Trong khi người dân đang chờhàng hóa trên thị trường giảm nhiệt sau Tết thì việc giá xăng tăng; giá điện,nước cũng chính thức tăng vào đầu tháng 3 khiến họ phải tính chuyện thắt lưngbuộc bụng.

>>
>>
>>
>>
>>
>>

Từ thực phẩm, hàng tiêudùng...

Với việc giá điện, xăng, nước...đồng loạt tăng, nhiều doanh nghiệp sản xuất cho biết khả năng hàng hóa sẽ đồngloạt tăng từ đầu tháng 3 tới hầu như là chắc chắn. Ông Nguyễn Văn Minh - Giámđốc Công ty thực phẩm Phú An Sinh - cho rằng việc tăng giá đồng loạt của xăng,điện, nước ảnh hưởng cả trực tiếp lẫn gián tiếp đến hoạt động sản xuất, kinhdoanh của công ty. "Tất cả máy móc, kho lạnh, chuồng trại hiện nay của Phú AnSinh đều sử dụng rất nhiều điện năng, tăng giá điện chắc chắn sẽ làm tăng giáthành sản xuất. Ngoài ra còn giá thức ăn chăn nuôi, giá vận chuyển cũng sẽ bịcác nhà cung cấp đẩy lên, chưa kể tiền lương công nhân cũng phải được điều chỉnhlại. Do đó, chúng tôi sẽ phải tăng giá bán ra các sản phẩm thịt, trứng gia cầm",ông Minh nói.

Tuy nhiên, do hiện nay sản phẩm của Công ty Phú An Sinh vẫn cònđang trong chương trình bán hàng bình ổn của TP.HCM nên giá bán chưa thể tăngngay. Vì vậy công ty này phải tiết kiệm tối đa các chi phí để có thể cân đối giáthành sản xuất.

Tương tự, theo ông Ngô Phước Hậu- Phó chủ tịch Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam - ngành thủy sảnbị tác động trực tiếp vì từ khâu nuôi trồng đến khi đưa hàng ra đến cảng đều gắnvới nhiên liệu xăng dầu và điện.

Ông Hậu phân tích: Tăng giá xăng, người nuôithủy sản sẽ gánh chịu thêm chi phí vì luôn phải bơm nước, vận chuyển nguyênliệu. Tăng giá điện, các nhà máy chế biến sử dụng hệ thống đông lạnh, thiết bịmáy móc cũng đều bị ảnh hưởng. Doanh nghiệp chưa có những tính toán cụ thể nhưngchắc chắn giá thành sản xuất sẽ bị đội lên và như thế sẽ ảnh hưởng khá nghiêmtrọng đến tình hình xuất khẩu.

Còn theo ước tính của ông PhạmChí Cường - Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam - giá điện chiếm khoảng 10% giáthành sản xuất thép của các doanh nghiệp hiện nay. Vì vậy, giá sắt thép bán lẻtrong nước cũng phải tiếp tục tăng trong thời gian tới. Tuy nhiên, hiện nay cácdoanh nghiệp sản xuất thép vẫn đang chờ xem tình hình thị trường cụ thể do sứccầu đang ở mức thấp nên chưa có động thái tăng giá bán ngay. Trong khi đó, Côngty cao su Miền Nam (Casumina) dự báo có thể phải tăng giá bán khoảng 5% từ đầutháng 3 cho tất cả sản phẩm của mình.

Gánh nặng cho người tiêu dùng

Giá thực phẩm chưa giảm sau Tết lại có khả năng tiếp tục tăng - (Ảnh: D.Đ.M)

Ông Lê Văn Trí - Phó tổng giámđốc Casumina - giải thích việc tăng giá bán ra là chuyện bắt buộc phải làm. Giácao su nguyên liệu đã tăng gần gấp đôi từ cuối năm 2009 đến nay nhưng Casuminavẫn giữ nguyên giá bán như trước đó vì còn nguyên liệu giá thấp dự trữ. Thếnhưng nay đến lượt giá điện, xăng, nước và tỷ giá USD đồng loạt tăng thì công typhải tăng giá bán ra. "Nếu tính tác động thì công ty phải tăng giá trên 10%trong đợt này nhưng điều này là không thể. Vì vậy chúng tôi dự kiến chỉ tăng ởmức không quá 5%/lần và sẽ từ từ tính tiếp theo nhu cầu của thị trường", ông Trígiải thích.

...đến taxi, xe buýt

Một chuyên gia kinh tế tại TP.HCM nhấn mạnh đợt tăng giá xăng, điện, nước,... cùng lúc sẽ tác động đến tất cả các doanh nghiệp đang hoạt động dù ở bất kỳ lĩnh vực nào. Trong đó doanh nghiệp sản xuất chịu tác động nhiều nhất vì giá điện tác động trực tiếp đến giá thành sản phẩm. Đặc biệt, ông e ngại nhóm ngành thực phẩm tăng sẽ khiến cho nhiều người dân càng phải thắt lưng buộc bụng. Đó là chưa kể đến việc chỉ số giá cả hàng hóa (CPI) cả nước trong tháng 3 nói riêng và cả năm 2010 sẽ tăng cao càng khiến đời sống người dân thêm khó khăn.

Ông Thái Văn Chung - Tổng thư ký Hiệp hội Vậntải TP.HCM - nhận định 2 đợt tăng giá vừa quachủ yếu nhằm vào mặt hàng xăng nên phần lớn cácdoanh nghiệp vận tải hành khách và hàng hóakhông bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, đối tượng bị ảnhhưởng nặng nề nhất chính là người dân sử dụng xecá nhân và các doanh nghiệp vận tải hành kháchcông cộng (như taxi, xe buýt loại nhỏ). Theo ôngChung, nhiên liệu chiếm khoảng 45% giá thành vậntải, do đó xăng dầu tăng 1.000 đồng/lít thì tấtyếu doanh nghiệp vận tải phải tăng giá thành lênít nhất 5%.

Còn ông Tạ Long Hỷ - Giám đốcđiều hành taxi Vinasun - cho biết, mức tăng giá xăng 2 lần liên tiếp thêm 1.040đồng/lít khiến hoạt động của nhiều đơn vị taxi gặp khó khăn. Theo ông Hỷ, thờigian qua không chỉ xăng đứng ở mức cao mà giá cả đầu tư phương tiện, trang thiếtbị, chi phí quản lý, các loại thuế... đều tăng.

Do đó, khi xăng tăng như hiệnnay buộc công ty phải bù lỗ gần 30.000 đồng/xe/ngày. Với 3.000 xe đang hoạt độngthì mỗi ngày công ty mất đứt gần 90 triệu đồng. Ông Hỷ cho rằng việc tăng giácước là việc mà các doanh nghiệp buộc phải nghĩ tới, trong đó ít nhất sẽ tăng500 đồng/km lên 12.000 - 12.500 đồng/km.

Phần lớn các doanh nghiệp taxikhác tại TP.HCM cũng đang cân nhắc tăng giá cước. Điều này sẽ đẩy giá của loạiphương tiện hành khách công cộng này lên cao, dù rằng giá taxi ở TP.HCM hiện nayđã được xem là cao. Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô ViệtNam - đánh giá, đợt tăng giá xăng lần này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khoảng30.000 taxi hoạt động trên cả nước, trong đó Hà Nội có 10.000 xe và TP.HCMkhoảng 12.000 xe. Theo tính toán của ông Hùng, giá nhiên liệu tăng 10% trở lênthì doanh nghiệp sẽ phải tăng giá cước 3% để bù đắp chi phí. Tính đến nay, giáxăng tăng 7% đã bắt đầu có tác động đến các doanh nghiệp.

Không chỉ thế, ngay cả xe buýtvốn là phương tiện giao thông công cộng dành cho "người nghèo" cũng đang rụcrịch tăng giá trong năm nay do biến động giá xăng dầu. Ông Lê Trung Tính -Trưởng phòng Quản lý vận tải công nghiệp (Sở GTVT TP.HCM) cho biết - hiện tạiTP.HCM còn hàng trăm xe buýt loại 12 chỗ sử dụng xăng sẽ bị ảnh hưởng từ đợttăng giá này. Trong đó, giá nhiên liệu được tính vào trợ giá nên phải tính tớiphương án đề xuất tăng trợ giá để bù chênh lệch cho các doanh nghiệp xe buýt.

Tuy nhiên, cách này không đơn giản do trợ giá xe buýt trong năm nay đã quá cao(700 tỉ đồng). Do đó, Sở GTVT dự kiến sẽ đề xuất thành phố tăng giá vé xe buýtlên cao nhất 6.000 đồng/lượt (vượt khung giá xe buýt do UBND TP phê duyệt caonhất chỉ có 5.000 đồng/lượt). Điều này sẽ góp phần "đẩy" hành khách ra khỏi xebuýt vì đây là loại phương tiện chủ yếu dành cho đối tượng thu nhập thấp như họcsinh, sinh viên, công nhân.

* Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam: “Vào thời điểm giữa năm ngoái khi giá xăng tăng cao nhất 19.000 đồng/lít thì giá dầu thô thế giới là 140 USD/thùng, nay giá dầu thô chỉ khoảng 80 USD/thùng mà giá xăng đã ngót nghét 17.000 - 18.000 đồng/lít thì đã hợp lý chưa? Mặt khác, thời gian giữa 2 lần tăng giá liên tiếp tối thiểu chỉ có 10 ngày sẽ làm đảo lộn hoạt động của các ngành kinh tế khác. Đó là chưa kể hiện nay thị trường xăng dầu chưa mang tính cạnh tranh, trong đó Tổng công ty xăng dầu VN (Petrolimex) chiếm đến 60% thị phần, do đó khi đơn vị này tăng giá sẽ kéo theo việc đồng loạt tăng giá xăng dầu nói riêng và hàng loạt mặt hàng khác nói chung”.

* Ông Ngô Phước Hậu - Phó chủ tịch Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam: “Giá xăng dầu thế giới biến động từng ngày nhưng giá xăng trong nước lại không theo đúng diễn biến đó mà tăng theo từng đợt. Chúng tôi không phải không tin vào khả năng quản lý của Nhà nước, nhưng chỉ đến khi nào các ngành điện, xăng dầu không còn cảnh độc quyền và hoạt động theo đúng cơ chế thị trường, cạnh tranh minh bạch thì người tiêu dùng mới được hưởng mức giá bán có lợi nhất và không bị “móc túi” như hiện nay”.

* Ông Phạm Chí Cường - Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam: “Dù chi phí đầu vào đang gia tăng nhưng các doanh nghiệp cũng phải tính toán mức tăng cụ thể để người tiêu dùng có thể chấp nhận được. Hơn nữa, từng doanh nghiệp thép cũng phải tìm cách đẩy mạnh việc giảm tiêu hao điện như đầu tư công nghệ hiện đại, nâng cao công suất để giảm được giá thành”.

TheoM.Phương - P.Thanh - Q.Thuần
Gánh nặng cho người tiêu dùng