Không chỉ cóCTCP Hoá dược phẩm Mekophar (MKP - sàn HOSE), mà nhiều DN niêm yết khác trênTTCK cũng đang thực sự "dở khóc dở mếu" vì cách hiểu của cơ quan đăng kýkinh doanh (ĐKKD) rằng, dù NĐT nước ngoài mua 0,1% hoặc 10% cổ phiếu của họqua TTCK đều được coi là DN có vốn đầu tư nước ngoài.
Với cách hiểu này, theo các chuyên gia, cơquan ĐKKD đã "quên"nguyên tắc ưu tiên áp dụng luật "con" hơn luật "cái".
Là chuyên gia trong lĩnh vực soạn thảo chínhsách về đầu tư và DN, một ủy viên Ban chấp hành Hiệp hội Các nhà đầu tư tàichính Việt Nam (VAFI) nhìn nhận, cách hiểu dù NĐT nước ngoài mua 0,1% hay10% cổ phiếu của bất kỳ DN nào đang niêm yết trên TTCK thì DN đó được coi làDN có vốn đầu tư nước ngoài của cơ quan ĐKKD là chưa chuẩn về nguyên tắc ápdụng luật, nếu chiểu theo quy định của pháp luật về đầu tư, DN và chứngkhoán.
![]() |
Chuyên gia phân tích, cơ quan ĐKKD đã "quên"nguyên tắc áp dụng luật là phải ưu tiên áp dụng luật chuyên ngành, trongtrường hợp của MKP là Luật Chứng khoán và các văn pháp liên quan, chứ khôngphải cứng nhắc áp dụng Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp.
Cụ thể, Luật Doanh nghiệp và các văn bảnhướng dẫn, nhất là Nghị định 102/2010 thay thế Nghị định 139 hướng dẫn LuậtDoanh nghiệp nêu rất rõ nguyên tắc áp dụng luật: trường hợp có sự khác nhaugiữa các quy định của Luật Doanh nghiệp và Luật Chứng khoán về hồ sơ, trìnhtự, thủ tục và điều kiện thành lập, ĐKKD; về quyền tự chủ kinh doanh, cơ cấulại DN..., thì áp dụng theo quy định của Luật Chứng khoán.
Trong khi đó, theo quy định của Luật này vàcác văn bản hướng dẫn liên quan, nhất là quy định tại Quyết định 55/2009 củaThủ tướng Chính phủ về tỷ lệ tham gia của NĐT nước ngoài trên TTCK Việt Nam,NĐT nước ngoài mua, bán chứng khoán trên TTCK được nắm giữ tối đa 49% tổngsố cổ phiếu của công ty cổ phần đại chúng...
Với dẫn giải như vậy, vị chuyên gia cho rằng,không thể coi MKP, cũng như các DN niêm yết khác trên TTCK là DN có vốn đầutư nước ngoài khi NĐT nước ngoài chỉ nắm giữ một tỷ lệ cổ phiếu được phápluật Việt Nam cho phép sở hữu.
Việc cơ quan ĐKKD căn cứ cứng nhắc vào kháiniệm "DN có vốn ĐTNN bao gồm DN do NĐT nước ngoài thành lập để thực hiệnhoạt động đầu tư tại Việt Nam; DN Việt Nam do NĐT nước ngoài mua cổ phần,sáp nhập, mua lại" trong Luật Đầu tư, để cho rằng MKP với hơn 4% cổ phần doNĐT nước ngoài nắm giữ là DN có vốn đầu tư nước ngoài, để làm căn cứ khôngcho đăng ký "bán buôn, bán lẻ dược phẩm" trong giấy phép kinh doanh theodanh mục quy định tại phụ lục 4, Quyết định 10/2007/QĐ-BTM ngày 21/5/2007của Bộ Thương mại (cũ) là không thoả đáng.
"Với trường hợp của MKP, cũng như các DN niêmyết trên TTCK khác, cơ quan ĐKKD cần căn cứ vào Luật Chứng khoán và các vănbản hướng dẫn khác là ưu tiên cao nhất trong quá trình áp dụng luật, để giảiquyết hồ sơ ĐKKD cho DN. Với biện pháp này, không cần ban hành mới hoặc sửađổi các văn bản pháp luật hiện hành, mà vẫn tháo gỡ được khó khăn cho DN",vị chuyên gia nhấn mạnh.
Ngay cả khi còn có nhiều ý kiến trái chiều vềcách hiểu và áp dụng như thế nào là DN có vốn đầu tư nước ngoài, thì theoTổng thư ký VAFI Nguyễn Hoàng Hải, một nguyên tắc tối kỵ trong áp dụng phápluật là không được tạo ra sự phân biệt đối xử, dẫn đến bất bình đẳng giữacác DN có cùng ngành nghề kinh doanh.
Trong khi MKP không được phép bán buôn, bánlẻ dược phẩm nhập khẩu vì bị coi là DN có vốn đầu tư nước ngoài, thì rấtnhiều DN dược đang niêm yết khác thậm chí có tỷ lệ sở hữu của NĐT nước ngoàigần kịch trần cho phép là 49% lại vẫn triển khai nghiệp vụ này. Đây là điềukhông bình thường.
Theo Luật sư Nguyễn Thị Vân, Trưởng bộ phậnPháp chế, CTCK Bảo Việt, nếu vướng mắc của MKP cũng như nhiều DN niêm yếtkhác không sớm được tháo gỡ, thì gây bất lợi không chỉ cho DN niêm yết, màcả NĐT nước ngoài và TTCK.
Thậm chí, có thể đẩy TTCK vào cuộc khủnghoảng mới, bởi ngoài MKP có ý định rút niêm yết để tránh gặp rắc rối do bịcoi là DN có vốn đầu tư nước ngoài, không loại trừ các DN khác cũng có ýđịnh tương tự.
Theo Kinhte24h