Các nhà khảo cổ họcngười Mexico hồi cuối tháng 12 năm 2009 đã tìm thấy ngôi mộ thuộc thời kỳ hoànghôn của nền văn minh Maya tại thành phố Tonin, bang Chiapas, miền nam Mexico.
 |
| Các nhà khoa học đag khai quật ngôi mộ cổ |
Các nhà khoa học tin rằng, ngôimộ cổ sẽ cung cấp thêm cho họ thông tin để làm sáng tỏ nguyên nhân dẫn tới sựbiến mất kỳ bí của đế chế cổ xưa này.
Ngôi mộ được tìm thấy có niên đại khoảng 1100 năm,nằm trong khu vực sinh sốngcủa người Maya nhưng lại được xây dựng theo phong cách Toltec. Có lẽ, nó đã đượcdựng lên vào khoảng năm 840 - 900 khi người Maya còn chưa rời bỏ vùng đất này rađi.
"Rõ ràng là ngôi mộ được xây dựng bởi những đại diện của làn sóng di dân"- Juan Yadeun từ viện Nhân chủng học và Lịch sử Mexico, người phụ trách khaiquật ngôi mộ, nói.
Toltec là tên của một tộc người Ấn Độ cũng sống ở Trung Mỹ thời trung cổ. Cũnggiống như người Maya, họ là đại diện của một nền văn hoá phát triển đạt tớitrình độ cao. Trong thế kỷ 9, họ tạo dựng lên một quốc gia rộng lớn rải khắp khuvực trung và bắc Mexico, thủ đô được đặt ở Cerro de la Estrella và sau đó làTolyane (hiện là Tula của Mexico).
Thế kỷ 10, có lẽ những ngườiToltec tiến hành di dân mở rộng lãnh thổ và thể hiện sự ảnh hưởng mạnh mẽ của họtới kiến trúc của người Maya. Và có thể cũng chính họ là người đem tới sự diệtvong cho đế chế Maya. Ngôi mộ cổ được đậy bằng một phiến đá lớn, có chạm khắccác hình tượng đặc trưng như được tìm thấy trong các ngôi mộ trước đó. Trong mộ,có nhiều hiện vật kỳ bí, đồ gốm sứ có liên quan tới nền văn hoá Toltec cùngnhiều đồ tuỳ táng khác cũng được tìm thấy. Chúng có lẽ là dành cho một ngườiđược chôn cất là nữ giới. Hộp sọ bị biến dạng một cách cố ý. Các nghiên cứu còncho thấy, trước khi người phụ nữ này được chôn cất, xương đã được đun sôi đểloại bỏ tất cả cơ thịt.
Tuy nhiên, hiện các nhà khoa học khác cho rằng cần phải thận trọng với giảthuyết trên
"Mộtnấm mồ hay các hiện vật kỳ bí không có khả năngthay thế câu trả lời chính xác nhất về sự biếnmất của một nền văn minh. Có lẽ nó chỉ làm sángtỏ lịch sử của một khu vực nhất định mà thôi.Phải có cái nhìn bao quát và cần nhiều bằngchứng hơn nữa để tránh đi vào lối mòn và mắc sailầm" - David Stewart, một chuyên gia về nềnvăn học Maya của Đại học Texas tại Austin (Mỹ)kết luận.
 |
| Có lẽ nào người Maya đã bị tộc người Toltec xâm chiếm |
Syusan Dzhilespi, một nhà khảo cổhọc thuộc Đại học Florida (Mỹ) lại tỏ ra không tin tưởng với giả thuyết về cuộcdi cư của người Toltec tới vùng đất của người Maya.
Cho tới tận bây giờ, sự biến mất của nền văn minh Maya cổ vẫn là một chủ đề gâynhiều tranh cãi trong giới học giả. Có hai giả thuyết chính tồn tại: Một là doyếu tố môi trường - giả thuyết cho rằng chính sự cân bằng của môi trường bị phávỡ đã dẫn tới sự diệt vong của đế chế này. Hai là phi môi trường - bao gồm nhiềugiải thuyết khác nhau bắt đầu bằng các cuộc chinh phục và dịch bệnh dẫn tới diệtvong.
Theo Nguyễn Hường
