Chuyển đổi cơ sở bỏ trống để xây trường, tăng chỉ tiêu

Hiện Hà Nội là địa phương có quy mô giáo dục lớn nhất cả nước với gần 3.000 cơ sở giáo dục từ mầm non đến trung học phổ thông và 29 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, tuy nhiên số lượng trường THPT công lập chỉ đạt 122, ít hơn nhiều so với các bậc học khác. Mỗi năm, số học sinh tăng thêm khoảng 30.000 - 40.000 em, tương đương nhu cầu xây dựng từ 30 - 40 trường THPT mới, trong khi quỹ đất, đặc biệt ở nội đô, vẫn là thách thức lớn.

 Thành phố đã chỉ đạo ưu tiên sử dụng quỹ đất dôi dư từ các trụ sở công sau sắp xếp đơn vị hành chính để phát triển trường học, đồng thời rà soát 126 địa phương để tìm các cơ sở nhà đất có thể chuyển đổi thành trường mới, trong đó có 7 cơ sở được đề xuất làm trường học, gồm phường Cầu Giấy 2 cơ sở, các địa phương Khương Đình, Nghĩa Đô mỗi nơi 1 cơ sở.

ha noi mo rong truong cong lap giai phap giam ap luc tuyen sinh lop 10 hinh anh 1
Việc Thành phố đẩy mạnh xây dựng thêm trường không chỉ đáp ứng nhu cầu về cơ sở vật chất mà còn góp phần giảm áp lực thi cử, nâng cao chất lượng giáo dục tại Thủ đô

Trong năm học 2025 - 2026, Hà Nội đã đưa vào hoạt động 3 trường THPT công lập nằm ở các địa bàn đông dân cư, mỗi trường được giao chỉ tiêu tuyển sinh lớp 10 khoảng 10 lớp với 1.500 - 1.700 học sinh. Việc xây dựng bổ sung các trường giúp tăng tỷ lệ học sinh có cơ hội học tập tại các trường THPT công lập, đáp ứng nguyện vọng của người dân, giảm áp lực thi cử và nâng cao chất lượng giáo dục tại Thủ đô.

Trường THPT Yên Viên (xã Phù Đổng) với tổng mức đầu tư hơn 121 tỷ đồng vừa cải tạo khối nhà học cũ, vừa xây mới hai khối nhà học hiện đại, nâng số phòng học từ 22 lên 30 và quy mô học sinh từ hơn 1.000 lên hơn 2.000 em. Cô Dương Thị Thanh Lý, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Yên Viên, cho biết trường nằm trên địa bàn rộng, số lượng học sinh đông, nhờ sự đóng góp và đầu tư của xã Phù Đổng cũng như Thành phố Hà Nội, cơ sở vật chất của trường ngày càng khang trang và hiện đại hơn, đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh trên địa bàn.

Việc mở rộng và nâng cấp các trường học này cũng trực tiếp liên quan đến áp lực học tập của học sinh, như thầy Trần Mạnh Tùng, Trường liên cấp Newton, chia sẻ cạnh tranh trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT cao hơn cả kỳ thi đại học, học sinh lớp 9 phải học tập, ôn luyện cật lực từ đầu năm học, không có nhiều thời gian nghỉ. Vì vậy, việc Thành phố đẩy mạnh xây dựng thêm trường không chỉ đáp ứng nhu cầu về cơ sở vật chất mà còn góp phần giảm áp lực thi cử, tạo cơ hội học tập công bằng và giúp các em phát triển toàn diện.

GS.TS Phạm Tất Dong - Cố vấn của Hội Khuyến học Việt Nam, bày tỏ bất ngờ khi Hà Nội hiện có 2.310 trường công lập nhưng chỉ 122 trường THPT. Việc đảm bảo đủ trường ở các bậc học dưới nhưng thu hẹp ở bậc THPT khiến nhiều học sinh không có chỗ học tiếp. Theo GS Dong, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 của Hà Nội nhiều năm nay chỉ đáp ứng khoảng 60% học sinh vào THPT công lập, tạo áp lực lớn cho phụ huynh và học sinh. Nguyên nhân chính là do thành phố ít xây thêm trường THPT công lập.

Đề cập đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cũng từng đặt câu hỏi, tại sao TP Hồ Chí Minh giải quyết được bài toán trường lớp, tỉ lệ học sinh vào lớp 10 công lập hơn 80%, trong khi Hà Nội mới chỉ đạt 63% năm 2024  -2025.

Mở rộng trường: Giảm áp lực, nâng chất lượng giáo dục

Phụ huynh bày tỏ sự quan tâm và kỳ vọng vào các dự án mở rộng trường công lập. Chị Nguyễn Thùy Linh (Ba Đình, Hà Nội), cho biết con chị năm nay học lớp 9 đang chịu áp lực lớn trong kỳ thi vào lớp 10 và lo lắng rằng nếu các trường mới chỉ bắt đầu xây dựng vào năm 2026 thì con chị vẫn chưa kịp hưởng lợi, mong chính quyền sớm triển khai dự án để tăng chỉ tiêu và giảm tải cho học sinh.

Anh Trần Văn Hùng, phụ huynh có con học lớp 8 thì cho rằng, ủng hộ việc xây thêm trường công lập nhưng cho rằng vẫn nên giữ kỳ thi tuyển để học sinh có cơ hội lựa chọn trường phù hợp, đồng thời khẳng định lứa sinh năm 2013 - 2014 sẽ kịp hưởng lợi từ các trường mới, giúp các con có động lực học tập, phát triển toàn diện và giảm áp lực cho gia đình.

ha noi mo rong truong cong lap giai phap giam ap luc tuyen sinh lop 10 hinh anh 2
GS. TS Phạm Tất Dong, nếu đủ quyết tâm, trong 1-2 năm tới, phải dồn lực mỗi năm xây được hàng chục trường

Không ít ý kiến cũng cho rằng, hiện Hà Nội có khá nhiều cơ sở bỏ trống có thể chuyển đổi thành trường học, vừa tránh lãng phí tài sản, vừa mở rộng cơ hội học tập bình đẳng, giảm áp lực thi cử và hạn chế việc học sinh phải học thêm quá nhiều.

GS Phạm Tất Dong cho rằng, nếu đủ quyết tâm, trong 1-2 năm tới, phải dồn lực mỗi năm xây được hàng chục trường. Quỹ đất có thể bố trí từ việc di dời các nhà máy, sáp nhập phường, xã dôi dư. Đảm bảo chỗ học cho học sinh là việc làm cần thiết, cấp thiết phải được triển khai ngay. Bên cạnh đó, khi chưa đủ điều kiện về trường công lập, cần có chính sách hỗ trợ học sinh theo học trường tư và tạo cơ chế để khối trường này phát triển, trở thành lựa chọn thực sự của phụ huynh có điều kiện.

Theo GS Dong, đất nước càng phát triển thì giáo dục càng phải được ưu tiên; học sinh có quyền được đến trường và học tập.

Việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng các trường THPT công lập tại Hà Nội là giải pháp quan trọng nhằm giảm áp lực tuyển sinh lớp 10, nâng cao cơ sở vật chất, tạo điều kiện học tập công bằng và khang trang cho học sinh. Các phụ huynh và chuyên gia đều kỳ vọng những dự án này sẽ giúp giảm gánh nặng học tập, tạo môi trường giáo dục chất lượng và phát triển toàn diện cho thế hệ trẻ Thủ đô.

Theo VOV