Ông Đào Văn Hưng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)nói với chúng tôi trong cuộc trao đổi quanh Quy hoạch điện VII, còn được gọi làTổng sơ đồ điện 7.
Ông cho rằng cơ chế giá điện hiện nay chưa hợp lý?
Chúng ta cứ nghĩ rằng chúng ta giữ giá điện như hiện nay là có lợi cho ngườinghèo là không phải vì người nghèo dùng điện rất ít. Thực tế, giá điện hiện nayđang giúp cho người giàu và khuyến khích doanh nghiệp, người dân sử dụng cácthiết bị sử dụng năng lượng hiệu quả thấp, gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng.Thêm nữa, giá điện thấp như hiện nay sẽ khiến cho người dân sử dụng điện mộtcách vô tư, thiếu tinh thần tiết kiệm….
Nếu nghĩ giá điện rẻ thì sẽ giúp giảm lạm phát cũng không đúng. Thực tế giá điệnrẻ như hiện nay chỉ là giá ảo. Giá thật đã “chui” vào chi phí sản xuất như than,dầu, mỡ, phụ tùng, vật liệu phục vụ sản xuất…
Nếu để giá điện thấp mà lãng phí chính là giúp đẩy lạm phát lên. Lạm phát này cóđộ trễ, đến thời kỳ nào đó sẽ bùng lên. Như trong ngành điện, bảo cứ hạch toántreo khoản lỗ mấy nghìn tỷ của năm trước thì nhìn thấy giá có vẻ ổn. Tuy nhiên,nhìn vào bản chất kinh tế là nó đã chứa lạm phát trong đó.
 |
| Mạng lưới phân phối điện của EVN (Ảnh: Xuân Phú) |
Nếu có giá điện theo thị trường là giá theo quy luật và được mọi người thừa nhậnthì giá điện sao phải bao cấp?
Mới đây Tập đoàn công nghiệp Than- Khoáng sản Việt Nam và Tập đoàn dầu khí Quốcgia Việt Nam than phiền EVN không huy động hết công suất điện của họ? EVN cóbình luận gì về việc này?
Tôi nghĩ tập đoàn nào cũng vậy, khi xây một công trình, nhà máy thì phải pháthuy hết công suất của nó. Đây là suy nghĩ rất chính đáng. Nhưng xét về lợi íchcộng đồng, lợi ích của nhân dân thì phải tính toán. Hiện có khoảng 80 nhà máyđiện có giá thành khác nhau từ thấp đến cao. Nếu chúng ta không tận dụng nhữngnhà máy có giá thành thấp mà huy động nhà máy giá thành cao thì sẽ gây thiệt hạicho nhà nước.
Cái nữa là nếu ta huy động than, khí thì nó sẽ dẫn đến cạn kiệt tài nguyên. Ngàyhôm nay chúng ta chưa thấy nhưng 10 năm nữa chúng ta mới thấy xót xa vì saokhông dùng nước. Chúng tôi cũng đã chia sẻ nhưng để cộng đồng hiểu việc làm củangành điện nói chung có những khó khăn.
EVN mới tiếp nhận lưới điện của Hiệp Phước. Với sản lượng tiêu thụ 1 tỷ kWh, mỗinăm EVN sẽ phải chôn vào đây bao nhiêu lỗ nữa?
Con số này chúng tôi đã có báo cáo lên trên. Nếu chúng tôi nhận lưới điện doHiệp Phước bàn giao, mỗi tháng sẽ bị lỗ trên 100 tỷ. Một năm lỗ khoảng 1.500 tỷđồng. Đây là một chính sách đối ngoại nên chúng ta phải cân nhắc. Gánh nặng nàytôi nghĩ Chính phủ và các bộ ngành sẽ có chia sẻ với tập đoàn.
Sau một tháng triển khai thị trường điện cạnh tranh thí điểm, EVN nhận thấy việcvận hành thế nào?
Trong giai đoạn thử nghiệm này, chúng tôi có theo dõi thông tin. Trong quá trìnhlàm, do không phải mới bắt đầu mà tập đoàn đã làm từ 2007 đến nay. Quá trình tậpdượt giúp cán bộ EVN thông thạo. Về cơ bản những trở ngại trước mắt đều có thểkhắc phục được.
Vận hành thị trường điện không đơn giản như các thị trường khác. Ở đây nó cótính thời sự liên tục, 24/24 và liên quan đến hệ thống thiết bị trong và ngoàinhà máy…Nó là một sự phối hợp tương đối phức tạp giữa các nhà máy điện và conngười với nhau. Đến thời điểm này cũng chưa có trở ngại gì lớn trong điều hành.
| |
| Nhân viên ngành điện giải thích thủ tục đăng ký mua điện giá thấp cho người dân (Ảnh: Thanh Thúy) |
Với EVN 5% giá điện giao dịch trả ngay như quy định có khiến EVN gặp khó khăn vềvốn, về thanh toán?
Trong công thức mua bán của thị trường cạnh tranh có 5% là mua bán giao ngay.Mua bán giao ngay này có tác dụng khiến các nhà phát điện phải tính toán giáthành bán và giá chào. Từ đó sẽ tạo ra nhận thức về tổ chức sản xuất trong nhàmáy và tiết kiệm chi phí để đưa ra giá chào bán tối ưu. Với người dân, sử dụngđiện được ở mức tối ưu.
Hiện EVN không gặp khó khăn gì. Đến giờ chưa thực hiện thanh toán, mới là chạythử để nhìn nhận vấn đề xem mọi việc có chính xác không. Việc thực hiện chínhthức sẽ bắt đầu từ 1-1-2012.
Thời gian qua huy động vốn từ trái phiếu chính phủ không thực hiện được trongkhi cổ phần hóa doanh nghiệp không đạt được như mong muốn, vậy việc huy động vốncho tổng sơ đồ 7 có đạt được?
Trong cơ cấu cho tổng sơ đồ 7, trái phiếu chính phủ không chiếm lượng vốn lớn.Trái phiếu phụ thuộc vào thị trường vốn, có lúc rất tốt. Trước đây EVN tự pháthành trái phiếu rất chạy nhưng với thị trường chứng khoán như hiện nay chưa thểlường trước sẽ thế nào. Chúng tôi cũng chủ động tìm các nguồn vốn vay từ các tổchức, ngân hàng quốc tế như WB, ADB, JIBIC và các tổ chức song phương khác.
Hiện kế hoạch phát hành trái phiếu của EVN có nhưng thời điểm chưa thuận lợi. Từđầu năm EVN đã phát hành vài đợt, duy động được vài nghìn tỷ đồng. Đến thời điểmnày, lượng vốn thiếu cho năm 2011 không nhiều.
Cảm ơn ông!
Theo Phạm Tuyên VănViệt
Tiền phong
