng tôi làm quen với ca sĩ TD mới 27 tuổi, có con trai 1tuổi gửi bà ngoại trông. Tối tối cô đi hát kiếm tiền nuôi con. Không ngườiđỡ đầu, TD tự đến xin hát ở một số phòng trà ở quận 3, Bình Thạnh để có chúttiền bông của khách. Ngoài ra, một số khách có lẽ thích sự dịu dàng của cô,sau mỗi bài hát “bo” riêng cho cô.
“Emdành dụm lắm cũng chỉ đủ tiền mua sữa cho con thôi, anh à! Nhưng vậy là maylắm rồi” - TD tâm sự. Tại phòng trà GT gần chợ Bà Chiểu, quận Bình Thạnhcó nam ca sĩ QT. Anh hát dòng nhạc Pháp rất hay và sang trọng. Nay đã hơn 50tuổi đời và 25 năm làm ca sĩ phòng trà, anh vẫn ở nhà thuê, nuôi vợ và haicon. Trong giọng ca của người ca sĩ từng trải này, chúng tôi nghe vừa cótiếng thở dài vừa có nụ cười của người ngộ đạo.
