Các chuyên giagiáo dục cho rằng các trường đại học vẫn sử dụng giáo trình có tuổi đời hơn 30năm là chuyện không tin nổi. Thực tế, việc biên soạn giáo trình hiện nay gần nhưkhoán cho các trường.
Trước thực tế,nhiều khoa ở nhiều trường vẫn sử dụng giáo trình có tuổi đời hàng chục năm, TSBùi Duy Cam, Hiệu trưởng ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG HN nhận định: Chương trìnhđào tạo của một trường ĐH có những môn cơ bản cơ sở và môn chuyên ngành. Cốt lõicủa những môn cơ bản, cơ sở thường không thay đổi nhiều nên giáo trình cũng ítthay đổi. Tuy nhiên, việc này đòi hỏi người dạy phải cập nhật kiến thức và mởrộng những áp dụng thực tiễn…
“Cần có giải pháplàm chung, dùng chung giáo trình để đỡ tốn kém và dễ cập nhật. Ở nước ngoài,không phải trường nào cũng tự viết giáo trình mà họ thường lựa chọn giáo trìnhphù hợp là sách của các nhà khoa học nổi tiếng. Nhưng ở Việt Nam, trường nào cógiáo trình của trường đó, dường như các trường không muốn dùng giáo trình củanhau. Như vậy là rất lãng phí, nhất là đối với các môn học cơ bản, cơ sở”, TSCam nói.
![]() |
Học sinh phổ thông tham quan thư viện của ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM . Ảnh: Quang Phương |
TS Nguyễn ĐứcNghĩa, Phó Giám đốc ĐHQG TPHCM nêu ra kinh nghiệm xây dựng giáo trình của trườngnày: Trường có hẳn một chương trình làm giáo trình, trợ giá cho sinh viên muahoặc đặt một số lượng lớn trong thư viện để sinh viên có thể mượn dùng…
“Kiến thức khoa họccơ bản như các định luật muôn đời không cũ. Nhưng nếu đem giáo trình được soạncách đây 30 năm để giảng dạy thì không thể chấp nhận được”, TS Nghĩa nói.
ĐH Kinh tế TP HCMcó 27 chương trình đào tạo chính quy thì có 350 môn học tương ứng chừng đó giáotrình. TS Hồ Viết Tiến, Trưởng phòng Quản lý Khoa học - Hợp tác Quốc tế trườngnày cho biết, biên soạn giáo trình nào cũng phải bắt đầu từ chương trình đào tạocủa trường.
Chương trình đàotạo gắn liền với khoa nào thì trường sẽ phân cho khoa đó chịu trách nhiệm viết.Có hai loại tài liệu chính thức và tham khảo. Lâu nay, để đổi mới và nâng caochất lượng giáo trình, ĐH Kinh tế TP HCM trả nhuận bút cho việc biên soạn giáotrình theo tín chỉ: 8 triệu đồng/tín chỉ (ở bậc ĐH) và 12 triệu đồng/tín chỉ (ởbậc cao học).
Trung bình, mỗi nămgiảng viên trong trường đăng ký biên soạn khoảng từ 40 đến 60 giáo trình. Nhưvậy nếu tính trung bình cứ mỗi giáo trình là 3 tín chỉ thì riêng ở bậc ĐH,trường phải bỏ mỗi năm hơn 1,2 tỷ cho việc biên soạn giáo trình.
Theo trần tình củamột nhà quản lý giáo dục, Bộ GD& ĐT chưa bao giờ có cuộc kiểm tra thực sự việcbiên soạn và chất lượng giáo trình của các trường đại học.
Tuy nhiên, PGS.TSTrần Thị Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ ĐH và sau ĐH - Bộ GD&ĐT cho rằng, về chức năng,nhiệm vụ, các trường ĐH là nơi lựa chọn giáo trình có chất lượng tốt nhất để đàotạo. Vì vậy, giáo trình cũng thể hiện thương hiệu, chất lượng đào tạo của mộttrường ĐH.
“Nhưng không thểtin nổi lại có trường, khoa giảng dạy bằng giáo trình có tuổi đời 30 năm. Ngầnấy năm không thay đổi giáo trình, chất lượng chuyên môn hẳn có vấn đề, bởi kể cảkiến thức khoa học cơ bản cũng rất phát triển, chưa nói đến kiến thức chuyênngành”.
Theo bà Hà, để kiểmsoát chất lượng giáo trình, cần phải đẩy mạnh kiểm định, đánh giá chất lượng đàotạo, trong đó có tiêu chí về giáo trình. Các trường bắt buộc phải đưa thông tinvề chương trình đào tạo, giáo trình lên mạng theo nội dung “ba công khai” để xãhội và người học giám sát.
Theo Hồ Thu - Quang Phương
Tiền Phong