Những kiêng kị khi dùng đũa ở các nước châu Á

Người Việt Nam, Trung Quốc và Nhật Bản đều kiêng cắm thẳng đứng đôi đũa trong bát cơm bởi nó biểu tượng cho điềm xấu.

Đũa được phát minh từ thời Trung Quốc cổ đại. Ban đầu đũa được dùng để đảo nấu thức ăn, giờ đây nó được sử dụng với một mục đích khác là gắp thức ăn. Sau một thời gian dài sử dụng, đũa đã trở thành một dụng cụ ăn uống phổ biến ở hầu hết các nước châu Á. 

Đều có mục đích được sử dụng để gắp đồ ăn nhưng không phải quốc gia nào cũng có cách sử dụng đũa giống nhau.

Hồng Kông  và Trung Quốc

Sam Cheng, một người dân sinh ra và lớn lên ở Hồng Kông đã chia sẻ với tờ Mashable về cách dùng đũa ở Hồng Kông và Trung Quốc. Ở đây mọi người chủ yếu sử dụng đũa để ăn mì, cơm và nhiều món ăn khác. Ngay từ khi còn nhỏ, trẻ em ở Trung Quốc đã được bố mẹ dạy cách sử dụng đũa trong các bữa ăn.

Theo chia sẻ của Sam Cheng thì khi ăn những món Âu như thịt xông khói, người Trung Quốc sẽ dùng dao dĩa thay cho đũa. Đặc biệt, người Trung Quốc sẽ kiêng cắm đũa thẳng đứng lên bát cơm của mình vì nó trông giống như cách họ thờ cúng người chết. Nếu cắm đũa như vậy, mọi người sẽ cho rằng điều xấu sẽ xảy ra. Hơn nữa điều này đồng nghĩa với việc thiếu tôn trọng chủ nhà hoặc những người lớn tuổi.

Việt Nam

Khắp nơi trên đất nước Việt Nam, đâu đâu người ta cũng ăn cơm bằng đũa. Và lâu dần, ăn cơm dùng đũa không còn là một thói quen cố hữu hàng ngày mà đã trở thành một nếp sinh hoạt và còn tạo ra cả những cách cư xử mang tính nhân văn sâu sắc.

Linh Nguyễn, một blogger chuyên viết ẩm thực, đồng thời cũng là chủ trang Indiechine, sinh ra ở Hà Nội và hiện đang sống ở Hội An. Linh cho biết dùng đũa là một cách thức ăn uống chuẩn để thưởng thức các món mì, phở của Việt Nam.

Ở Việt Nam, trẻ em thường được bố mẹ dạy cách dùng đũa ngay từ lúc đi học mẫu giáo hoặc khi bước vào lớp 1. Mặc dù hiện nay trên thị trường có rất nhiều kiểu đũa, nhưng để trẻ dễ cầm, cha mẹ thường chọn loại nhỏ và ngắn.

Trong bữa ăn, trẻ không được phép dùng đũa gõ xuống bàn hoặc gõ vào bát hay tự đập 2 chiếc đũa vào với nhau bởi người Việt Nam quan niệm rằng việc đó không chỉ tạo sự thu hút với những con ma đói, mà còn thể hiện sự khiếm nhã, bất lịch sự trên bàn ăn.

Linh cho biết, ở miền Bắc Việt Nam, đũa thường được làm từ tre; trong khi đó, người miền Nam thường sử dụng thân dừa để làm đũa. Đũa của người Việt thường tròn, không có họa tiết trang trí và có đầu cùn.

Nhật Bản

Maya Tanaka, người có một nửa dòng máu là Nhật, cho biết đũa Nhật được sử dụng để ăn tất cả các món không thể dùng tay. Đồ ăn của Nhật Bản thường được chia thành nhiều món ăn nhỏ hoặc mỗi món ăn lại được cắt thành nhiều khẩu phần ăn. Theo Tanaka thì đũa có nhiều lợi ích hơn các dụng cụ ăn uống ở phương Tây.

Khi đến ăn ở các nhà hàng lâu đời của Nhật Bản, mọi người chỉ được phép dùng đũa (có thêm thìa khi ăn súp hoặc món tráng miệng). Bởi vậy, nhều du khách sẽ cảm thấy bất tiện.

Ông Toru, cha của Tanaka, sinh ra và lớn lên ở Tokyo cho biết "Theo phong tục, khi dùng bữa xong bạn hãy đặt đũa giữa ngón cái và ngón trỏ của cả hai tay sau đó nói gochisosama (bữa ăn rất ngon, cảm ơn mọi người)".

So với đũa Trung Quốc, Việt Nam… đũa Nhật Bản làm bằng gỗ, ngắn hơn và dễ sử dụng hơn. Các họa tiết trang trí trên đũa cũng đa dạng từ hoa anh đào, hình cò, sếu... được khảm trai hoặc sơn mài. 

Hàn Quốc

Người Hàn lại “chuộng” dùng đũa bằng kim loại như nhôm hoặc inox. Họ không thích dùng đũa bằng tre, gỗ như người Hoa, người Việt và người Nhật vì nó quá nhẹ. Họ dùng muỗng để ăn cơm và dùng đũa để gắp thức ăn, đặc biệt nhất là khi thưởng thức những món truyền thống. 

Trong mỗi bữa ăn, người Hàn thường có bát, đĩa và đũa riêng. Khi ăn, một tay cầm bát, tay còn lại để cầm đũa hoặc thìa lấy thức ăn. Trẻ em có thể luyện tập bằng cách dùng đũa nhỏ, ngắn hơn nhưng nhiều gia đình sẽ cho các bé dùng đũa của người lớn để tập cho quen dần. Có thể nói người Hàn Quốc dùng đũa thành thạo từ bé.  

Thái Lan

Mọi người thường quan niệm rằng ở Thái Lan, người dân sẽ dùng đũa để ăn tất cả mọi món ăn, tuy nhiên điều này không chính xác. Tarn Susumpow, một người Thái Lan đang sống ở Bangkok cho biết, hiện tại ở đất nước chùa vàng này, những dụng cụ ăn phương Tây mới thực sự phổ biến.

Các loại mì, súp hoặc cháo gạo (tom gui) sẽ được ăn bằng đũa. Susumpow cho biết một số người dùng đũa để gắp đồ ăn và trực tiếp bỏ vào miệng, tuy nhiên đa số người Thái có thói quen sử dụng đũa để gắp thức ăn (thịt, rau, mì) rồi đặt chúng vào một chiế thìa, sau đó mới cho lên miệng thưởng thức.

Trên bàn ăn người Thái, họ kiêng không dùng đũa để xiên thức ăn. Những năm gần đây, Thái Lan có xu hướng sử dụng đũa gỗ một lần hoặc các đôi đũa nhựa dài.