Mới đây, một trường tiểu học tại Hà Nội đã công bố danh sách những học sinh được nhận quà nhân dịp khai giảng năm học mới. Sự việc sẽ không có gì đáng nói nếu không có màn công khai chi tiết hoàn cảnh gia đình các em.
Hình ảnh màn công bố danh sách học sinh khó khăn nhận quà trên màn hình LED trước tất cả học sinh và phụ huynh nhà trường sau khi được chia sẻ lên mạng xã hội, đã thu hút sự quan tâm của nhiều người với những luồng quan điểm trái chiều.
Một số người nêu ý kiến trường chỉ cần đọc danh sách học sinh lên nhận quà, trong khi không ít người khác cho rằng có lẽ nhà trường làm như vậy chỉ để công khai, minh bạch.
“Của cho không bằng cách cho”
Trao đổi với PV VietNamNet, ông Hồ Tuấn Anh, Hiệu trưởng Trường THCS Quỳnh Phương (phường Quỳnh Mai, tỉnh Nghệ An) cho rằng cách tổ chức như vậy không ổn.
“Tôi cho rằng khi trao quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn có thể chụp ảnh làm minh chứng nhưng tuyệt đối không được đăng công khai dưới bất kỳ hình thức nào.
Việc nhà trường trao quà cho các em rồi công khai hoàn cảnh từng em không chỉ thiếu tinh tế mà còn làm mất ý nghĩa nhân văn khởi điểm. Chưa kể, việc này có thể còn là xâm phạm đến đời tư của gia đình học sinh, làm các em mặc cảm hơn là phấn khởi. Sẽ ra sao nếu trong số đó có em mà bố hoặc mẹ đang chịu án phạt tù?...”, ông Tuấn Anh nói.
Covers content
Not interested
Inappropriate
Seen too often
ADBRO is the full service ad network for high impact contextual advertising with direct access to the exclusive in-image inventories across major local publishers.
We provide free creative adaptation into rich media, interactive and playable ads formats. Campaigns in our channel are delivered under guaranteed prices for actions with programmatic & managed delivery. We provide contextually segmented in-target audiences for over 60 industries with a full range of brand safety solutions.
ADBRO operates across SE Asia, including Singapore, Vietnam, Indonesia, Thailand, Philippines and Malaysia.
To test our channel for your advertising campaigns or consider partnership programs for publishers, please contact us at www.adbro.me
Học sinh trường tiểu học trong ngày đầu năm học mới. Ảnh: TTHTT
Vị hiệu trưởng cho hay, năm nào trường do ông quản lý cũng tổ chức những đợt trao quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, thường là vào đầu năm học; 20/11; trước khi nghỉ Tết; tổng kết năm học và có khi đột xuất.
“Qua những lần đó, tôi nhận ra rằng, không ít học sinh rất e ngại, thậm chí có phần tổn thương khi phải chường việc 'có hoàn cảnh khó khăn' ra trước bạn bè trong trường. Các em không có lỗi, bố mẹ các em không có lỗi”, ông Tuấn Anh nói.
Ông cho rằng, đúng là những phần quà đó là cần thiết để góp phần hỗ trợ, động viên các em trong quá trình học tập. Tuy nhiên “của cho không bằng cách cho”.
“Tôi nhớ một lần trao quà xong, một nữ sinh đã vào phòng hiệu trưởng, rụt rè mãi mới dám nói: 'Em cảm ơn phần quà được nhà trường trao hôm nay, nhưng em xin thầy đừng chia sẻ lên mạng xã hội'. Tôi hơi bất ngờ bởi trước đó, sau mỗi lần trao quà, nhà trường thường đăng lên Facebook để tuyên truyền như một lời cảm ơn các nhà hảo tâm đã hỗ trợ các em", ông Tuấn Anh kể.
Vị hiệu trưởng chia sẻ, ngày hôm đó, chính em học sinh lớp 9 ấy đã dạy cho ông một bài học về tính nhân văn nhưng cũng cần cả sự tinh tế.
Ông kể thêm: "Em đã nói rằng rất trân trọng phần quà nhưng cứ phải mang hình ảnh nghèo khổ của gia đình ra như để mong một sự thương hại thì... Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về câu nói bỏ lửng của nữ sinh lớp 9. Từ đó, khi trao quà, tôi thường mời riêng các em về văn phòng, với sự có mặt của thầy cô và các mạnh thường quân, và tôi thấy các em tự tin hơn khi nhận quà”.
Vì vậy, vị hiệu trưởng mong các trường, đoàn thể khi trao quà cho học sinh khó khăn cần có sự tinh tế, bớt màu mè để người nhận thấy được sự ấm áp từ những phần quà.
Cần thể hiện đúng tinh thần của giáo dục chứ không thể hành chính hóa
PGS.TS Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, việc một trường tiểu học công khai danh sách các em được nhận hỗ trợ kèm hoàn cảnh cho tất cả phụ huynh và học sinh, dù nhằm mục đích minh bạch, nhưng lại thiếu nhạy cảm và tiềm ẩn nhiều hệ lụy tâm lý - xã hội.
“Đặc biệt, trẻ tiểu học đang trong giai đoạn hình thành nhân cách, rất nhạy cảm với ánh nhìn từ bạn bè, vì thế việc bị 'nêu tên', công khai hoàn cảnh nghèo khó... có thể tạo ra cảm giác xấu hổ, mặc cảm, khiến các em mất tự tin, thu mình hoặc né tránh các hoạt động tập thể, ông Nam phân tích.
Nguy hiểm hơn, theo ông, cách làm này có thể tạo ra sự phân biệt vô hình trong lớp học, khi một số em trở thành đối tượng trêu chọc, bị ‘gắn mác’ và xa lánh. Điều này vô tình tạo định kiến xã hội, sự phân biệt đối xử ngay trong môi trường giáo dục - vốn cần phải là nơi an toàn, công bằng và nuôi dưỡng sự tôn trọng lẫn nhau.
Về lâu dài, những vết hằn tâm lý ấy có thể làm suy giảm lòng tự trọng, động lực học tập của trẻ, thậm chí ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa phụ huynh với nhau và với nhà trường khi cha mẹ cảm thấy con mình bị “bêu tên” trước tập thể. Khi chính mình cũng cảm thấy “mất mặt”, nhiều gia đình thậm chí từ chối không nhận.
Theo ông Nam, để tránh những tổn thương không đáng có, nhà trường cần thay đổi cách triển khai: Bảo mật thông tin cá nhân, trao học bổng hoặc hỗ trợ một cách kín đáo, tế nhị, sử dụng ngôn ngữ tích cực như “học bổng đồng hành” hay “học bổng ngôi sao” hàm ý khích lệ sự nỗ lực. Nhà trường cũng có thể tổ chức các hoạt động giáo dục về sự sẻ chia để cả tập thể học sinh hiểu giá trị của yêu thương và trách nhiệm cộng đồng, giúp đỡ nhau từ những công việc hàng ngày. Khi đó, việc hỗ trợ sẽ vừa đảm bảo tính minh bạch, vừa giữ được danh dự, sự tự tin và bình đẳng cho tất cả các em.
“Hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn là cần thiết, nhưng cách làm phải nhân văn, thể hiện đúng tinh thần của nhà giáo dục chứ không thể hành chính hóa. Nếu thiếu sự nhạy cảm này, chúng ta có thể vô tình biến sự giúp đỡ thành một vết thương tinh thần cho các em”, ông Nam nói.
Nhà trường gửi lời xin lỗi
Sau khi truyền thông phản ánh và nhận được nhiều ý kiến trái chiều, Trường Tiểu học Thái Thịnh (Đống Đa, Hà Nội) đã công khai đăng lời xin lỗi, thừa nhận việc trình chiếu danh sách học sinh có hoàn cảnh khó khăn trong lễ khai giảng là sơ suất đáng tiếc và coi đây là bài học kinh nghiệm để rút ra trong công tác tổ chức. "Nhà trường trân trọng gửi lời xin lỗi và cảm ơn sự thấu hiểu của quý phụ huynh, học sinh", trang Fanpage của trường nêu.
