Hải tuần 31 có một chuyếnđi được cơ quan hữu trách Trung Quốc thông báo là "thông thường", cho đếnkhi nó đi qua vùng biển tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, mọi việc trởnên phức tạp.
Vào bất kỳ một ngày nàođó, đều có hàng nghìn tàu thuyền vào cảng của Singapore – địa điểm được cholà nhộn nhịp nhất ở Đông Nam Á.
Nhưng vào ngày 19/6, tàutuần tra hàng hải Trung Quốc mang tên Hải tuần 31, đã cập bến ở Singaporesau khi đi qua khu vực tranh chấp quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở BiểnĐông, thì những làn sóng lo ngại đã lan rộng khắp khu vực, tới tận Nhật Bảnhay nước Mỹ - cường quốc hải quân hàng đầu tại Thái Bình Dương.
Chuyến thăm của Hải tuần31 đã gây sự chú ý lớn bởi nó diễn ra khi tranh chấp trở nên gay gắt giữaTrung Quốc và một số quốc gia châu Á (trong đó có Việt Nam và Philippines)xung quanh chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông.
![]() |
Tàu tuần tra mang tên Hải tuần 31 của Trung Quốc. Ảnh: phnewsnetwork |
Chuyến thăm bắt đầukhi Philippines điều động một trong những tàu chiến lớn nhất – tàu RajahHumabon – thực hiện nhiệm vụ bảo vệ các đảo mà nước này tuyên bố chủquyền ở Biển Đông. Đây là vùng biển diễn ra tuyên bố chủ quyền chồng lấn(hoặc toàn thể hoặc một phần) giữa Trung Quốc và Philippines, Việt Nam,Malaysia và Brunei.
Chuyến thăm của Hải tuần31 cũng gây ra một phản ứng từ Singapore, quốc gia không tuyên bố chủ quyềntại vùng biển tranh chấp. Nước này yêu cầu tuyên bố rõ ràng từ phía TrungQuốc về chủ quyền trong khu vực. Singapore nói rằng, sự mập mờ của TrungQuốc khiến quốc tế lo lắng. Theo Bộ Ngoại giao Singapore, tuy nước này khôngtuyên bố chủ quyền nhưng là quốc gia thương mại lớn với lợi ích có thể bịảnh hưởng bởi những vấn đề liên quan tới tự do hàng hải trong khu vực.
Philippines và Việt Nam,đều bày tỏ quan ngại trước sự can thiệp vào hoạt động thăm dò dầu khí trênbiển, những hành động gây hấn hay các vụ xâm nhập ngày càng gia tăng củaTrung Quốc ở các khu vực mà hai nước tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông.
Sự thoái thác củaTrung Quốc
Singapore đã phải lêntiếng không chỉ bởi các hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông mà cònbởi sự thoái thác, lẩn tránh của Trung Quốc khi nước này thực hiện mộtchuyến thăm cảng tưởng như vô thưởng vô phạt bởi một con tàu dân sự.
Chuyến thăm của Hải tuần31 – thuộc Cục An toàn Hàng hải Trung Quốc – khiến Singapore không thoải máivì thực tế nó diễn ra khi căng thẳng gia tăng giữa các quốc gia tuyên bố chủquyền ở Biển Đông. Trung Quốc bị quốc tế ngày càng chỉ trích về việc sẵnsàng dùng sức mạnh để khiến các bên tuyên bố chủ quyền khác ở Biển Đôngngừng những hoạt động thăm dò ở chính những vùng biển thuộc chủ quyền củahọ.
Singapore cho rằng, TrungQuốc đã gây ra sự mơ hồ trong tuyên bố chủ quyền khi đưa ra bản đồ đườngchín đoạn bao trùm hầu như toàn bộ Biển Đông. Các chuyên gia độc lập chỉ rarằng, Chính phủ Singapore muốn Bắc Kinh làm rõ bản đồ chữ U này.
Trong một cuộc họp cáchđây hai tuần, cựu bộ trưởng cao cấp của Singapore - S. Jakamura nói rằng,Trung Quốc nên làm rõ bản đồ chín đoạn “khó hiểu và đáng lo ngại”. Ông nhấnmạnh, bản đồ này không có căn cứ rõ ràng theo Công ước LHQ về Luật Biển năm1982 (UNCLOS).
Một số học giả nói rằng,theo các luật sư hàng hải, bản đồ chín đoạn đi ngược lại với UNCLOS với việcTrung Quốc tuyên bố tuân thủ tự do hàng hải nhưng lại không vạch rõ chủquyền của mình theo đúng công ước của LHQ.
Khiêu khích
Khi Cục An toàn Hàng hảiTrung Quốc đệ trình kế hoạch thăm cảng, họ nói đây là chuyến thăm thôngthường. Nó được cho là một phần của việc trao đổi kỹ thuật trong khuôn khổan ninh hàng hải và bảo vệ môi trường giữa hai nước.
Nhưng thực tế, chuyến thămhóa ra là sự khiêu khích khi con tàu đi qua vùng biển tranh chấp ở quần đảoHoàng Sa và Trường Sa, nơi nó có thể đụng đô với các hoạt động củaPhilippines và Việt Nam – hai nước đã phản đối mạnh mẽ lên LHQ về các vụ xâmnhập của Trung Quốc.
Ý định gây hấn của TrungQuốc đã bộc lộ trên những phương tiện truyền thông nước này khi họ đưa tinvề hành trình. Đó là các báo cáo, thông tin nói rằng, chuyến thăm nhằm củngcố tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông, giám sát các giàn khoan vàtàu nước ngoài “ở vùng biển Trung Quốc”. Một phóng viên của đài phát thanhquốc gia Trung Quốc nhấn mạnh rằng, rời tỉnh Quảng Đông ngày 15/6, mục tiêucủa hành trình con tàu là “bảo vệ chủ quyền và các quyền hàng hải của TrungQuốc”.
Ngày sau đó, Nhân dân Nhậtbáo đưa tin, Hải tuần 31 có những nhiệm vụ “ngoài kiểm tra thông thường trêncác lộ trình hàng hải”, còn là “kiểm tra các giàn khoan dầu, hoạt động củatàu thuyền trong xây dựng và khảo sát, và thủy thủ lái tàu gần vùng biểnTrung Quốc”. Báo này cho biết thêm: “Con tàu sẽ tiến hành kiểm tra việc điềuhướng, neo đậu và hoạt động của các tàu nước ngoài ở vùng biển Trung Quốc”.
Theo Đài phát thanh quốctế Trung Quốc, Hải tuần 31 là tàu tuần tra lớn nhất và hiện đại nhất từtrước tới nay tại Trung Quốc, được trang bị bãi đáp cho trực thăng, kho chứamáy bay và một tháp điều khiển không lưu. Con tàu có khả năng di chuyển6.000 hải lý mà không cần tiếp nhiên liệu.
Cảm nhận thấy nguy cơ đụngđộ từ sứ mệnh hàng hải trên, Singapore ra tuyên bố: “Chúng tôi nghĩrằng, những lợi ích của chính Trung Quốc là làm rõ các tuyên bố ở Biển Đôngmột cách chính xác hơn là sự mơ hồ hiện tại đến mức gây ra những quan ngạinghiêm trọng trong cộng đồng hàng hải quốc tế. Singapore không phải là nướctuyên bố chủ quyền cũng như không đứng về bên nào trong vấn đề Biển Đông.Nhưng là một quốc gia thương mại lớn, Singapore quan tâm mạnh mẽ tới bất kểđiều gì ảnh hưởng tới tự do hàng hải ở tất cả các tuyến đường biển quốc tế,trong đó có Biển Đông”.
TheoThái An
Vietnamnet