Néc-lương ngày hạn,nắng như bỏ xuống mặt đất những trái bom lửa lớn. Không tiếng nổ nhưng có tiếngcháy và lửa lòn theo từng thớ đất, bốc ngược lên mặt nắng. Cái nóng chảy tronglòng tôi cũng không kém phần bạo liệt.
Tôi về nơi chôn nhau cắt rốn của Quyền,nơi Quyền có thời con nít với món me nước chấm mắm đường, hay những con bửa củilớn bằng ngón tay bổ bụp bụp trên vạt tre. Cha nàng đang kiệt quệ sức lực ở nơiđó.
Tôi đã phụ lòng bác.Ngày trở về Néc-lương bác gởi Quyền cho ba má tôi nhưng nói với tôi: “Đem về bênđó rủi có bề gì (bác muốn nói tới giặc giã và cả những rối ren chỗ bác ở) taolấy ai thường cho bây”.
Bác Đen cũng khôngmuốn đi. Nhưng “xứ đó còn mồ mả má thằng Thích với lại ông bà nội nó”, mười mấynăm nay bỏ xứ đi, đêm nào nhắm mắt bác cũng thấy nắng Néc-lương dội lửa mấy gòmả lạng.
Bác Đen là ngườiKhmer gốc Việt, sinh ra và lớn lên tại đất Néc-lương chói nắng. Vậy mà tụiPônpốt nổi dậy lùa hốt sạch. Má của Quyền chết đợt này. Bác Đen dẫn anh em Quyềntản cư tới xóm tôi, cất một cái chòi nhỏ cặp sông. Quyền thiệt bụng, mắt đẹp,mũi thẳng, hàm răng trắng như ngọc. Hai đứa tôi từ nhỏ đã chơi trò chú rể cô dâu,lớn một chút thì đi đâu cũng dính nhau.
Tôi tới tuổi nghĩavụ quân sự, mong mình vượt qua được mọi nguy hiểm, mau tới ngày giải ngũ để đượccưới nàng. Không dè, Quyền đột ngột lên cơn sốt cao, không lâu sau thì qua đời.
Bác Đen xót trongbụng lắm. Thích nói bác hay ngồi chù ụ một mình. Một ngày vừa tắm xong, bác bầnthần một hồi rồi té quỵ. Anh kêu tôi khi nào tiện lên chơi cho bác khuây khoảphần nào, nhắm mắt cũng vui.
 |
| Minh hoạ của Nguyễn Ngọc Thuần |
Tại chợNéc-lương tôi gặp một cô gái khi đang mua xoài. Hệ thần kinh tôi chết đơở phút này. Mớ tiền định bụng trả cho chị bán trái cây nằm bung trên đất.Em cúi xuống cầm nắm tiền quấn gọn nhét vô tay tôi:
– Chê tiền hả?
Em tiếp tục lựaxoài. Chị bán trái cây kín đáo quay mặt đi cười mỉm. Tôi bẽn lẽn đưa tiền chochị, xách bọc trái cây lên dùng dằng nửa đi nửa ở.
Khi em đi, tôi rấtmuốn chạy theo nói với em một câu gì đó, chẳng hạn nhà em ở đâu, em tên gì, emcó biết… Chị bán trái cây kéo tôi lại bằng tiếng kêu nhỏ rồi lắc đầu:
– Chú… đừng dính vôcổ. Coi bộ chú hiền nên tôi khuyên vậy.
Chị không giảithích gì thêm. Tôi xớ rớ một hồi lại đảo mắt kiếm. Chợ chỉ có mấy ngõ đườngnhưng bóng em mờ mịt. Đường tới nhà bác Đen bỗng dưng lan man trong trí nhớ. AnhThích đã chỉ đường kỹ lưỡng. Vậy mà lúc này tôi không hỏi han được gì, lựngchựng không biết mình đang định đi đâu về đâu.
Từng nét nhỏ trêngương mặt em giống Quyền một cách lạ lùng. Không gặp lại em, tôi có cảm giác ynhư mình lại mất Quyền lần nữa.
Tôi bước ra đường,càng thấy cái nóng Cao Miên dữ dội hơn. Nó bủa xuống đầu, chụp đầy mũi mùi khôngkhí khét nghẹt. Sao cái xứ cháy da phỏng trán này lại có người đẹp vậy khôngbiết.
Anh Thích thấy tôilên mừng muốn khóc, hỏi đi nắng mệt dữ sao mà dòm buồn hiu vậy. Tôi kể về cuộcgặp gỡ kỳ lạ của mình rồi phân bua:
– Thôi bỏ đi, có lẽtại em quá nhớ Quyền nên trông gà hoá cuốc. Chắc không ai giống cổ vậy đâu.
Anh Thích cườicười, chỉ tôi coi khu đất sát nách nhà anh. Ở đó có nhiều dãy, mỗi dãy được chiara những ô nhỏ y như chuồng heo. Anh nói: “Nếu cậu để ý, một hồi thôi thế nàocũng thấy từng cặp từng cặp quấn nhau xà nẹo đi vô đó. Con mẻ đang ở trỏng”. Anhmuốn nói tới người phụ nữ có nét giống Quyền. Chị ta lớn hơn Quyền sáu bảy tuổinhưng biết ăn dọn với lại đầu óc đơn giản nên nhìn trẻ hơn tuổi nhiều. Tôi lạibần thần thêm lần nữa.
Bác Đen không nóiđược, nghe tôi nói tên bác chảy nước mắt. Con người dày dạn nắng gió mà giờ phảinằm một chỗ, chỉ có thể giao tiếp bằng cái nắm tay yếu ớt, bằng những giọt nướctrong khe… Cuộc sống còn tồi tệ hơn cái chết. Có phải chính tôi là một phầnnguyên do làm ra nỗi đau này. Anh Thích rầy tôi, đừng có nghĩ khơi khơi, bệnhtật nó có từ ai đâu.
Ngồi với bác mộthồi tôi ra bước xuống sàn nhà đi vòng vòng cho đầu óc giãn ra. Trước mắt tôi lạihiện ra hình bóng Quyền. Vẫn đường nét đó, nụ cười nhẹ hều, thanh như một nétgió. Em ẵm trên tay một đứa nhỏ độ hơn một tuổi.
– Uả, anh làm gì ởđây?
Tôi chưa kịp trảlời, lơ mơ nhìn em, không còn cảm giác gì nữa.
– Cho em gởi mộtchút nhe.
Em ém vào tay tôithằng con rồi lật đật bước đi, chui nhanh vào một căn trong dãy chuồng trướcmặt. Tôi cứng mình. Lúc này mọi thứ cứ quay xà quần trước mắt. Nụ cười em hay nụcười Quyền trong trí nhớ tôi nhảy dựng dưới nắng như một bóng ma. Tôi giận mìnhđã nhập nhằng hai hình ảnh này. Em là ai kệ em. Quyền phải khác. Tới khi đứa bétrân mình ư ư tôi mới hay hình như mình ôm nó quá siết. Tôi ôm nó đi qua đi lại,có cảm giác mình vừa đi hết một vòng trái đất, mắt không nhìn nhưng đầu khôngdứt khỏi khu nhà trước mặt. Trong đó ồn ào chộn rộn, ầm ù rối rắm. Có cả tiếngong ong và những cơn co giật bưng bưng…
Rồi em cũng ra, vừagài nút áo vừa bước, tóc chảy xệ một bên vai. Sau em một người thả phanh áo, hởcái bụng bự đen như bồ hóng, lắc lư xuống thang.
Em định ẵm con đinhưng sực nhớ quay lại cám ơn tôi. Tôi không trả lời. Em bước tới rờ trán tôimột cái:
– Anh mệt sao màmặt xanh dờn. Thôi, ngồi xuống đây nghỉ một chút đi. Anh không quen giữ con níthả. Nó quậy anh dữ hôn? Tại ba nó xỉn rồi nên em mới mượn anh.
Tôi hít một hơi đểlấy lại bình tĩnh:
– Ba nó hả? Chồngchị hả? Giữ con cho chị tiếp khách?
Em xịt qua mũi mộttiếng cười nghe lạt như nước miếng:
– Chuyện bìnhthường. Trên đời này cái gì mà không xảy ra được hả anh?
– Bộ anh ta khôngghen à?
– Ghen có mà đóinhăn răng. Còn gì nữa mà ghen. Hai đứa như hai giề lục bình trôi xơ cờ, sốngngày nào tính ngày đó. Khi không bữa đó em bịnh, chiêm bao thấy già lụm cụm đikhông nổi bò xuống sông uống nước. Mà anh thấy cái bến ở đây hông, nước nó hụttuốt mị dưới đáy. Chồng em lúc này đang làm cho bà chủ, nạt nộ mấy đứa nhỏ mớivô để tụi nó không trốn. Bà chủ cho miếng ăn, cho tiền nhậu, hút sách, chơi gái.Vậy mà thấy em bệnh nó lo, đi mua cháo, mua thuốc, rồi cạo gió cho em. Thấy dẫugì nó cũng người Việt mình, lấy nó không ai ăn hiếp, vậy là nhập cục, rồi sanhcon. Lúc đầu cũng thương nhau bộn, nhưng cái nghề này nó làm tình nghĩa vợ chồngchết lần hồi. Nhưng biết làm gì sống bây giờ, được cái em đẹp nên có nhiềukhách, cũng sống được.
Tôi bắt đầu biếtgiận con mắt. Những khi nhìn thấy chồng em ẵm thằng con, tập cho thằng nhỏ kêuba ba, hay bồng nó để lên cao cho nó hái mấy bông me nước, tôi bứt rứt. Ngay lúcnày đây, cái gương mặt giống gương mặt Quyền đang ở một căn chòi nào đó trongcái dãy chuồng chật chội. Và chồng lên gương mặt đó là một bộ mặt đàn ông lạhoắc... Giá như em mang một hình hài của ai khác, hay ít ra tôi có thể thoátkhỏi nơi này ngay tức khắc để không nhìn thấy bất cứ cái gì gợi đầy hình dung.Nhưng tôi thương bác Đen. Về rồi biết có gặp lại nữa không.
Mỗi khi có dịp gặptôi lảng vảng dưới sân nhà, em không e dè ém đứa con vô tay tôi để kiếm tiềnbằng kiểu nằm dưới. Có khi tôi đang ở trên nhà bác Đen, em cũng xộc lên để lạiđứa nhỏ rồi bỏ đi. Có không ít lần tôi đã sắp sẵn những câu kịch độc, nhưng khigặp em tôi lại thấy đôi mắt quen thuộc quá, nhất là lúc nào trên tay em cũng cóthằng con.
Em vẫn vô tư, dữdằn, trâng tráo trước mắt tôi. Có hôm tôi nghe em gào như sư tử giành mồi:
– Đồ khốn nạn. Màysống được thì sống, sống không được cắt cổ mổ họng chết cho rồi. Có đâu mày hànhtao tới nông nỗi này nè.
Kế đó, tiếng rượtđuổi nhau, tiếng đấm đá bịch đụi. Tôi thò đầu ra nhìn thấy em vừa chạy vừa lấytay bụm một bên mặt, máu từ đuôi mày ròng xuống. Thì ra chồng em lên cơn ghiềnlại kẹt tiền. Anh ta lùng đâu được ông khách nghe nói sộp lắm. Em từng gặp ôngnày rồi. Ông ta bịnh gì không biết, bỏ nhiều tiền ra chỉ muốn rọc da thịt gái,nhìn thấy máu và từng cơn oằn oại vì đau của họ làm hoan lạc. Em than mình đang“mắc kẹt”, không chịu tiếp. Anh chồng vác một khúc tre đập em từ đầu tới chân.Hôm đó em ghé qua chỗ tôi, một tay bồng con, tay sỗ sàng vạch vai, vén quần tớiháng... Không thể nào tin có kiểu vợ chồng như vậy. Tôi uể oải buông một câu lấylệ:
– Rồi mai mốt chịtính sao?
Em đang vỗ vỗ haitay vào má con trai quay ngang trợn mắt nhìn tôi:
– Tính sao là sao?
– Chẳng hạn làm gìđó cảnh cáo anh ta, hay là bỏ anh ta.
– Ôi trời. Em mà bỏnó em bỏ từ lâu. Không được đâu.
– Sao vậy? Hay làchị sợ không ai dám lấy chị.
Em vừa mỉm vừa trề,tay vuốt nhè nhẹ bàn tay thằng con.
– Không phải sợ vậy.Mười lăm tuổi em đã vô đây, ở nhà chứa này tới bây giờ cũng gần tám năm. Đã quatay không biết bao nhiêu hạng đàn ông. Em có đủ nghề để khách mê dù đó là loạinào. Có người mặc kệ nghề em, sẵn sàng sống lâu dài với em, em muốn gì có nấy.Em đối với họ ăn bánh trả tiền thì được. Nhưng biểu bỏ chồng theo họ, em khônglàm đâu. Nó đánh em cỡ này mà nhằm nhò gì, hồi lúc em có bầu nó còn đánh em đẻnon luôn.
– Sao chị chịu nổi?
– Không biết nữa,hình như kiếp trước em nợ nần gì nó hay sao ấy. Chứ có người thương em thiệtbụng, mê em chết lên chết xuống em vẫn không bỏ nó theo người ta được. Anh ở đâyđi, thế nào cũng gặp ảnh. Ảnh đi một chuyến hàng hai ba ngày, về, sớm tối gìcũng chạy tới em.
Em nói tới đó chợtnhìn ra hướng cổng. Tôi nhìn kỹ mắt em. Lúc này trong đó chứa một góc rừng nhiệtđới sau trận mưa tầm tã, ăm ắp nắng gió, có từng giọt nước đọng trên lá và cảnhững chồi xanh. Nó long lanh hơn cả lần gặp đầu. Mặc dù bên cạnh đó là một vếtthương đang sưng đỏ.
– Chị thương ngườiđó rồi?
Em giật mình, cườigiả lả:
– Úi trời, loại gáighiếc như em có nước thương tiền.
Em nói tới đó, bồngđứa nhỏ lên hun cái chụt rồi vừa đi vừa hí hắc chọt ét nó. Tiếng cười của hai mẹcon trong leo lẻo lọt tót giữa cái nắng không có bóng cây.
Hôm tôi gần về, ôngkhách quen em hay nhắc có tới. Em dắt ông ghé chỗ tôi. Dáng ông bề thế bụi bặmnhưng còn giữ được nét trai tráng. Em cười luôn miệng, nụ cười thiệt đẹp. Có khiem ghẹo cho ông cười. Ông là người dễ thân thiện. Ông nói với tôi chồng em đòitrăm triệu anh ta thả cho em tự do, nhưng khi giao tiền anh ta đòi nhiều hơn.“Tiền thì kiếm không khó, nhưng thằng đó không dễ buông tha cho cổ”. Trong khiông đã vì em bỏ vợ. Tôi vỡ lẽ, chồng em dù không ra gì nhưng chung thuỷ với em.Ưng ông, biết đâu mai mốt chán, ông bỏ em như chơi.
– Em không sợ ai bỏmình hết. Còn thằng chồng em nó mà chung thuỷ cái cù loi. Nó lấy tiền em đi ômcon khác.
Tới chỗ này ngườikhách không chịu nổi, đứng bật dậy, mặt phừng đỏ:
– Vậy em cần gì ởanh ta mà chịu đấm ăn xôi?
Em cũng lớn tiếnghét trả lại:
– Em không cần gìhết. Nhưng con em cần một người cha… Hồi đó cha bị Pôn Pốt giết khi em mới biếtđi. Mồ côi bị ăn hiếp đủ phương. Em không muốn con mình gặp cảnh vậy. Kệ em đi…
Em nói nhẹ hều nhưgiỡn chơi. Người khách thì đuối muốn rụng từng sợi thần kinh. Ông thở như sắpchết, dáng đọng vũng trên ghế. Tôi nghĩ nếu đứng dậy được ông sẽ đi và không baogiờ trở lại nơi này. Nhưng hôm sau ông lại tới. Hình như ông vẫn còn nuôi hyvọng...
Tôi kêu em để thằngnhóc tôi giữ cho. Vô đó với ông đi. Lâu lâu cũng được…
Truyện ngắn củaVõ Diệu Thanh
SGTT
