Tổng lượng kiều hối chuyển vềtrong năm 2009 đạt 6,283 tỉ USD, giảm 12,8% so với năm 2008. Ông Trần Xuân Huy,tổng giám đốc ngân hàng Sacombank cho biết, doanh số chi trả kiều hối quaSacombank trong năm 2009 là 850 triệu USD, nhưng chỉ 10% là được bán lại chongân hàng, và cũng rất ít người gửi lại ngân hàng. Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB)cho biết lượng kiều hối qua ngân hàng được bán lại không quá 10% doanh số kiềuhối. Còn ở hệ thống Western Union ở ngân hàng ACB, nơi thường chuyển số ngoại tệnhỏ lẻ dưới 10.000 USD/món, thì phần lớn người nhận không bán ngoại tệ lại ngânhàng.
Dân vẫn cất giữ USD
“Người ta nhận ngoại tệ rồi bướcra bán ở chợ kế bên, dù ngân hàng ở ngay cạnh”, giám đốc công ty kiều hối củamột ngân hàng kể. Thí dụ, người nhận 1.000 USD đem ra tiệm vàng bán được giá19,5 triệu đồng, thì nếu bán cho ngân hàng ở giá 18.500đ/USD, họ sẽ bị thiệt1.000.000đ.
Theo báo cáo cuối năm 2009 củangân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, tính riêng trên địa bàn TP.HCM, không nhữnglượng kiều hối chuyển về là 3,1 tỉ USD, so với năm 2008 giảm 20,3%, mà doanh sốmua bán ngoại tệ của các ngân hàng thương mại giảm mạnh. Tổng doanh số mua đạt64,4 tỉ USD, chỉ bằng 67% so với năm 2008, tổng doanh số bán đạt 69,7 tỉ USD,bằng 71,8%.
 |
Theo giám đốc khối ngoại hối củamột ngân hàng nước ngoài, các ngân hàng chỉ mua được vài trăm triệu USD. Lượngngoại tệ còn lại không hoàn toàn được chuyển hết qua tiền đồng mà được dân chúngcất giữ, gửi tiết kiệm, mua vàng.
Mấu chốt là tỷ giá
Theo nguồn tin trong giới tàichính, từ tháng 12.2009 đến tháng 1.2010, ngân hàng Nhà nước đã hỗ trợ doanhnghiệp bằng cách bán khoảng 3 tỉ USD cho các ngân hàng thương mại (riêng tháng12.2009 khoảng 2 tỉ USD), tương đương 55.437 tỉ đồng (theo tỷ giá 18.479đ/USD)được rút về. Lượng tiền rút về như vậy là một trong những nguyên nhân dẫn tớitình trạng khan hiếm tiền đồng và dẫn ngân hàng vào cuộc đua lãi suất huy độngđể thu hút thêm vốn, đáp ứng nhu cầu tín dụng cuối năm.
Theo ngân hàng Nhà nước, tổng sốdư tiền gửi tháng 1.2010 ước chỉ tăng 0,3% so với tháng trước, trong khi tíndụng đối với nền kinh tế tháng 1.2010 ước tăng 1% so với tháng trước.
Điều này, theo giám đốc ngoại hốitrên, nằm trong ý đồ của ngân hàng Nhà nước. Bởi khi tiền đồng khan hiếm, doanhnghiệp – một khi đã không còn được hỗ trợ lãi suất và khó khăn khi vay tiền đồng– đã phải bán USD cho các ngân hàng thương mại để có tiền đồng. Cộng thêm vớiviệc một số doanh nghiệp quốc doanh bán ngoại tệ theo quy định, giúp ngân hàngthương mại cải thiện tình trạng thanh khoản ngoại tệ. Đồng thời kéo tỷ giáUSD/VND trên thị trường liên ngân hàng, trước luôn ngang ngửa với tỷ giá thịtrường tự do, nay đã giảm xuống còn 18.600đ/USD.
Dù vậy, một số ý kiến cho rằng,hỗ trợ này chỉ có thể thực hiện trong ngắn hạn. Tỷ giá USD/VND ngoài thị trườngtự do vẫn cao hơn giá niêm yết chính thức, nhiều người vẫn than khó mua được USDở ngân hàng.
Ngân hàng ANZ, với báo cáo mớinhất đầu tháng 2, dự báo tỷ giá USD/VND sẽ nằm ở mức 19.300đ vào tháng 12.2010.Khi người ta vẫn kỳ vọng USD tăng giá, thì tâm lý găm giữ USD vẫn còn. Nhiềuchuyên gia kinh tế, và cả quan chức, gần đây, khi gặp báo giới, đã cho rằng cầncó chính sách tỷ giá hợp lý, để nguồn ngoại tệ trong dân quay trở lại lưu thông.
Theo Hồng Sương
