Tuy chỉ là em họ của cố Tổngthống Saddam Hussein, nhưng cái chết của "Ali hóa học" đã và đang tạo ra nhữngvụ khủng bố gây bất ổn mới trên chính trường Iraq. "Ali hóa học" là biệt danhcủa Ali Hassan al-Majid, người bị cáo buộc đã sử dụng khí độc sát hại hàng nghìnngười Kurd năm 1988 vừa bị tử hình với hình thức treo cổ hôm 25/1 vừa qua.
Không thoát khỏi sự truy sát
"Ali hóa học" bị tử hình một tuầnsau khi nhận bản án tử hình lần thứ tư (17/1) kể từ khi chính quyền của Tổngthống Saddam Hussein sụp đổ. Phát ngôn viên Chính phủ Iraq Ali al-Dabbagh khôngcung cấp thêm bất kỳ chi tiết nào về vụ hành quyết này. Cộng đồng người Kurd ởIraq đã mong chờ việc thi hành bản án này từ lâu.
"Ali hóa học" từng tuyên bố saukhi nghe phán quyết của tòa - tử hình không làm ông sợ hãi bởi "tôi sẽ đối mặtvới cái chết với cánh tay rộng mở". Đứng trước các phiên tòa, "Ali hóa học" luôntỏ ra bình tĩnh và khẳng định mình vô tội cho dù thừa nhận, đã ra lệnh thực thicác vụ tấn công bằng khí độc.
Tuy nhiên, "Ali hóa học" từngphải nhập viện sau khi bị ngất vì tuyệt thực bởi bản án tử hình dành cho mình.Theo luật sư Badi Izzat, "Ali hóa học" đã tuyệt thực để phản đối phòng giam quáchật chội. Trong các phiên xét xử "Ali hóa học", công tố viên đã mở đoạn băngghi cuộc đối thoại giữa ông với Tổng thống Saddam Hussein, trong đó Ali Hassanal-Majid nói "không để bất kể người Kurd nào, kể cả kẻ nói tiếng Kurd sống sót".
Những bức ảnh ghi lại những cuộctấn công cho thấy, thi thể của người và động vật nằm rải rác trên đường phố.Nhưng cho tới giờ phút này, số người chết trong chiến dịch thảm sát người Kurd ởphía bắc Iraq vẫn chưa được xác nhận - có người nói hơn 100.000 người, nhưng lạicó tin khẳng định, chỉ khoảng 5.000 nạn nhân. Ngoài ra, "Ali hóa học" còn bị cáobuộc có liên quan tới vụ đàn áp người Shiite tại phía nam Iraq vào năm 1991.
Ngày 7/4/2003, Thiếu tá AndrewJackson thuộc Lữ đoàn 3, Trung đoàn Lính dù Anh từng tuyên bố, đã tìm thấy thithể được cho là của "Ali hóa học" cùng vệ sĩ và Giám đốc Cơ quan Tình báo Iraqđã thiệt mạng trong đợt đánh bom của liên quân vào tư dinh của ông.
| |
| Ali Hassan al-Majid với biệt danh là Ali hoa học |
Theo giới truyền thông, Tổngthống Saddam Hussein từng giao phó việc bảo vệ khu vực phía nam và đẩy lùi cáccuộc tấn công của liên quân cho Ali Hassan al-Majid. Chính vì thế nên ngay sautuyên bố của Thiếu tá Andrew Jackson, quân đội Anh đã quyết định điều bộ binhtiến vào thành phố Basra. Thiếu tướng Peter Wall, Tham mưu trưởng quân đội Anhtại Iraq cũng cho rằng, phần lớn những sĩ quan tùy tùng của "Ali hóa học", kể cảcận vệ đều đã chết trong vụ không kích của liên quân.
Nhưng Bộ trưởng Thông tin Iraqkhông đồng tình với nhận định của quân đội Anh và tướng Richard Myers, Chủ tịchHội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ cùng Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeldcũng có quan điểm tương tự - "Ali hóa học" vẫn còn sống. Điều này được minhchứng khi quân đội Mỹ bắt được "Ali hóa học" vào ngày 21/8/2003.
Giới chuyên môn rất quan tâm tớiviệc quân đội Mỹ không tiết lộ thông tin cụ thể việc bắt giữ "Ali hóa học". Dođó, nhiều người cho rằng, "Ali hóa học" đã bị thuộc hạ bán đứng.
Hệ lụy đáng quan tâm
Tuy sinh ra (năm 1941) trong mộtgia đình nghèo ở Tikrit, nhưng vì là thành viên của gia tộc Bejat thuộc chi pháial-Bu Nasir nên "Ali hóa học" sớm được trọng dụng sau khi đảng Baath lên nắmquyền năm 1968.
Bước ngoặt trong sự nghiệp chínhtrị của "Ali hóa học" vào năm 1987, khi ông được bổ nhiệm là người đứng đầu khuvực phía bắc Iraq. Vì có “công lớn” trong việc đàn áp và sát hại hàng nghìnngười Kurd bằng khí độc nên "Ali hóa học" được cử làm "Thái thú" ở Kuwait(1990), Bộ trưởng Nội vụ (1991), Bộ trưởng Quốc phòng (1991-1995).
Tại phiên tòa ngày 19/6/2005người ta đã công bố cuốn băng thẩm vấn "Ali hóa học" xung quanh vụ xả khí độcvào thị trấn Halabja của người Kurd năm 1988 khiến khoảng 5.000 người thiệt mạng.Trong phiên tòa ngày 21/8/2006, cả cựu Tổng thống Saddam Hussein và "Ali hóa học"đều bị cáo buộc có liên quan tới vụ giết hại 100.000 người Kurd trong 2 năm 1987và 1988. Ngày 24/6/2007, Tòa án tối cao Iraq đã tuyên án tử hình đối với "Alihóa học".
Tháng 9/2007, Tòa phúc thẩm giữnguyên phán quyết của Tòa sơ thẩm và "Ali hóa học" sẽ bị hành quyết trong vòng30 ngày kể từ khi tòa tuyên án. Nhưng Chính phủ Iraq đã hoãn vụ hành quyết chotới sau lễ Ramadan. Đầu năm 2008, lãnh đạo Iraq đều chấp thuận việc hành quyếtđối với "Ali hóa học", nhưng chưa ấn định được thời gian cụ thể.
Trong khi Thủ tướng Nouri al-Malikicho rằng, không có lý do gì để hoãn vụ hành quyết thì Tổng thống Jalal Talabanivà Phó tổng thống Tariq al-Hashemi lại từ chối ký quyết định hành hình đối với"Ali hóa học". Vì sự chậm trễ kể trên nên ngày 2/12/2008, một tòa án đặc biệt ởIraq đã được thành lập để ra lời phán quyết đối với "Ali hóa học". Nhưng phảitới trung tuần tháng 1 vừa qua, người ta mới quyết định được số phận của "Alihóa học".
Điều đáng nói là thông tin về vụtử hình "Ali hóa học" được đưa ra chỉ ít phút sau khi 3 vụ đánh bom xe liều chếtliên tiếp xảy ra tại trung tâm thủ đô Baghdad hôm 25/1 nhằm vào khách sạnSheraton, khách sạn Babylon và Al-Hamra khiến ít nhất 46 người thiệt mạng và hơn100 người khác bị thương. Ngày 26/1, một vụ đánh bom liều chết lại xảy ra tạiBaghdad làm ít nhất 18 người chết và khoảng 80 người bị thương
Theo Nguyễn Thị Lân
