Cả ở định hướng điều hành vàchuyển động trên thực tế, cửa giảm lãi suất cho vay thời gian tới bắt đầu hémở.
Trung tuần tháng 7, chị Nhung gửi tiết kiệm 300triệu đồng tại một chi nhánh ngân hàng cổ phần, lãi suất trên sổ 14%/năm,nhưng lãi suất gián tiếp được 17,5%/năm qua việc ký một lệnh chuyển tiền“khống” phần thưởng thêm vào chính tài khoản của mình đến khi đáo hạn.
Cách đây hơn một tuần, chồng chị Nhung đến ngânhàng này gửi tiếp 300 triệu đồng ở tài khoản khác. Lãi suất gián tiếp banđầu nhân viên giao dịch ấn định 17,5%/năm. Nhưng sau khi trao đổi với cán bộquản lý, mức đó bị gút xuống 17%/năm với lý do: “Nếu anh gửi cách đây haingày thì được 17,5%/năm, mức này giờ chỉ áp cho các khoản gửi trên 500 triệuđồng thôi”.
Thanh khoản tốt,vẫn phải dự phòng
Thanh khoản hệ thống ngân hàng đang tốt. Nhậnđịnh này có từ chính lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước đưa ra, hay từ một số tổchức đầu tư tài chính và cả từ chính đại diện ngân hàng thương mại.
Biểu hiện cụ thể cho chuyển biến thanh khoản làthực tế lãi suất huy động dù vẫn vượt trần nhưng không còn quá căng thẳngnhư thời gian qua; diễn biến trên thị trường liên ngân hàng khoảng một thángtrở lại đây đã ổn định và lãi suất bình quân ở mức thấp hơn nhiều so vớitrước đó; quy mô đấu thầu trên thị trường mở cũng đã sụt giảm mạnh…
Một phó tổng giám đốc ngân hàng lớn tại Hà Nộicòn cho biết, hiện tại, thanh khoản của khối ngân hàng cổ phần thậm chí đangtốt hơn cả khối quốc doanh, và lãi suất cho vay theo đó cũng đã bắt đầu giảmnhẹ. Tuy nhiên, bà dự tính rằng, lãi suất thời gian tới vẫn khó giảm nhiều.
“Về thông tin định hướng giảm lãi suất xuống 17%- 19%/năm từ Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, chúng tôi rất mong muốn. Vì nhưvậy doanh nghiệp đỡ khó khăn, ngân hàng cũng đỡ lo ngại nhiều về nợ xấu vànợ quá hạn tăng cao, thanh khoản cũng tốt hơn, thị trường cạnh tranh lànhmạnh hơn”, vị lãnh đạo ngân hàng này nói.
Nhưng điều kiện để giảm lãi suất một cách rõ rệtvẫn là mặt bằng chi phí huy động phải giảm. Thông tin từ đại diện trên chobiết, nhiều ngân hàng vẫn đang có chi phí huy động cao (khoảng 18% - 19%/năm).Lãi suất đầu vào cũng chưa thể giảm mạnh ngay do phải dự phòng cho thanhkhoản những tháng cuối năm, khi nhu cầu chi tiêu của các doanh nghiệp tăngcao.
Trong khi đó, lượng tiền mặt trên thị trườngtheo phân tích của phó tổng giám đốc ngân hàng trên hiện hạn chế, do chínhsách thắt chặt tiền tệ từ đầu năm (mức tăng rất thấp và chậm của tổng phươngtiện thanh toán qua 7 tháng chưa đầy 4% là một dẫn chứng cụ thể); thị trườngvàng vẫn là một kênh níu kéo và chia sẻ, còn bản thân hệ thống là cạnh tranhhuy động vốn không minh bạch…
“Trong thời gian tới, tôi mong muốn thị trườngvận hành minh bạch hơn. Vì vậy việc áp dụng biện pháp hành chính trong điềukiện không phù hợp với cung cầu thị trường sẽ phát sinh nhiều vẫn đề khônglành mạnh và thiếu minh bạch.
Giới hạn tăng trưởng tín dụng cũng không nên càobằng với tất cả các ngân hàng, dù việc này nhiều người đã nói rồi. Ví nhưngân hàng tôi không thể đặt hạn mức 20% cho tất cả các chi nhánh của mình,cần phải dựa trên các mục tiêu tăng trưởng, khả năng sử dụng vốn, tuân thủ,thị trường cần ưu tiên, năng lực lãnh đạo và trình độ quản trị từng nơi”, vịđại diện này nói thêm.
Sẽ có loạt điềuchỉnh chính sách?
Một lần nữa, tân Thống đốc Ngân hàng Nhà nướcNguyễn Văn Bình đã đăng đàn nói về định hướng kéo lãi suất cho vay về 17% -19%/năm trong tháng 9 tới. Bên cạnh thông tin về trạng thái vốn của hệthống, ông Bình cũng đã hé mở một số khả năng điều chỉnh chính sách.
Thứ nhất, đó là khả năng sử dụng công cụ dữ trữbắt buộc để hút tiền về trước áp lực lạm phát cuối năm. Phương án điều hòatác động cũng được người đứng đầu Ngân hàng Nhà nước đề cập tới là trả lãisuất cho tiền gửi dự trữ bắt buộc ở mức chấp nhận được để tránh dồn chi phícủa các ngân hàng thương mại vào lãi suất cho vay.
Thứ hai, Thông tư số 13 và một số điểm sửa đổisau đó bằng Thông tư số 19 về các tỷ lệ an toàn trong hoạt động tổ chức tíndụng cũng được Thống đốc tiết lộ là sẽ có sửa đổi. Hiện chưa rõ nội dung sửađổi là gì, như thế nào, nhưng có thể dự tính một điểm đến là quy định về tỷlệ cấp tín dụng từ vốn huy động 80%/85% hiện nay, mà một số chuyên gia xemđó là “cái ao đọng vốn” - như một điều chỉnh để góp phần trung hòa tác độngcủa giải pháp dự trữ bắt buộc (nếu tăng).
Thứ ba, Ngân hàng Nhà nước sẽ xem xét lại cơ chếhoạt động của thị trường liên ngân hàng, sự luân chuyển của dòng vốn trongmối liên hệ với thị trường 1, trong tầm kiểm soát và định hướng hợp lý hơn.
Thứ tư, cơ chế trần lãi suất huy động VND hiệnnay cũng có thể có thay đổi, theo quan điểm của Thống đốc Nguyễn Văn Bình làhạn chế những can thiệp hành chính, mà thay bằng các điều chỉnh kỹ thuật.Nếu cơ chế này thay đổi, lãi suất huy động được trả lại cho thị trường điềutiết và các công cụ điều hành gián tiếp can thiệp là giả thiết được tính đến.
Thứ năm, giới hạn tăng trưởng tín dụng 20% thayvì cào bằng cho tất cả các ngân hàng như hiện nay cũng sẽ được “trung hòa”lại, theo lời của Thống đốc Bình. Điều này nhằm khắc phục tình trạng tăngtrưởng tín dụng “kẻ ăn không hết, người lần không ra” dẫn đến hạn chế trongphân bổ các nguồn vốn…
Ngoài ra, theo ý kiến của một số đại diện ngânhàng thương mại, “nhân dịp này” cơ chế trích lập dự phòng theo Quyết định493 (ban hành năm 2005) cũng cần được điều chỉnh. Đó là quy định về khoảntrích dự phòng chung 0,75%, “trói” vốn của các nhà băng, dù họ đã trích dựphòng theo các nhóm nợ ứng với các mức quy định riêng lẻ. Nếu khoản vốn nàyđược giải phóng, định hướng giảm lãi suất cũng có thêm một yếu tố hỗ trợ.
Như vậy, dự kiến một loạt điều chỉnh mới trongchính sách tiền tệ sẽ được Ngân hàng Nhà nước tiến hành, có thể ngay từ cuốitháng 8 này. Có những mục đích khác nhau, nhưng một điểm mà thị trường mongđợi là giảm được lãi suất.
“Lãi suất sẽ giảm trong tháng 9”. Với người vayvốn, doanh nghiệp vay vốn, sự nóng lòng chờ đợi điểm hẹn này có thể ví vonqua một cách nói: “Tháng 9, gần lắm, chỉ là một ngày sau 31/8 thôi…”.
VnEconomy
