Sau cầu Mỹ Thuận, giờ có thêm cầu Cần Thơ, cầu Hàm Luông vừa khánh thành và sắptới là cầu Vàm Cống được xây dựng. Đây chắc chắn là động lực thúc đẩy khu vựcĐBSCL bứt phá.
Trao đổi với chúng tôi, TSNguyễn Văn Sánh - quyền viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển ĐBSCL - cho biết:
- Hằng năm ĐBSCL cung cấp 50% sản lượng lúa, khoảng 90% lượng gạo xuất khẩu, hơn70% sản lượng trái cây và chừng hơn 50% sản lượng thủy sản cho cả nước.
Thếnhưng các thế mạnh của vùng này chỉ ở dạng tiềm năng. Trước cản ngại này, để tạođộng lực mạnh mẽ đưa ĐBSCL cất cánh, ngay từ năm 2002 Chính phủ đã quy hoạchphát triển hệ thống hạ tầng giao thông vùng định hướng đến năm 2020, trong đó đềcập rất nhiều công trình giao thông trọng điểm có ý nghĩa quyết định kết nốivùng ĐBSCL với TP.HCM và cả nước.
- Nhiều chuyên gia cho rằng nguyên nhân khiến kinh tế vùng ĐBSCL phát triển ìạch là do hệ thống giao thông kết nối giữa các tỉnh trong vùng với cả nước chưađồng bộ?
- Đúng vậy. Nói đến ĐBSCL thì chúng ta nghĩ ngay có ba dạng hình giao thông.Giao thông thủy rất quan trọng với hệ thống sông nước khá dày đặc, trong đó có37 con sông huyết mạch với tổng chiều dài khoảng 28.000km. Kế đó, giao thông bộvới khoảng 5.200km và đường hàng không với sân bay Cần Thơ sắp tới sẽ mở thêmnhiều đường bay mới. Nhưng xưa nay được xem như ốc đảo, giao thông chưa đồng bộ,chưa kết nối được giữa các tỉnh và giữa ĐBSCL với vùng kinh tế trọng điểm phíaNam và cả nước.
Nông dân trong vùng làm ra hạt gạo, trái cây, con tôm, con cá nhưng sản phẩm củahọ làm ra chưa đến được nhiều nơi, chi phí vận chuyển tăng cao do cách trở bởiphà bắc. Chỉ cách vựa cá ĐBSCL chừng hơn 160km nhưng người dân Sài Gòn ít khiđược thưởng thức mặt hàng thủy sản tươi ngon của miền Tây. Ngược lại nông dânmiền Tây cũng chưa được hưởng lợi nhiều từ các sản phẩm dịch vụ tiện ích của cácdoanh nghiệp từ TP.HCM mang lại.
| |
| Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty NTACO (An Giang) (Ảnh: T.Mạnh) |
- Và bây giờ cầu Cần Thơ đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Nó sẽ mang lại gì choCần Thơ và nền kinh tế ĐBSCL?
- Nếu giao thông phát triển thì chắc chắn thu hút đầu tư vùng này sẽ mạnh mẽ hơn,kéo theo khoa học và công nghệ, giáo dục đào tạo phát triển. Đồng thời sản xuấthàng hóa nông và thủy sản sẽ phát triển nhanh hơn, từ đó thị trường vốn, laođộng và đất đai, giá trị ngày công lao động nông thôn cũng tăng theo.
Một thí dụ rất rõ về tác động của giao thông là từ tháng 9-2009 khi cầu Cần Thơvào giai đoạn thi công nước rút, đất ở khu nam Cần Thơ đã rục rịch tăng giá. Vàhiện nay khi cầu Cần Thơ khánh thành, giá đất các dự án đã được điều chỉnh tăngtrung bình 20-40 triệu đồng/nền nhà so với đầu năm 2009.
Đất dự án khu dân cư nông thổ sản diện tích 5x20m, lộ giới 20m giá bán 470 triệuđồng, trong khi đầu năm 2009 chỉ khoảng 430 triệu đồng. Đất dự án Mỹ Hưng, namCần Thơ, từ tháng 7 đến nay đã tăng trung bình 200.000 đồng/m².
|
- Cùng với dự án cầu Cần Thơ, cầu Hàm Luông, đường cao tốc TP.HCM - Trung Lươngvà tới đây là đường cao tốc TP.HCM - Cần Thơ, liệu đã có thể giải quyết được bàitoán phức tạp về kinh tế lâu nay ở ĐBSCL, thưa ông?
- Tôi cho rằng về khía cạnh kinh tế với việc ra đời cầu Cần Thơ kết nối hệ thốnggiao thông đồng bộ liền mạch từ ải Nam Quan đến Cà Mau sẽ là đòn bẩy quan trọngđể phát triển kinh tế vùng ĐBSCL. Chỉ tính riêng chuyện có cầu Cần Thơ khôngphải lụy phà đã tiết kiệm một khoản tiền khổng lồ về chi phí thời gian, nhiênliệu.
Cụ thể thời gian đi từ TP.HCM - Cần Thơ khi có cầu Cần Thơ trung bình đã rútngắn 1-3 giờ. Nếu tính toán mỗi ngày có khoảng 30.000-35.000 khách không phảiqua phà thì số giờ tiết kiệm sẽ là 35.000 người x 2 giờ/người = 70.000 giờ. Giảđịnh giá trị một giờ lao động là 10.000 đồng/lao động thì đã tiết kiệm đượckhoảng 700 triệu đồng mỗi ngày. Tính chung mỗi tháng tiết kiệm được khoảng 21 tỉđồng và số tiền tiết kiệm được cả năm lên đến con số 250 tỉ đồng.
Đó là chưa kể một khối lượng lớn nhiên liệu tiết kiệm được trong quá trình chờđợi qua phà (tiết kiệm được khoảng 2 lít xăng dầu/xe/lượt). Cầu Cần Thơ và hệthống giao thông kết nối liền mạch cũng sẽ kéo giảm chi phí sản xuất và tăng giáđầu ra nông thủy sản của nông dân trong vùng do lượng phân bón, hàng hóa nhập vềnhanh, giá thành hạ thấp; thời gian vận chuyển hàng hóa nông thủy sản từ cáctỉnh ĐBSCL đến Cần Thơ và TP.HCM tiêu thụ trong nước và xuất khẩu nhanh hơn, sảnphẩm tươi ngon hơn.
 |
| TS Nguyễn Văn Sánh |
- Như vậy rõ ràng là nông dân ĐBSCL sẽ là người hưởng lợi nhiều từ các côngtrình giao thông mang lại?
- Tôi nghĩ ít nhất bà con nông dân sẽ có hai cái lợi cơ bản. Một là tăng thunhập do bà con được mua vật tư giá rẻ hơn và bán hàng hóa của mình làm ra nhưhạt gạo, con cá... đắt hơn; thứ hai là tiêu dùng hàng hóa thành thị làm ra rẻhơn.
Tuy nhiên nông dân cũng sẽ gặp khó khi hiện nay họ đang sản xuất manh mún, trongkhi nhu cầu giao thông phát triển hàng hóa xuất khẩu nhiều hơn theo dạngcontainer thì bắt buộc nông dân phải hợp tác lại để sản xuất và đóng kiện hànghóa theo nhu cầu container mà làm nhỏ lẻ từng hộ như lâu nay sẽ không làm được.Đối với nông nghiệp là cơ hội phát triển hàng hóa có lợi thế so sánh như lúa gạo,cây ăn quả, thủy sản...
Theo Hoàng Trí Dũng
