Để gà làm sẵn trôngvàng ươm, bắt mắt, người bán dùng một loại hóa chất nhuộm màu mà theo cácnhà khoa học, hóa chất đó có thể gây ung thư cho người ăn.

Lâu nay, giới buôn gà thườngrỉ tai nhau về việc sử dụng hóa chất nhuộm gà làm sẵn cho bắt mắt. Gà nhuộmxong có da vàng ươm, béo ngậy, căng phồng, ai nhìn cũng muốn mua. Để kiểmchứng, chúng tôi đến nhiều chợ tự phát ở các phố ngoại thành Hà Nội nhưđường B52, Bưởi, chợ tạm thuộc Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính, (quận CầuGiấy), Trường Chinh, Láng (quận Đống Đa), Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai)… đều bắtgặp những quầy bán gà vàng ươm, con nào con nấy béo ngậy.

Gà nhuộm chất gây ung thư
Cho vào nồi nhuộm

Tương tự, ở TP.HCM, rảoquanh các chợ tự phát như trên các tuyến đường Tô Ký, Nguyễn Văn Quá,Nguyễn Ảnh Thủ, Lê Văn Khương (Q.12), Phan Văn Trị, Nguyễn Oanh, ThốngNhất, Phạm Văn Chiêu (Q.Gò Vấp), Bình Long, Tân Hương, Tân Kỳ Tân Quý(Q.Tân Phú)… cũng thấy bán rất nhiều loại gà làm sẵn da vàng ươm.

Công nghệ nhuộm

Theo bí quyết của dân buôn gà, trước khi mang ra chợ bán, gà làm sẵnđược nhuộm qua một loại màu là “bột sắt”. Loại bột này, chỉ cần bỏ vàokhoảng nửa thìa cà phê là nhuộm được khoảng trên dưới 100 con gà. Đặcbiệt, dân buôn gà khẳng định dùng “bột sắt” nhuộm gà sẽ không bị ngườimua phát hiện, bởi khi nhuộm nước màu ngấm sâu vào da gà. Nhuộm xong,mang gà ra nước rửa thoải mái vẫn không bị phai màu, vì vậy không sợ bịkhách hàng “mắng vốn”.

"Ông chỉ cần bỏ vào chút xíu là gà vàng ươm, nếu muốn vàng đậm để nướng lu, hoặc quay, ông bỏ thêm bột vào nồi" -H., một người buôn gà

Một lái buôn cả gà thịt lẫngà sống ở chợ Lòng Thuyền (P.Lĩnh Nam, Hà Nội) tên H. cho biết, lúc đầukhông biết cách nhuộm gà và chỉ nhuộm bằng bột nghệ nên không “bắt mắt”. Sauđó, được một bạn hàng “truyền bí quyết” dùng “bột sắt” nhuộm mới là tuyệtchiêu. Từ đó, H. thường xuyên mua “bột sắt” về nhuộm gà trước khi mang rachợ bán lẻ.

Cũng theo H., tất cả các bạn hàng anh biết đều mua “bột sắt” về để nhuộm.“Tôi làm ít nên chỉ mua vài lạng. Có người mua cả ký bột sắt vì họ có nhiềumối nhà hàng, quán ăn đặt số lượng cả trăm con mỗi ngày”, H. cho biết.

Bán tín bán nghi về loại “bộtsắt” mà H. nói, sáng sớm hôm sau chúng tôi đến nhà H. ở khu Mai Dịch (huyệnTừ Liêm, Hà Nội). Lúc này, H. và vợ đã làm thịt được khoảng 30 con gà. Đểcho vợ làm hết số gà đã vặt lông, H. mở nồi nước nóng vẫn đặt trên bếp lò,dùng muỗng nhỏ múc nửa muỗng “bột sắt” bỏ vào nồi, lập tức nước trong nồichuyển sang màu vàng ươm.

Tiếp đến, H. cầm chân từng con gà đã làm sạch lông, da trắng muốt nhúng toànthân vào nồi, đảo qua lại 2 lần cho màu thấm vào rồi nhấc nhanh ra. Lúc này,toàn thân con gà vàng ươm, da căng phồng, trông gà béo ngậy, khác hoàn toànmàu trắng nhợt, da nhăn như lúc mới vặt lông xong.

Gà nhuộm chất gây ung thư
 

Cứ thế, chỉ một chốc, gần50 con gà được H. nhuộm màu xong. “Bột sắt rất chuẩn. Ông chỉ cần bỏ vàochút xíu là gà vàng ươm, nếu muốn vàng đậm để nướng lu hoặc quay, ông bỏthêm bột vào nồi”, H. hướng dẫn.

Chất độc!

Theo chỉ dẫn của H., tôi tìm đến phố Hàng Khoai (Hà Nội) tìm mua “bộtsắt”. Thấy người đàn bà khoảng trên 40 tuổi ngồi trên ghế nhựa dưới gốccây bàng, bên cạnh là chiếc thúng đựng túi chứa các loại màu, tôi hỏimua hai lạng “bột sắt”. Vừa thò tay lấy ra một túi bột đóng sẵn, bà tavừa bĩu môi: “Cậu mới vào nghề buôn gà hay sao mà mua ít thế. Dân buônchuyên nghiệp ngày nào cũng tới mua cả ký, ai mua hai lạng như cậu baogiờ…”.

Nói vậy, bà vẫn đưa gói bột cho tôi và thu 30.000 đồng/2 lạng “bột sắt”.Về nhà, tôi lấy thử một chút “bột sắt” ra hòa tan. Bị nước màu dính vàotay, tôi cố gắng dùng xà bông rửa thế nào cũng không sạch!

Mang “bột sắt” mà chúng tôi mua ở phố Hàng Khoai vào TP.HCM đến gặp tiếnsĩ Đàm Sao Mai, Viện trưởng Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm, trườngĐại học Công nghiệp TP.HCM, để nhờ kiểm nghiệm tìm độc tố.

Sau hai ngày phân tích, tiến sĩ Mai cho biết “bột sắt” là một loại màucông nghiệp chứa chất 2,4 diaminoazobenzene hydrochloride. Chất này đượcdùng trong công nghiệp sản xuất polymer, thuốc nhuộm tóc, sản xuất caosu (chất chống ôxy hóa cao su), mực in... và tuyệt đối cấm sử dụng trongthực phẩm.

Gà nhuộm chất gây ung thư
Quầy “bột sắt” ở chợ Kim Biên (TP.HCM)

Cũng theo tiến sĩ Mai,chất bột màu này là dạng độc tố, khi tích lũy trong cơ thể con người cókhả năng gây tổn hại cho gan và thận, gây ung thư da, ung thư bàngquang. Tiếp xúc thường xuyên sẽ gây viêm da nặng, kích ứng mắt và chảynước mắt, hen suyễn, viêm dạ dày, suy thận, chóng mặt, run, co giật, vàhôn mê. Triệu chứng khi nuốt phải lượng lớn: đau bụng, môi và móng taychuyển màu xanh tím, co giật ói mửa, khó thở, buồn ngủ, lịm dần.

Tìm hiểu ở TP.HCM, chúng tôi cũng được dân buôn gà cho biết họ vẫnthường xuyên lên chợ Kim Biên (Q.5) mua “bột sắt” về để nhuộm gà trướckhi mang bán lẻ ngoài chợ. Theo lời các lái buôn, chúng tôi tìm đến chợKim Biên và dễ dàng tìm được loại “bột sắt” giống y chang “bột sắt” ởphố Hàng Khoai. Có điều, người bán ở chợ Kim Biên nói chỉ bán từ 1 kg(giá 150.000 đồng) trở lên, chứ “không bán lẻ, mất thời gian!”.

Cảnh giác với các thực phẩm có màu vàng bất thường

Theo bác sĩ Phạm Xuân Dũng, Phó giám đốc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, vào đầu thập niên 1980, tại một vùng ở Anh người ta ghi nhận trên một nhóm người câu cá nghiệp dư thường xuyên sử dụng phẩm màu công nghiệp có tên 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride để nhuộm một loài sâu làm mồi câu cá.
 
Sau 5 năm, những người này có tỷ lệ mắc bệnh ung thư bàng quang cao hơn nhóm người không sử dụng chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride. Sau đó, cũng có công trình nghiên cứu thử nghiệm trên chuột và đưa ra ghi nhận chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride gây ung thư tế bào gan và ung thư máu trên cơ thể chuột...
 
“Chắc chắn 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride là chất không được dùng trong thực phẩm, vì nó thuộc màu công nghiệp”, bác sĩ Phạm Xuân Dũng nói.
 
Anh Toàn, một kỹ sư hóa chuyên kinh doanh hóa chất phụ gia thực phẩm tại TP.HCM, nói: “Chất 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride là phẩm màu công nghiệp. Loại màu này được dùng chủ yếu trong công nghiệp nhuộm, giá hàng xuất xứ từ Trung Quốc chỉ từ 70 - 80 ngàn đồng/kg. 2,4 - diaminoazobenzene hydrochloride gây độc hại cho gan và thận, nó có thể gây chết người ở liều lượng cao".
 
Cũng theo anh Toàn, một số người còn dùng acid orange - một loại phẩm màu công nghiệp được dùng trong sản xuất nhang và nhuộm vải, để nhuộm cho da gà, măng... có màu vàng tươi hấp dẫn. Loại phẩm màu này chỉ có giá từ 30 - 40 ngàn đồng/kg, trong khi phẩm màu vàng dùng cho thực phẩm giá cao gấp nhiều lần.
 
Bác sĩ Trần Văn Ký, Hội Khoa học kỹ thuật an toàn vệ sinh thực phẩm VN, cho rằng trong phẩm màu công nghiệp chứa nhiều tạp chất, kim loại nặng, có tính bám dính chắc vào cơ thể, khó phân hủy - là yếu tố gây bệnh mãn tính, ung thư.

Theo Thanh Niên