Chánh Văn phòng Bộ Giao thôngVận tải Nguyễn Văn Công cho biết sau khi tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốchội và công luận, ngày 4/6, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng BộGiao thông Vận tải đã ký tờ trình gửi Quốc hội báo cáo giải trình bổ sung Báocáo đầu tư dự án đường sắt cao tốc Hà Nội-Thành phố Hồ Chí Minh.
![]() |
Ảnh minh hoạ |
Theo tờ trình, Chính phủ đã phân tích kỹ bốnphương án về vận chuyển hành khách và hàng hóabằng đường sắt trên trục Bắc-Nam dựa trên támtiêu chí (tính khả thi về mặt kỹ thuật; phù hợpvới các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã cam kếttham gia; đáp ứng được yêu cầu vận chuyển trướcmắt và lâu dài; phù hợp với xu hướng phát triểnđường sắt cao tốc; chi phí đầu tư; hiệu quả đầutư; phù hợp với chiến lược và quy hoạch pháttriển; xem xét kinh nghiệm của các nước đã pháttriển đường sắt cao tốc).
Trên cơ sở phân tích, Chính phủ đề nghị lựa chọnphương án 4 là nâng cấp tuyến đường sắt hiện tạiđể đáp ứng nhu cầu trước mắt; đồng thời xây dựngmới tuyến đường đôi, khổ 1.435mm, chỉ chuyên chởhành khách với tốc độ khai thác 300 km/giờ.
Phương án này sẽ thực hiện thông qua hai dự ánlớn, đó là dự án Nâng cấp tuyến đường sắt ThốngNhất (một số đoạn trên tuyến này đang được Nhànước đầu tư nâng cấp) và dự án Đường sắt cao tốcHà Nội-Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo Chính phủ, phương án 4 thỏa mãn tám tiêuchí kể trên; phù hợp với chiến lược, quy hoạchphát triển giao thông vận tải nói chung và đườngsắt nói riêng cũng như để phát triển đường sắtViệt Nam đi thẳng vào hiện đại.
Về phân kỳ đầu tư, Chính phủ vẫn đưa ra baphương án, trong đó kiến nghị chọn phương án 2,nhưng có sự thay đổi trong thời gian phân kỳ đầutư giai đoạn một.
Trên cơ sở tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốchội, tùy thuộc vào khả năng huy động vốn, trả nợquốc gia và các yếu tố khác, Chính phủ xem xétphân kỳ đầu tư một cách linh hoạt và có thể kéodài giai đoạn đưa đường sắt cao tốc Hà Nội-Vinh,Thành phố Hồ Chí Minh-Nha Trang vào khai thácvào khoảng năm 2025, hoàn thiện toàn tuyến năm2035.
Như vậy, thời gian hoàn thành, đưa vào khai thácđoạn Hà Nội-Vinh và Nha Trang-Thành phố Hồ ChíMinh có thể chậm hơn 5 năm so với đề xuất trướcđó.
Về huy động vốn và cân đối đầu tư, tổng mức đầutư theo tính toán sơ bộ cho dự án là 55,88 tỷUSD, trong đó đầu tư cho kết cấu hạ tầng gần 31tỷ USD, đầu tư cho phương tiện hơn 9,5 tỷ USD...,Chính phủ dự kiến bảo đảm thu xếp nguồn vốn ngânsách nhà nước cho hợp phần kết cấu hạ tầng, cònhợp phần phương tiện vận tải sẽ huy động đầu tưcủa các doanh nghiệp.
Tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, khitiến hành nghiên cứu khả thi, dự kiến hợp phầnkết cấu hạ tầng sẽ được xem xét phân chia thànhcác tiểu dự án cầu, đường và tín hiệu đường sắt;thông tin đường sắt; nhà ga và phát triển khu đôthị, khu công nghiệp gần nhà ga... từ đó đề xuấtcụ thể về nguồn vốn thực hiện.
Dự kiến, tiểu dự án “cầu, đường và tín hiệuđường sắt” sẽ được thực hiện bằng vốn vay ODA,các tiểu dự án kết cấu hạ tầng còn lại đều cóthể thực hiện không hoàn toàn bằng ngân sách nhànước.
Trên cơ sở khả năng huy động và cân đối vốn đầutư theo phương án kiến nghị được chọn, giai đoạnđầu của dự án (từ 2012 đến 2025), trung bình mỗinăm chỉ cần huy động 1,6 tỷ USD, giai đoạn cuối(từ 2030 đến 2035), trung bình mỗi năm cần 4,36tỷ USD.
Theo phân tích của Chính phủ, hiện nay, đầu tưcho giao thông vận tải chỉ đạt 7% tổng mức đầutư của xã hội. Nếu tính đến dự án đường sắt caotốc Hà Nội-Thành phố Hồ Chí Minh với phương ánhuy động vốn kể trên thì đầu tư cho giao thôngvận tải ở trong khoảng 10-15% tổng mức đầu tưcủa xã hội.
Như vậy, việc đầu tư vào dự án Đường sắt cao tốcHà Nội-Thành phố Hồ Chí Minh vẫn nằm trong giớihạn đầu tư và không ảnh hưởng đến việc cân đốivốn cho nhu cầu đầu tư các dự án ngành khác.
Về nợ quốc gia, tiếp thu ý kiến của các đại biểuQuốc hội, Chính phủ tiếp tục chủ động quản lýchặt chẽ và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn vayODA mặc dù số liệu hiện nay về tổng dư nợ của cảnước (khoảng hơn 42% GDP), trong đó nợ nướcngoài trên 32%, được đánh giá là nằm trong phạmvi bảo đảm an toàn.
Về vấn đề an toàn, theo như đánh giá được đưa ratrong văn bản giải trình thì toàn bộ tuyến đườngsắt cao tốc được xây dựng chủ yếu trên cao, córào cách ly, không giao cắt đồng mức với hệthống đường bộ, đường sắt khác, là cơ sở để quảnlý chặt chẽ hành lang an toàn đường sắt, đảm bảoan toàn cho quá trình khai thác.
Quy trình khai thác đường sắt cao tốc được quyđịnh chặt chẽ. Công tác bảo dưỡng, kiểm trathiết bị và hệ thống kết cấu hạ tầng đường sắtcao tốc được tiến hành hàng ngày đảm bảo duy trìđộ an toàn, tin cậy cao của cả hệ thống.
Theo Vietnam+